Geri Dön

Tuna Nehir Havzası'ndaki kirliliğin Karadeniz'e olan etkilerinin coğrafi bilgi sistemi (CBS) ile incelenmesi

Assessment of pollution in the Danube River Basin with geographical information system (GIS)

  1. Tez No: 779974
  2. Yazar: MEHMET VURGUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZİNET SELMİN BURAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Deniz Bilimleri, Denizcilik, Marine Science, Marine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Denizel Çevre Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 260

Özet

Tuna suyolu kanal genişliği ve derinliğinin getirdiği avantajlarla seyrüsefere uygun bir suyoludur. Karadeniz'den gelen ticari malların Avrupa'nın önemli başkentlerinden geçerek Kuzey Denizi'ne, hatta yan kollar ile birçok şehir merkezine kadar gidebilmesine imkan sağlamaktadır. Tuna suyolu ilk kaynağından 2888 km, seyrüsefere uygun Donaueschingen mevkiinden ise 2779 km'dir. Bu uzunluğa Ren-Main-Tuna kanal bağlantısının eklenmesiyle Karadeniz'den Kuzey Denizi'ne kadar toplam 3500 km'yi bulmaktadır. Tuna sadece suyolunun uzunluğuyla değil, 19 havza paydaşı ve 10 kıyıdaşı ile dünyanın en uluslararası nehri unvanına sahiptir. Çok uluslu bu suyolu, 1856 Paris Barış Andlaşması'ndan sonra kurulan Tuna Avrupa Komisyonu'ndan başlayarak, günümüzde faaliyetlerine devam eden Tuna Komisyonu'na kadar defalarca isim ve yönetim şekli değiştirmiştir. Dünya Savaşları'nın sonucunda değişen yönetim şekli ve üye yapısı istikrarlı bir organizasyonun oluşmasına engel olmuştur. Tuna'nın komşu havzası olan Ren Komisyonu ile karşılaştırıldığında kodifikasyon çalışmalarının aynı güncellikte olmadığı anlaşılmaktadır. Kıyıdaşlar arasında süregelen bloklaşmanın sonucunda devletler arasında istenilen ilişki seviyesi kurulamamıştır. Bu anlaşmazlığın daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikli olarak tarihsel süreç ele alınmıştır. Tuna yönetiminin suyolu şartlarına uygun teknolojik ve idari gelişmelerin sağlanması konusunda beklenen çalışmaları gerçekleştiremediği gözlemlenmektedir. Tuna suyolundaki kaza riski, artan gemi trafiği ve yaşlanan Tuna filosu nedeniyle her geçen yıl artmaktadır. Bu riskin anlaşılması kapsamında Aşağı Tuna suyolunda seyreden bir gemi ve konvoyun nerede ve neden kaza yapabileceği sorusunun araştırılması ile başlanmıştır. Öncelikle 45º'den büyük dönüş yerleri, trafiğin yoğun olduğu bölgeler, kolların birleştiği kavşaklar, kanal genişliği ve derinlik kriterleri kullanılarak belirlenen tehlikeli sahalar, seyrüsefer risk değişkenleri ile analiz edilerek riski en yüksek bölgeler saptanmıştır. Risk puanı yüksek 10 bölgede GNOME HAZMAT petrol yayılım simülasyonu ile tüm meteorolojik şartlar ve tüm yakıt türleri göz önüne alınarak hesaplanmıştır. JDS ve TNMN raporları, yüzey suları ile petrol kaynaklı kirliliğin Karadeniz'e ulaşmadığını, Karadeniz Komisyonu raporu da Tuna Deltası Karadeniz kıyı sedimanlarında yoğun ve sınır değerlerin üzerinde petrol hidrokarbon kirliliğini tespit etmiştir. Raporlar ve analiz çıktıları ışığında petrol hidrokarbonlarının yüzey sularıyla değil, buharlaşma veya sedimanlarla Karadeniz'e ulaştığı görülmüştür. Tez adı olarak belirlenen“Tuna Nehir Havzası'ndaki kirliliğin Karadeniz'e olan etkilerinin Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ile incelenmesi”başlığında“Tuna Nehir Havzası”ndan“Aşağı Tuna Suyolu”,“kirlilik”ten“gemi kaynaklı kirlilik”kastedilmektedir. Ayrıca Coğrafi Bilgi Sistemleri kapsamında kullanılan bazı programlar petrol yayılım analizinde kullanılmak üzere araç olarak kullanılmıştır.

Özet (Çeviri)

The Danube fairway is a navigable waterway with the advantages of channel width and depth. It provides the opportunity for commercial goods coming from the Black Sea to pass through the critical capitals of Europe, to the North Sea, and even to many cities connected with its tributaries. The Danube fairway is 2888 km from its first source and 2779 km from the Donaueschingen location, which is suitable for navigation. With the addition of the Rhine-Main-Danube canal connection to this length, it reaches a total of 3500 km from the Black Sea to the North Sea. The Danube has the title of the most international river in the world, not only with the length of its fairway but also with its 19 basin stakeholders and 10 riparians. This multinational waterway has changed its name and regime many times, starting from the Danube European Commission, which was established after the Paris Peace Treaty of 1856, to the Danube Commission, which continues its activities today. The changing regime and members as a result of the World Wars prevented the formation of a stable organization. Compared with the Rhine Commission, which is the neighbouring basin of the Danube, it is understood that the codification studies are not up to date. Because of the ongoing bloc policy among the riparians, the desired level of relationship between the states could not be established. In order to better understand this disagreement, primarily the historical process is discussed. It is observed that the Danube management has not been able to carry out the expected work on the provision of technological and administrative developments in accordance with the fairway conditions. The risk of accidents in the Danube fairway is increasing every year due to increasing ship traffic and the ageing Danube fleet. Within the scope of understanding this risk, it was started by investigating the question of where, why and how a ship and convoy navigating on the Lower Danube fairway could collide. Greater 45º turning points, heavy traffic areas, junctions, and dangerous areas determined by using channel width and depth criteria, were analyzed with navigation risk variables and the regions with the highest risk were determined. Calculated by GNOME HAZMAT oil spill simulation in 10 regions with high-risk scores, taking into account all meteorological conditions and all fuel types. The JDS and TNMN report determined that oil-related pollution by surface water did not reach the Black Sea. The Black Sea Commission report determined that the petroleum hydrocarbon pollution was intense and above the limit values in the Black Sea coastal sediments of the Danube Delta. In the light of reports and analysis outputs, it has been seen that petroleum hydrocarbons reach the Black Sea not with surface waters, but with evaporation or sediments. In the title of the thesis,“Assessment of pollution in the Danube River Basin with Geographical Information System (GIS)”,“Lower Danube Fairway”stands for“Danube River Basin”and“ship-borne pollution”stands for“pollution”. Moreover, some programs within the scope of Geographic Information Systems were used as a tool for oil spill analysis.

Benzer Tezler

  1. Securitization in transboundary water systems: comparison of the danube and nile rivers

    Sınıraşan su sı̇stemlerı̇nde güvenlı̇kleştı̇rme: Danube ve Nı̇l nehı̇rlerı̇nı̇n karşılaştırılması

    CHAİMA TOUJANİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Siyasal Bilimlerİstanbul Aydın Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE KAFDAĞLI KORU

  2. Su sorunlarına çözüm arayışları: Su yönetişimi

    Searching for solutions to water issues: Water governance

    DUYGU TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL TANIK

  3. Sınır aşan su sorunlarına ilişkin karşılaştırmalı bir inceleme: Nil ve Tuna Nehri örnekleri

    A comparative analysis of transboundary water issues: Examples of The Nile and Danube rivers

    HAYRUNNİSA DALĞIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Uluslararası İlişkilerKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SABRİ AYDIN

  4. Karadeniz' de petrol ve doğalgaz taşımacılığı

    Oil and gas transportation in the Black Sea

    YUSUF BAYBARS ÖNCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Uluslararası İlişkilerHacettepe Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ÖZLEM ÇELEBİ

  5. Orta Çağ'da Karadeniz tarihi ve coğrafyası (8-13. yy)

    The history and geography of the Black Sea in medieval (8-13. cent.)

    ÖNDER GÜLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihFırat Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN ÇELİK