Geri Dön

Uzun süre glukokortikoid kullanan hastalarda glukokortikoid yan etki farkındalığının araştırılması

Investigation of awareness regarding glucocorticoid side effects in patients with long-term glucocorticoid use.

PDF İndir

  1. Tez No: 781378
  2. Yazar: AHMET İSA CANATAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS ÇAPOĞLU
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları, Endocrinology and Metabolic Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Glukokortikoid, kortikosteroid, farkındalık, yan etki, Glucocorticoid, corticosteroid, awareness, side effects
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Bu çalışmada hastaların glukokortikoid (GK) yan etki farkındalığının araştırılması amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipte tek merkezli çalışma olarak, Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesi'nde çalışmayı kabul eden 117 hastaya yüz yüze anket yapılmıştır. Hastaların (%41 kadın, %59 erkek; ortalama yaş 44,4 ± 14,3; GK kullanım süresi ortalaması 58,5 ay, medyan 40 ay; kümülatif doz ortalaması 10396,38 mg, medyan 7500 mg), %91,5'i en az bir GK yan etkisiyle karşılaşmıştır. Sorulan 12 yan etkide en çok bilineni kilo artışı – obezite (%76,1) olmuştur. Sonrasında en sık bilinen yan etkiler immunsupresif (%54,7), hipertansif (%47,9), osteoporoz (%47), kardiyovasküler (%47), hiperglisemi (%45,3), adrenal kriz (%41,9) olarak sıralanmıştır. Hastaların daha az bilgisinin olduğu yan etkiler ise miyopati (%37,6), dermatolojik (%32,5), gastrointestinal (%31,6), oftalmolojik (%29,9) ve nöropsikyatrik (%29,1) etkilerdir. Kadınların, erkeklere göre yan etkiler konusunda kısmen daha bilgili olduğu görülmüştür. Hastaların cinsiyet ve yaşı ile yan etki bilgilendirilmesi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. GK yan etkileri için korunma ve takibinde hastaların yeterlilikleri değerlendirildiğinde hastaların tuz tüketimini tamamen bırakma veya %50'den fazla azaltma (%69,3), altı ay ve daha kısa aralıklarla vücut ağırlığı takibi (%64,1), karbonhidrat alımını kısmen veya %50'den fazla azaltma (%61,5), üç ay ve daha kısa aralıklarla kan basıncı ölçümünde (%54,7) daha duyarlı olduğu görülmüştür. Günlük 800 IU ve üzeri D vitamini alımı (%29,9), günlük 30 dakika ve üzeri yürüyüş egzersizi (%26,5), yıllık göz muayenesi (%17,1), altı ay ve daha kısa aralıklarla diyabet kontrolünde (%16,2) kısmen duyarlılık saptanmıştır. Yıllık kemik kütlesi ölçümüyle osteoporoz kontrolü (%9,4), günlük 1200 mg ve üzeri kalsiyum alımı (%7,7), osteoporoz için anti-rezorptif tedavi (%0,9), günlük ağırlık kaldırma egzersizi (%0,9) ise oldukça düşük değerlerdedir. Bu sonuçlar, hastaların GK yan etkileri hakkında daha fazla bilgi sahibi olmalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

This study aims to investigate the patients' awareness regarding glucocorticoid-induced side effects. Designed as a single-centered descriptive study, the study was carried out on 117 voluntary patients in Atatürk University Research Hospital through a face-to-face survey. Of patients (women 41%, men 59%; mean age 44.4 ±14.3; mean glucocorticoid therapy duration 58.5 months, median 40 months; mean cumulative dosage 10396.38 mg with median 7500 mg), 91.5% reported at least one side effect associated with glucocorticoid use. 12 side effects were asked to patients and weight gain – obesity (76.1%) was the most known side effect by patients. This one was followed by immunosuppressive side effects (54.7%), hypertensive (47.9%), osteoporosis (47%), cardiovascular (47%), hyperglycemia (45.3%), adrenal crisis (41.9%) respectively. Lesser known side effects by patients were myopathy (37.6%), dermatologic (32.5%), gastrointestinal (31.6%), ophthalmologic (29.9%) and neuropsychiatric (29.1%). Women were partially more knowledgeable about side effects than men. No significant association was found between patients' age or gender and being informed about side effects. Patients were assessed on prevention and screening of glucocorticoid-induced side effects and it was reported that patients were more responsive on decreasing salt consumption totally or more than fifty percent (69.3%), screening weight gain per six months or less (64.1%), decreasing carbohydrate consumption partially or more than fifty percent (61.5%), measuring blood pressure per three months or less (54.7%). Patients were less responsive to vitamin D supplementation of the daily dose of 800 IU and more (29.9%), walking 30 minutes and more a day (26.5%), having annual eye exam (17.1%), diabetes control per six months or less (16.2%). Patients had very low responsiveness on osteoporosis screening by bone density test (9.4%), calcium supplementation of the daily dose of 1200 mg and more (7.7%), antiresorptive therapies for osteoporosis (0.9%), daily weight lifting exercises (0.9%). These results indicate that patients need to acquire more knowledge about glucocorticoid-induced side effects.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    728569

    Çocukluk çağında uzun süreli sistemik kortikosteroid kullanımına bağlı hipotalamo-hipofizer-adrenal eksende baskılanma olan hastaların düzelme süresinin ve bu süreye etki eden faktörlerin belirlenmesi

    Determination of the recovery period and the factors affecting this period in patients with hypothalamic-pituitary-adrenal axis suppression due to long-term systemic corticosteroid use in childhood

    ÖZGE PELİN AKBAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HEVES KIRMIZIBEKMEZ

  2. Tez No

    790140

    Çocukluk çağında farmakolojik dozda glukokortikoid kullanımına bağlı adrenal baskılanma ve buna etkiyen unsurların incelenmesi

    Evaluation of adrenal suppression and affecting factors DUE to USE pharmacological doses of GCS during childhood, Hacettepe University Faculty of Medicine, Department of pediatrics

    MİRAÇ ÜNLÜ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP ALEV ÖZÖN

  3. Tez No

    894103

    Akut lenfoblastik lösemi hastalarında ilaç ilişkili diyabet sıklığı ve risk faktörleri

    Frequency and risk factors of medication-i̇nduced diabetes in acute lymphoblastic leukemia patients

    FATMA GÜL ERSAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELMAS NAZLI GÖNÇ

  4. Tez No

    815565

    Kronik ürtiker hastalarında antihistaminik ve omalizumab tedavilerinde kalım

    Drug survival of omalizumab and antihistamines among chronic urticaria patients

    HANDE ERMİŞ AKKUŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DermatolojiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Deri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZ AKSU ARICA

  5. Tez No

    192306

    Mobil telefon kullanımına bağlı oluşan 900-1800 mhz radyo frekans dalgalarının meydana getirdiği elektromanyetik alanın iliak kanat kemik mineral yoğunluğuna etkisi

    The effect of electromagnetic fields on bone mineral density of iliac bone produced by 900-1800 mhz radio frequency waves dependent on cellular phone usage

    BEŞİR ANDAÇ AKSOY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Ortopedi ve TravmatolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN

Geri Dön