Batı toroslar karstik boşalımlarının kloroflorokarbon (CFC) esaslı yeraltı suyu geçiş zamanlarının belirlenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 77880
- Danışmanlar: DOÇ. DR. C. SERDAR BAYARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
IV ÖZET Bu çalışmada Teke Yanmadası'nda yer alan ve güney batıdan kuzey doğuya uzanan 2765 km2' lik yüzey su toplama alanına sahip Beydağlan sisteminin hidrojeolojik yapısının, sistemde bulunan başlıca karstik kaynakların kloroflorokarbon (CFC) ve çevresel izotop içerikleri, kimyasal ve fiziksel özellikleri, yardımıyla aydınlatılması amaçlanmıştır. Çalışma alanında, otokton konumlu Beydağlan birliği batıdan Likya, doğudan ise Antalya napları ile sınırlandırılmıştır. Beydağlan birliği Kretase yaşlı olup karstik kireçtaşlanndan oluşmaktadır. Bu kireçtaşlan, Finike'den Burdur'a kadar uzanmakta ve Beydağlan'ndan boşalan kaynaklar için çok geniş bir beslenim alam oluşturmaktadır. Beydağlan birliğinin batı sınırında, geçirimsiz olan, Miyosen yaşlı Çeltikçi Beli kanşığ^ ve bu birim üzerinde bulunan Miyosen yaşlı geçirimli Kapıkaya kireçtaşlan Beydağlan birliğinin Miyosen yaşlı üyesi olan geçirimsiz Imrezi formasyonuna bindirmişlerdir. Beydağlan sisteminin doğu sınırını belirleyen Antalya naplan geçirimsiz Çataltepe formasyonu ile Beydağlan kireçtaşlarına bindirmişlerdir. Beydağlan sistemi içerisinde başlıca 9 adet karstik kaynak ve 2 adet artezyen yapan kuyu tespit edilmiştir. Bu kaynaklardan Arifler, Çatallar, Tekke, Salur, Mezar, Değirmen, Dumluca ve Kırkgöz kaynaklan geçirimsiz nitelikli Miyosen yaşlı İmrezi formasyonu ve Antalya Haplarının bariyer oluşturması nedeniyle boşalmaktadır. Bu dokanağı derin dolaşım sayesinde geçebilen yeraltısuyu Finike ovasındaki kuyulara ve Antalya bölgesindeki Düden kaynağına ulaşmaktadır. Beydağlan sisteminde bulunan kaynakların iki ayn beslenim-boşalım karakterine sahip olduklan tespit edilmiştir. Bu ilişkiye göre Sistemde sığ dolaşıma sahip olan Arifler, Dumluca, Mezar, Çatallar, Değirmen kaynaklan 1., derin dolaşıma sahip olan Salur, Tekke, Kırkgöz, Düden kaynaklan ile Eşrefbahar ve DSİ kuyularının ise Z grup kaynaklan oluşturduklan belirlenmiştir. Finike Ovasında bulunan ve derin dolaşıma sahip yeraltısulan içeren kuyuların trityum ve CFC içerikleri açısından Batı Toroslar'da bugüne kadar tespit edilebilen en yaşlı sular olduklan; buna rağmen elektriksel iletkenlik değerlerinin 300 uS/cm civarında bulunduğu belirlenmiştir. Bu durumun Beydağlan'ndan gelerek Finike Ovasına ulaşan suyun, ova girişinde hiperfiltrasyona uğramasının bir sonucu olduğu düşünülmektedir. Sistemde sığ dolaşımı temsil eden 1. grup kaynakların sıcaklıktan 8.8 °C ile 10.2 °C, çözünmüş oksijen içerikleri 6.2 mg/1 ile 9.8 mg/1, trityum içerikleri 10.2 TU ile 12.2 TU, elektriksel iletkenlikleri 162 mikroS/cm ile 207 mikroS/cm ve CFC-12 yaşlan ise 1 yıl ile 26 yıl arasında değişmektedir. Derin dolaşım kaynaklarında ise sıcaklık 15 °C ile 17.3 °C, çözünmüş oksijen içerikleri ü.9 mg/1 ile 62 mg/1, trityum içeriği 0.7 TU ile 5.5 TU, elektriksel iletkenlik 292 mikroS/cm ile 800 mikroS/cm ve CFC-12 yaşı ise 19 yıl ile 40 yıl arasında değişmektedir. Bu verilere göre sığ dolaşıma göre derin dolaşımda bulunan yeraltısuyu örneklerinin sıcaklık, elektriksel iletkenlik ce CFC-12 yaşlan yüksek, buna karşın çözünmüş oksijen ve trityum içerikleri düşüktür. Bu çalışmada; günümüze değin karstik olmayan akiferlerde kullanılan CFC'lann karstik akiferlerde de hidrojeolojik yapının aydınlatılması amacıyla kulanılabileceği ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Beydağlan aquifer system with an catchment area of 2765 km2 extends from southwest to northeast in the Teke peninsula of southwestern Turkey. Chlorofluorocarbon (CFC) and tritium contents and other physical and chemical properties of the major karstic outflows in this system have been used to identify the hydrogeologic system. Autochthonous Beydağlan Unit is surrounded by Lycien and Antalya nappes from the western and eastern borders, respectively. Beydağları unit is composed mainly of carbonate rocks of Cretaceous period. These carbonates extending from Finike to Burdur comprise of a large recharge area for the karstic springs. At the western border of Beydağlan unit, Miocene aged Çeltikçibeli melange and overlying Kapikaya limestone of Lycien nappes overthrust the impermeable Imrezi formation of this unit. At the eastern border, the impermeable Çataltepe formation of Antalya nappes thrust over the Beydağlan Unit. Groundwater draining from 9 karstic springs and 2 deep wells have been sampled to characterize the parameters evaluated in this study. All springs are located at the borders of Beydağlan unit either with impermeable Imrezi formation or with Antalya nappes. Deep groundwater passing accross these barriers reaches at Düden spring of Antalya region and deeps wells of Finike plain. It was shown that the springs and wells in Beydağlan aquifer have two distinct recharge/discharge type. According to this approach, springs named Arifler, Dumluca, Mezar, Çatallar and Değirmen represent the 1st group of groundwaters which are of shallow origin. Deep circulating groundwater comprising of 2nd group is discharged via Salur, Tekke, Kırkgözler and Düden springs and from Eşrefbahar and DSİ wells in Finike plain. Based on tritium and CFC contents, wells in Finike plain discharge the oldest water ever known in western Taurids karst. Low electrical conductivity values observed in these wells have been attributed to liyperfiltration that should have occurred during the pass of groundwater through impermeable imrezi formation. First group of springs representing shallow circulation have temperature, dissolved oxygen, tritium, electrical conductivity, and CFC- 12 age values ranging between; 8.8 °C and 10.2 °C, 6.2 mg/1 and 9.8 mg/1, 10.2 TU and 12.2 TU, 162 microS/cm and 207 microS/cm and, 1 year and 26 years. These parameters have the following ranges in deep circulation waters; temperature: 15 °C and 17.3 °C, dissolved oxygen 0.9 mg/1 and 6.2 mg/1, tritium content 0.7 TU and 5.5 TU, electrical conductivity 292 microS/cm and 800 microS/cm and, CFC-12 age 19 years and 40 years. This study has shown that the CFC age which have been successfully used in non- karstic systems could also be used in karstic systems.
Benzer Tezler
- Batı Toroslar Bölgesi'nde karst türü ve evriminin neotektonik ve paleocoğrafik gelişim ile ilişkilerinin araştırılması
Investigation of relationships between karst type and evolution and neotectonic and paleographic development in the Western Taurids Province
ÇİĞDEM GÜVERCİN ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET EKMEKÇİ
- Akdağ kütlesinde (Batı Toroslar) karstlaşma-buzul ilişkisinin jeomorfolojik analizi
Geomorphological analysis of karstification-glacier relation in Akdağ massif (Western Taurus Mountains)
CİHAN BAYRAKDAR
- Finike yöresi (Batı Toroslar) limra mermerlerinin jeolojisi ve ekonomik potansiyeli
Geological characteristic and economical potential of lymra marble at Finike region (Western Taurides)
ARİFE EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NEJAT KUN
- Dedegöl dağı (Batı Toroslar) buzul jeomorfolojisi etüdü
The study of glacial geomorphology of Dedegöl mountain (Western Taurus)
ZEYNEL ÇILĞIN