Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde kronotipin klinik ve eştanı ile ilişkisi
The relation of chronotype with clinic and comorbidity in attention deficit hyperactivity disorder adolescents
- Tez No: 529797
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE METİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Ergen, Kronotip, Yönetici İşlevler, Attention Deficit Hyperactivity Disorder, Adolescent, Chronotype, Executive Functions
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Amaç: Sirkadiyen tercihlerin ruh sağlığı üzerindeki etkisini destekleyen kanıtlar giderek artmaktadır. Bununla birlikte, kronotiplerin DEHB kliniğini nasıl etkilediği hakkında çok az bilgi bulunmaktadır. Bu çalışmada, DEHB olan ergenlerde kronotipin klinik ve eştanı ile ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın örneklemini 12-18 yaş arası DEHB tanılı (DEHB-DE: % 48,4; DEHB-B: % 51,6) 306 (189 erkek, 117 kız) hasta oluşturdu. Conners Ana-Baba Değerlendirme Ölçeği (CADÖ), Turgay Yıkıcı Davranım Bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği, Yönetici İşlevlere Yönelik Davranış Değerlendirme Envanteri, Çocukluk Dönemi Kronotip Anketi, Pubertal Gelişim Değerlendirme Formu, Çocuklar için Depresyon Ölçeği, Durumluk-Süreklilik Kaygı Envanteri ve Stroop Testi uygulandı. Bulgular: Özbildirime göre en sık akşamcı kronotip (% 49,35) saptandı. DEHB alt tipleri arasında kronotip açısından farklılık saptanmadı. Akşamcı kronotipin anksiyete, depresyon karşı gelme, sosyal problemler, psikosomatik semptomları, sabahçı kronotipe göre daha yüksekti. Akşamcı kronotip, tüm yönetici işlev ölçümlerinde diğer iki kronotipe göre daha çok problem yaşamaktaydı. Erkelerde ara, kızlarda akşamcı kronotip daha sıktı. Kronotip puanlarındaki artış, daha kısa uyku süresi (haftalık ve okul günlerinde), daha uzun gündüz şekerleme ve ekran süresi ile ilişkili idi. KOKGB eştanısı olanlarda akşamcı kronotip, bu eştanının olmadığı olgulara göre daha yüksekti. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçları; kronotip puanlarının; (özbildirim için) erkek cinsiyet, pubertal gelişim puanı, depresyon ve sürekli anksiyete puanları ve ayrıca ekran zamanı, anne eğitim düzeyi, hiperaktivite, psikosomatik problemler, global yönetici işlev ve izleme puanları ile anlamlı ilişkili olduğunu gösterdi. Sonuç: DEHB alt tipleri arasında kronotip açısından farklılık saptanmamış olmakla birlikte, çalışmamızda elde edilen bulgular; akşamcı kronotipin DEHB semptomlarında, anksiyete ve depresyon semptomlarında ve aynı zamanda yönetici işlev problemlerinde artışla ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, akşamcı kronotipin daha kısa uyku süresine sahip olduğu gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Objectives: There is growing evidence to support the effect of circadian preferences on mental health. However, very little information exists on how chronotypes affect the ADHD clinic. This study aims to investigate the relation of chronotype with clinical symptoms and comorbidity in adolescents with ADHD. Material and Methods: The study sample consisted of 306 patients (189 males, 117 females) aged between 12 and 18 years who diagnosed with ADHD (ADHD-I: % 48,4; ADHD-C: % 51,6). Conner's Parent Rating Scale, Turgay DSM–IV Based Disruptive Behavior Disorders Screening and Rating Scale, Behavior Rating Inventory of Executive Function, Children's Chronotype Questionnaire, Self-Administered Rating Scale for Pubertal Development, Children's Depression Inventory, State-Trait Anxiety Inventory, and Stroop test were administered. Results: The most common chronotype was the evening (% 49,35) according to self-reports. Chronotypes did not differ between ADHD subtypes. Evening chronotype had significantly higher anxiety, depression, oppositional, social problems, psychosomatic symptoms than morning types. Evening chronotype group displayed more severe problems in all executive function measures than other two chronotypes. In males, intermediate chronotype and, in females, evening chronotype were more common. Increasing in chronotype scores was associated with shorter sleep time (for weekly and school days), longer daytime nap duration and screen time. Evening chronotype higher in patients with ODD comorbidity than patients without comorbid ODD. Multiple linear regression analysis showed that chronotype scores significantly linked to male gender, pubertal developmental scores, depression, and trait anxiety scores (by self-report) and, also screen time, mother's educational status, hyperactivity, psychosomatic problems, global executive and monitoring ability (by parental report). Conclusion: Although chronotypes did not differ between ADHD subtypes, our findings have shown that evening chronotype associated with increases in ADHD symptoms, anxiety and depression symptoms and, also executive function problems. Additionally, it was demonstrated that evening chronotype has shorter sleep time.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve karşıt olma karşı gelme bozukluğu olan çocuklarda uyku alışkanlıklarının çok yönlü incelenmesi
Multi-meterial investigation of sleep habits in children with attention deficit hyperactivity disorder and oppositional defiant disorder
ŞULE AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ ÖZMEN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde kronotip, uyku ve mizaç ilişkisinin araştırılması
Exploring the relationship between chronotype, sleep and temperament in adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder
İREM CİHANYURDU ERDEM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE TUĞBA BAHADIR
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde kronotip, uyku ve ekran maruziyeti ilişkisinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
GUNAY BUDAGOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMarmara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE TUĞBA BAHADIR
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuk ve ergenlerde 6-hidroksi melatonin sülfat düzeyleri, uyku sorunları ve kronotip özelliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of 6-hydroxy melatonin sulfate levels, sleep problems, and chronotype characteristics in children and adolescents diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
ÖMER FARUK ÖZDEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATİ UZUN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde bağlanma biçimleri ve ebeveynlerindeki psikopatolojilerin bağlanmaya etkisi
Attachment styles in adolescents with attention deficit hyperactivity disorder and the impact of parental psychopathology on attachment
SALİH GENÇOĞLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriAkdeniz ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ÖZATALAY