Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu eştanılı ve eştanısız sosyal anksiyete bozukluğu hastalarında sosyal bilişsel işlevlerin karşılaştırılması
Comparison of social cognitive functions in social anxiety disorder patients with and without comorbid attention defficit and hyperactivity disorder
- Tez No: 780490
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET RAŞİT TÜKEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Sosyal anksiyete bozukluğu (SAB) kişinin iş, okul, aile yaşamındaki işlevselliğine olumsuz etki eden bir hastalıktır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) hastalarında ise SAB sıklıkla eştanı olarak ortaya çıkabilmektedir. Sosyal biliş ve onun bir parçası olan zihin kuramı (ZK), SAB hastalarında son yıllarda araştırılmaya başlanmıştır. Bu kişilerin başkalarının niyet ve düşüncelerini yanlış kavradıklarından dolayı günlük yaşamda güçlük yaşayabilecekleri düşünülmektedir. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda DEHB'li ve DEHB'siz SAB hastalarının sosyal bilişle ilgili yetileri karşılaştırılmamıştır. Amacımız DEHB'li ve DEHB'siz SAB hastalarının sosyal biliş ve ZK yetilerini karşılaştırmak ve sosyal biliş ve ZK'nın hastalığın gidişatında nasıl bir etki açığa çıkarabileceğini saptamaktır. Yöntem: Çalışmamıza DEHB eştanısız 30 SAB hastası, herhangi bir eştanısı olmayan 30 SAB hastası ve 30 sağlıklı kontrol (SK) alınmıştır. Hastalarla iki oturum halinde görüşme yapılmıştır. İlk görüşmede SCID-I/CV ve DIVA 2.0 ile hastaların tanıları kesinleştirilmiştir. İkinci görüşmede zihin kuramını değerlendiren Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZİTÖ) ve Gözlerden Zihin Okuma Testi (GT) ile klinik değerlendirme ölçekleri uygulanmıştır. Bulgular: Hasta ve sağlıklılar yaş, cinsiyet ve eğitim olarak birbirleri ile eşleşmiştir. Hasta gruplarının sosyal kaygı düzeyleri eşit saptanmıştır. Hasta ve sağlıklıların DEZİTÖ ve GT toplam ve alt ölçek puanları karşılaştırılmıştır. DEZİTÖ toplamda SK her iki hasta grubundan, SAB hastaları da eştanılı hastalardan yüksek puan almıştır. Birinci derece yanlış inanç alt ölçeğinden DEHB eştanılı hastalar, SK ve eştanısız SAB hastalarından daha düşük puan almıştır. Empatik anlayış alt ölçeğinde SK grubu eştanılı hastalardan yüksek puan almıştır. Metafor alt ölçeğinde SK, SAB grubundan yüksek puan almıştır. Faux pas'ta SK, hasta gruplarından daha yüksek puan almıştır. GT nötral alt ölçeğinde SK grubu eştanılı gruptan daha yüksek puan almıştır. Faux pas, GT negatif, empatik anlayış, birinci derece yanlış inanç alt ölçek skorlarındaki azalma ile ironi alt ölçeğinde artışın Liebowitz Sosyal Anksiyete Ölçeğindeki artış ile ilişkili olabileceği bulunmuştur. Sonuç: SAB hastalarında ZK yetisi SK'ya kıyasla yetersizlikler taşımaktadır. DEHB eştanılı SAB hastalarında bu yetersizlikler daha belirgin bulunmuştur. ZK'nın alt bileşenleri sosyal kaygı üzerine farklı etki göstermektedir. Hasta gruplarının aynı kaygı düzeyini taşımasına karşın ZK yetilerinin farklı olması, SAB hastaları arasında DEHB eştanısı olanların diğerlerine göre başka mekanizmalar üzerinden SAB geliştirmiş olabileceklerini düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
OBJECTIVE: Social Anxiety Disorder (SAD) is a disorder that may affect a person's work, school, family life functioning adversely. Though SAD may often appear as a comorbid disorder in Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) patients. In recent years, social cognition (SC) and one of its component's, Theory of Mind (ToM), are a matter of investigation for patients with SAD. It is thought that this people are facing with difficulties in daily life because of their miscomprehension of others' intentions and ideas. To date, social cognitive abilities of SAD patients with or without ADHD have not been investigated. Our objective is to compare SC and ToM abilities of SAD patients with or without ADHD comorbidity and to determine their effect on course of the disorder. METHOD: 30 SAD patients with comorbid ADHD (SAD+ADHD), 30 SAD patients without any Axis-I comorbidity and 30 healthy controls (HC) admitted to study. Patients were assessed in two session. In the first session, patients were examined with SCID-I/CV and DIVA 2.0 for definitive diagnoses. In the second session, scales evaluating ToM such as Dokuz Eylül Theory of Mind Scale (DEZITO) and Reading Mind in the Eyes Test (RMET), and clinical assessment scales were applied. RESULTS: Patients and HCs were matched in terms of age, gender and education. Total scores and subscales of DEZITO and RMET were compared among patients and HCs. Total score of DEZITO were higher in HCs than in both patient groups, and SAD patients without comorbidity scored higher than SAD+ADHD patients. In the first order false belief subscale, SAD+ADHDs scored lower than other groups. In emphatic comprehension HCs scored higher than SAD+ADHDs patients. In Faux pas subscale, HCs scored higher than both patient groups. In metaphor subscale, HCs scored higher than all patients with SAD irrespective of comorbidity. In RMET neutral subscale, HCs scored higher than patients with SAD+ADHD. It was found that decreases in Faux pas, RMET negative, emphatic comprehension, first order false belief and increase in irony may be associated with the severity of SAD. CONCLUSIONS: Patients with SAD exhibit deficiencies in ToM when compared to healthy subjects. Moreover, these deficiencies are more prominent in SAD patients who have ADHD comorbidity. Subcomponents of ToM have differential effects on social anxiety. The fact that there are similar levels of social anxiety but different SC abilities in the two patient groups of SAD may also point out a difference in the mechanisms of how SAD developed in patients with comorbid ADHD.
Benzer Tezler
- Sosyal anksiyete bozukluğu tanılı hastalarda çekingen kişilik bozukluğu eştanısı olan ve olmayan grupta erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu sıklığı ve alt tipleri arasındaki ilişki
The relationship between the incidence of attention deficit hyperactivity disorder frequency and subtypes in the group with and without comorbid personality disorder in the patients with social anxiety disorder
CANER YOLDAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriAdnan Menderes ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLGE DOĞAN
- Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin sosyodemografik ve klinik özellikleri
Sociodemographic and clinical characteristics of children and adolescents with obsessive compulsive disorder
MERYEM ÖZLEM KÜTÜK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
PsikiyatriMersin ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİYE TOROS
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde kronotipin klinik ve eştanı ile ilişkisi
The relation of chronotype with clinic and comorbidity in attention deficit hyperactivity disorder adolescents
EZGİ EYNALLI GÖK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriÇukurova ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE METİN
- Madde kullanım bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu eş tanılı madde kullanım bozukluğu olgularının kognitif işlevler ve beyin görüntüleme açısından değerlendirilmesi
Assesment of cognitif functions and brain imaging in patients with substance use disorders and attention deficit hyperactivity disorder
ZEHRA ÇAKMAK ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ
- Opioid kullanım bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu eştanılı bireylerde madde kullanım bozukluğunun erken dönem yinelemesi ile yüz tanıma becerileri ve diğer kognitif fonksiyonlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relation between early relaps of opioid use disorder and emotion recognition among comorbit opioid use disorder and attention deficit and hyperactivity disorder
ZELİHA DÖNMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ