Şemaların iletişim becerileri üzerindeki rolüne yönelik bir araştırma
A research on the role of schemas on communication skills
- Tez No: 780917
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN TEMEL EĞİNLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halkla İlişkiler, İletişim Bilimleri, Public Relations, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kişilerarası İletişim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Şemalar kişilerin yaşamlarının ilk yıllarında edindikleri bilgi, tecrübe ve bir bakıma bilişsel kalıplar olarak ortaya çıkan ve kişilerin tüm yaşam deneyimleri boyunca sergileyecekleri tutum ve davranışları belirleyen unsurlardır. Bireyler henüz dünyayı yeni algılarken kendilerine bakım veren kişi/kişilerin onlara yönelttikleri sözler, davranışlar ya da herhangi bir tutum onların gelecekte ortaya çıkacak kişiliklerini şekillendirebilmektedir. Yaşam eğrisinin başlangıcında insanlar temel ihtiyaçlarından sonra güvenli bir şekilde bağlanma ihtiyacı hissetmektedir. Bağlanma gibi temel ihtiyaçları eksik kalmış ya da hiç oluşmamış kişilerin erişkinlik dönemlerinde doğru ve sağlıklı kişilerarası ilişkiler kurmaları güçleşebilecektir. Bu örnek çoğaltılabilir, ancak kısaca belirtmek gerekirse erken dönem uyumsuz şemalar, bireylerin ileriki yaşamlarındaki iletişim becerileri de dahil olmak üzere birçok sosyal ve bilişsel süreci üzerinde etki oluşturabilmektedir. Beck (1967) şema terimini ilk defa zihinsel kalıpları tanımlamak için kullandığında, kişilerin yaşamlarındaki genel düzenleyiciler ve kurallar bütünü olarak ifade etmiştir. Bu tez kapsamında, Young şema ölçeği kısa formu kullanılarak araştırma katılımcılarının erken dönem uyumsuz şemaları ortaya konularak cinsiyetlere göre farklılıkları analiz edilmiştir. Ersan ve Balcı (1998)'nın oluşturduğu iletişim becerileri ölçeği kullanılarak da kadın ve erkek katılımcıların zihinsel, duygusal ve davranışsal boyutlarda farklılıklar taşıyıp taşımadıkları sorusunun cevabı aranmıştır. Cinsiyet bağlamında yapılan tüm analizlerde ortaya çıkan farklılıklar, kadın katılımcıların erkek katılımcılara oranla daha fazla erken dönem uyumsuz şemaya sahip olduklarını göstermektedir. İstatiksel sonuçlar, cinsiyet değişkenine göre genel anlamda anlamlı bir ilişki olmadığını belirtse de Başarısızlık, Terkedilme/Kopukluk ve Tehditler Karşısında Dayanıksızlık şema alt boyutlarında kadınların yüksek puan aldıkları ve anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. İletişim becerileri bakımından yine kadın katılımcıların sahip oldukları duygusal iletişim becerileri göz önünde bulundurulduğunda, kadınların kişilerarası iletişimlerinde erkek katılımcılara göre daha fazla oranda duygularını etken faktör konumunda tuttukları ifade edilebilmektedir. Daha sonra ise, erken dönem uyumsuz şemaların bireylerin iletişim becerileri üzerindeki rolü incelenmiş ve negatif yönde ilişkili oldukları analizler sonucunda elde edilmiştir. Dolayısıyla, şemalar arttıkça kişilerin iletişim becerilerindeki başarısının azalmakta olduğu belirtilebilmektedir. Son olarak erken dönem uyum bozucu şemalar ile iletişim becerileri alt boyutları arasındaki pozitif ve negatif yönlü ilişki yapıları yapılan t testi ile ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Schemas are the elements that emerge as knowledge, experience, and in a way, cognitive patterns that people acquire in the first years of their lives, and that determine the attitudes and behaviors they will exhibit throughout their whole life experiences. While individuals are just perceiving the world, the words, behaviors, or any attitude directed to them by the person(s) who care for them can shape their future personalities. At the beginning of the life cycle, people feel the need to be securely attached to their basic needs. It may be difficult for people whose basic needs such as attachment are missing or never formed to establish correct and healthy interpersonal relationships in adulthood. This example can be multiplied, but to put it briefly, early maladaptive schemas can have an impact on many social and cognitive processes of individuals, including their communication skills in later life. When Beck (1967) first used the term schema to describe mental patterns, he expressed it as a set of general organizers and rules in people's lives. Within the scope of this thesis, the early maladaptive schemas of the research participants were revealed using the short form of the Young schema scale and their gender differences were analyzed. Using the communication skills scale created by Ersan and Balcı (1998), the answer to the question of whether male and female participants differ in mental, emotional and behavioral dimensions was sought. According to the differences in all analyzes made in the context of gender, it shows that female participants have more dominant early maladaptive schemas than male participants. Although the statistical results indicated that there was no significant relationship in general according to the gender variable, it was revealed that women got high scores in the schema sub-dimensions of Failure, Abandonment/Disconnection, and Vulnerabity to Harm, and there was a significant difference. Considering the emotional communication skills of female participants in terms of communication skills, it can be stated that women hold their emotions as a factor in their interpersonal communication more than male participants. Then, the role of early maladaptive schemas on the communication skills of individuals was examined and the negative correlations were obtained as a result of the analyses. Therefore, it can be stated that as schemas increase, the success of individuals in communication skills decreases. Finally, positive and negative relationship structures between early maladaptive schemas and communication skills sub-dimensions were revealed by the t-test.
Benzer Tezler
- The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema
Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi
MARİAM MAHROUS
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA
Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS
- Erken dönem uyum bozucu şemalar ile iletişim, sosyal sorun çözme ve karar verme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between early maladaptive schemas and communication, soci̇al problem solving and decision making strategies
YAREN GÜLYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. HÜSEYİN KAZAN
- Therapeutic planning based on the storytelling of individual traumas: Narratives from veddel neighbourhood
Bireysel travmaların hikaye anlatımına dayalı terapötik planlama: Veddel mahallesinden anlatımlar
AMIRHOSSEIN ETEMADI
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE
- Bilimsel tartışma yönteminin ortaöğretim öğrencilerinin kimyasal değişimler konusunu anlamaları, bilimin doğası hakkındaki görüşleri, bilimsel süreç, iletişim ve argüman becerileri üzerine etkisi
The effects of scientific argumentation on secondary students' conceptual understanding of chemical changes, nature of science views, science process, communication and argument skills
AYLA GÜMRAH
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ KABAPINAR