Toksik liderliğin iş performansı ve örgütsel özdeşleşmeye etkisi: Kütüphane çalışanları üzerine bir araştırma
The effect of toxic leadership on work performance and organizational identification: A research on library employees
- Tez No: 781128
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHARREM TUNA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, İşletme, Information and Records Management, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rekreasyon Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 315
Özet
Çalışanların toksik liderlik algısının onların iş performansına ve örgütsel özdeşleşmesine etkisini ölçmeyi amaçlayan bu çalışmada, boş zamanların değerlendirildiği rekreatif faaliyetlerin yapıldığı kamuya hizmet eden bir kurum olan, müdürlük statüsünde bulunan halk kütüphaneleri araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli tercih edilmiş; belirlenen hipotezlere uygun olarak bir model oluşturulmuş, aracılık modeli niteliğinde bir model tasarlanmıştır. Araştırma kapsamında veriler“Toksik Liderlik Ölçeği”,“Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği”ve“İş Performansı Ölçeği”kullanılarak elde edilmiştir. Bu kapsamda, verilere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, güvenirlik analizi, aracı değişken analizi, betimsel istatistikler ve korelasyon analizi sonuçları ile yapısal eşitlik modeli analizleri uygulanmıştır. Aracı değişken analizine göre, bağımsız değişkenin (toksik liderlik), bağımlı değişken (iş performansı) üzerinde etkisinin istatistiksel olarak anlamlı ve negatif olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bağımsız değişkenin (toksik liderlik) aracı değişken (örgütsel özdeşleşme) üzerinde etkisinin istatistiksel olarak anlamlı ve negatif olduğu sonucuna ulaşılmış, aracı değişkenin (örgütsel özdeşleşme) bağımsız değişken kontrolünde (toksik liderlik) bağımlı değişken (iş performansı) üzerinde etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapısal Eşitlik Modeli Analizine göre ise; toksik liderlik alt boyutlarının (değer bilmezlik, bencillik, çıkarcılık, olumsuz ruhsal durum) iş performansı üzerindeki etkisi anlamlı bulunmamıştır. Toksik liderlik alt boyutlarından değer bilmezlik ve olumsuz ruhsal durumun örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisi anlamlı değildir. Bencillik alt boyutunun örgütsel özdeşleşmeyi pozitif, çıkarcılık boyutunun ise negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Toplam toksik liderlik ise örgütsel özdeşleşmeyi ve iş performansını negatif yönde etkilemektedir. Toplam toksik liderlik ve iş performansı arasındaki ilişkide, dolaylı etkinin anlamlı olmasından dolayı, örgütsel özdeşleşme iş performansını pozitif yönde anlamlı şekilde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Modele göre toplam toksik liderlik, bencillik ve olumsuz ruhsal durum alt boyutları ile iş performansı arasında ilişkinin olmasından dolayı örgütsel özdeşleşme değişkenin kısmi aracı etkisinin, çıkarcılık ile iş performansı arasında ilişkinin olmamasından dolayı örgütsel özdeşleşme değişkeninin tam aracılık etkisinin olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, which aims to measure the effect of employees' toxic leadership perception on their job performance and organizational identification, public libraries with the status of directorate, which is an institution serving the public where recreational activities are made, were chosen as the research area. In the research, the relational screening model was preferred; A model was created in accordance with the determined hypotheses and a model was designed as a mediation model. Within the scope of the research, the data were obtained by using the“Toxic Leadership Scale”,“Organizational Identification Scale”and“Job Performance Scale”. In this context, exploratory and confirmatory factor analyses, reliability analysis, mediator variable analysis, descriptive statistics and correlation analysis results and structural equation model analyzes were applied to the data. According to the mediator variable analysis, it was concluded that the effect of the independent variable (toxic leadership) on the dependent variable (job performance) was statistically significant and negative. It was concluded that the effect of the independent variable (toxic leadership) on the mediator variable (organizational identification) was statistically significant and negative, and the effect of the mediator variable (organizational identification) on the independent variable control (toxic leadership) on the dependent variable (job performance) was statistically significant. According to the Analysis of Structural Equation Model; The effect of toxic leadership sub-dimensions (unappreciativeness, egoistic, utilitarian, psychological dysfunction) on job performance was not found significant. The effect of unappreciativeness and psychological dysfunction, which are toxic leadership sub-dimensions, on organizational identification is not significant. It has been concluded that the egoistic sub-dimension affects organizational identification positively, while the utilitarian dimension affects negatively. On the other hand, total toxic leadership affects negatively organizational identification and job performance. In the relationship between total toxic leadership and job performance, it has been concluded that organizational identification positively affects job performance, since the indirect effect is significant. According to the model, it was seen that the organizational identification variable had a partial mediating effect due to the relationship between the total toxic leadership, egoistic and psychological dysfunction sub-dimensions of toxic leadership and job performance, and the full mediating effect of the organizational identification variable due to the lack of a relationship between utilitarian and job performance.
Benzer Tezler
- Liderliğin karanlık yüzü, toksik liderlik davranışının çalışanlar üzerine etkisi
Dark side of leadership, the effect of toxic leadership behavior on employees
CİHAN KARA
- Toxic workplaces, toxic leaders and effect on organizational commitment and employee performance
Toksik işyerleri, toksik liderlerin örgütsel bağlılık ve çalışan performansı üzerindeki etkileri
FADİME MELİS MADEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ UZUNÇARŞILI
- Toksik liderliğin öğretmenlerin mobbing algıları ve örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi
The effect of toxic leadership on teachers' mobbing perceptions and organizational commitment
PELİN ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. İLKNUR MAYA
- X ve Y kuşaklarındaki toksik liderlik algılarının örgütsel bağlılık, psikolojik iyi oluş ve bireysel performans üzerindeki yansımaları
The reflections of toxic leadership perceptions in generation X and Y on organizational commitment, psychological well-being and individual performance
MERT KILIÇ
- The impacts of toxic organizational climate, narcissistic leader and workplace envy on individual outcomes of counterproductive work behavior, work exhaustion and contextual performance: The roles of perceived self-esteem and self-control
Toksik örgüt iklimi, narsist lider ve işyerinde kıskançlığın üretkenliğe aykırı çalışma davranışı, işe yönelik tükenme ve bağlamsal performans bireysel sonuçları üzerindeki etkisi: Algılanan öz-saygı ve öz-kontrolün rolleri
BURCU AYDIN KÜÇÜK
Doktora
İngilizce
2019
İşletmeMarmara Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL TAŞTAN