Türkiye'de gelir vergisi ve sosyal transfer harcamalarının gelir dağılımına etkisi: Mikro veri analizi
The effect of income tax and social transfer expenditures on income distribution in Turkey: Micro data analysis
- Tez No: 780367
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKHAN DÖKMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 290
Özet
Günümüz toplumlarının yüzleştiği, ekonomik etkilerinin yanı sıra çeşitli sosyal problemleri beraberinde getiren gelir dağılımı ve gelirin yeniden dağılımında uygulanan gelir vergisi ve sosyal transfer politikalarının incelenmesi çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye'de gelir vergisi ve sosyal transfer harcamalarının 2010-2017 yılları arasında gelir eşitsizliğini düzeltici etkisi incelenerek, konuya çözüm önerisi getirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, TÜİK Hanehalkı Bütçe Anketleri'nde yer alan fert mikro veri seti kullanılmıştır. Mikro veri analizi 112.608 hane ve aynı hanelerde yer alan 311.162 ferdi kapsamaktadır. Anketlerde kişilerin brüt gelirlerine ilişkin bilgi yer almadığından, brüt ve kullanılabilir gelir hesaplaması çalışma dâhilinde yapılmıştır. Bireylerin birincil, vergi sonrası ve ikincil gelirlerinin dağılımı hesaplanarak gerçekleştirilen çalışmada, vergi ve sosyal transfer politikalarının gelirin yeniden dağılımına etkisi; yüzde paylar analizi, Gini katsayısı, Lorenz eğrileri ve Lorenz eğrilerinden türetilen yoğunlaşma eğrileriyle incelenmiştir. Çalışma sonucunda Türkiye'de uygulanan vergi ve sosyal transfer politikalarının gelir dağılımında adaleti artırdığı görülmesine rağmen, yıllar itibarıyla gelir eşitsizliğinin seyrinde dikkate değer bir değişikliğin gerçekleşmediği söylenebilir. Kamu transfer politikalarının yeniden dağıtıcılığının vergilerden daha etkin olduğu görülmüştür. Gelirin yeniden dağılımında yüzde paylar analizine göre hem %20'lik hem de %10'luk dilimler incelendiğinde, en yoksul kesimin gelirden elde ettiği payın azaldığı görülmektedir. Gelirin yeniden dağılımında Gini katsayılarına göre, 2017 yılı gelir eşitsizliğinin en az olduğu yıl olarak dikkati çekmekte iken, gelir dağılımının en bozuk olduğu yıllar 2014 ve 2015'tir.
Özet (Çeviri)
The focus of the study is the distribution of income and the income tax and social transfer policies applied in the redistribution of income, which today's societies face and bring along various social problems as well as economic effects. In this regard, it is aimed to propose a solution to the issue by examining the corrective effect of income tax and social transfer expenditures on income inequality between the years 2010-2017 in Turkey. In this study, the individual micro data set from the TÜİK Household Budget Surveys was utilized. The micro data analysis covers 112,608 households and 311,162 individuals residing in the same households. Since the surveys do not contain information about the gross income of individuals, the calculation of gross and disposable income was carried out within the study. In the study carried out by calculating the distribution of primary, after-tax and secondary incomes of individuals, the effect of tax and social transfer policies on the income redistribution has been analyzed utilizing percentile shares analysis, Gini coefficient, Lorenz curves, and concentration curves which were derived from Lorenz curves. As a result of the study, although it is seen that the tax and social transfer policies implemented in Turkey increase the justice in income distribution, it can be said that there has not been a remarkable change in the course of income inequality over the years. It has been determined that the redistribution of public transfer policies is more effective than taxes. According to the percentile shares analysis on the income redistribution, when both the 20% and the 10% brackets are examined, it is apparent that the share of income received by the poorest group decreases. According to the Gini coefficients in the income redistribution, 2017 appears to be the year with the least inequality of income, while the years with the highest deteriorated income distribution are 2014 and 2015.
Benzer Tezler
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Türkiye'de iç borçların sosyal harcamalar üzerindeki etkisi
The impact of domestic debt on social expenditure in Turkey
MELEK BIYIKLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
EkonomiGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BURAK GÜRBÜZ
- Gelir dağılımı açısından mali araçlar ve asgari geçim indirimi
Financial means for in come distribution and minimum living allowance
ÖMER BOSNALI
- Veraset ve intikal vergisinde karşılaşılan darboğazlar, çözüm önerileri ve Amerika Birleşik Devletleri uygulaması
The bottlenecks encountered in inheritance and transfer tax, solution proposals and application in the United States
MUHAMMED SERDAR SANCAR
- Vergi harcamaları ve Türk gelir vergisindeki vergi harcamalarının bütçe gerçekleşmeleri açısından değerlendirilmesi
Tax expenditures and evaluation of the tax expenditures in Turkish income tax in terms of the budget realizations
BURAK TEPE