Çok partili yaşamdan günümüze kadar Türkiye'de genel seçimlerde uygulanan seçim sistemlerinin demokrasi bağlamında incelenmesi
An examination of the election systems implemented in the general elections in Turkey from multi-party life to the present in the context of democracy
- Tez No: 781415
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DENİZ KUNDAKÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Seçimler demokrasilerin vazgeçilmez unsurudur. Demokrasilerin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi, ancak halkın siyasal tercihlerini parlamentoya yansıtan ve düzenli aralıklarla yapılan seçimler vasıtasıyla mümkündür. Yapılan seçimler, adil ve özgür bir ortamda; serbestlik, eşitlik, genellik, bireysellik, gizlilik gibi temel ilkelerin sağlanmasıyla demokratik bir nitelik kazanmış olur. Halkın iradesinin yönetime ne şekilde yansıyacağı, seçimlerde kullanılan seçim sistemleri aracılığıyla belirlenir. Ülkelerin seçimler sırasında tercih ettiği seçim sistemi o ülkenin demokrasi çıtasında ne seviyede bulunduğu yönünde bir değerlendirme yapılmasını da sağlamaktadır. Ülkemizde hem temsilde adaleti hem de siyasal istikrarı gerçekleştirebilmek için çok partili yaşamdan günümüze kadar birçok seçim sistemi denenmiştir. 1946 yılında çok partili hayata geçen Türkiye'de yapılan seçimlerdeki çoğunlukçu demokrasi anlayışı seçmenlerin, oy kullanmadaki tercihlerinin belli bir partiye kanalize etmek zorunda bırakması nedeniyle tartışılmıştır. 1960 sonrasında nispî temsil sistemine geçilmesi ile her ne kadar çoğulcu demokrasi anlayışına geçişi sağlayıp temsilde adaleti sağlamaya yönelik bir adım atılsa da yönetimde istikrarsızlığa neden olabileceğinden eleştirilere maruz kalmıştır. Bu çalışmamızda öncelikli olarak demokrasi ve seçim gibi kavramsal tanımlara değinilmiş ve sonrasında ülkemizde çok partili yaşamdan bu güne dek uygulanan seçim sistemlerinin seçim sonuçlarına yansımalarına bakılarak siyasal istikrar ve temsilde adalet ilkelerinin demokrasi bağlamında değerlendirmesi yapılmıştır. Ancak uygulanan seçim sistemlerinde Anayasamızın 67. maddesinde bu iki ilkeyi bağdaştıracak şekilde uygulanması gerektiğine vurgu yapılırken genel olarak bu ilkelerden birine ağırlık verilip diğerinin zayıf bırakıldığı da görülmüştür. Sonuç olarak ülkenin her kesiminin iradesinin meclise yansıdığı, siyasal istikrar ve temsilde adalet ilkelerinin bağdaştığı bir seçim sistemine gerek duyulduğu görülmüş ve demokrasi üzerine temellendirilerek değerlendirmeler yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Elections are an indispensable element of democracy. The healthy functioning of democracies is only possible through elections that reflect the political preferences of the people in parliament and are held at regular intervals. Elections held in a fair and free environment gain a democratic quality by ensuring basic principles such as freedom, equality, generality, individuality and confidentiality. How the will of the people is reflected in the administration is determined by the electoral systems used in elections. The electoral system preferred by the countries in the elections also gives information about the level of democracy in that country. In our country, from the multiparty system to the present, many electoral systems have been tried to achieve both justice in representation and political stability. The understanding of majoritarian democracy in elections in Turkey, which became a multiparty system in 1946, has been discussed as it obliges the voters to channel their voting preferences to a certain party. While the transition to proportional representation after 1960 was a step taken to ensure the transition to a pluralistic understanding of democracy and to ensure fairness in representation, it was also criticised because it could lead to instability in the administration.. In this study, conceptual definitions such as democracy and election were first mentioned, and then the considerations of electoral systems implemented in our country from the time of the multiparty system until today were evaluated in the context of political stability and the principles of fairness in representation within the framework of democracy. While it was emphasized that these two principles in the 67th article of our Constitution should be reconciled in the electoral systems applied, it was noted that weight is given to one of these principles and the other is left weak. It has been shown that the will of all parts of the country is reflected in parliament and that an electoral system is needed in which the principles of political stability and representational justice are compatible, and that evaluations have been made on the basis of democracy.
Benzer Tezler
- Milletvekili profilleri üzerinden aşiret-siyaset ilişkisi: Van örneği (1950-2018)
Tribal-political relationship through parliamentary profiles: The case of Van (1950-2018)
MEHMET SALİH GEÇKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUVAT PARİN
- Karikatürün tarihi ve karikatürün grafik sanatlarla ilişkisi
Başlık çevirisi yok
BORA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜRBÜZ DOĞAN EKŞİOĞLU
- Şevket Süreyya Aydemir tarih ve devlet anlayışı
Başlık çevirisi yok
ERAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk İnkılap TarihiYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER TİMUR
- Türkiye'de tek parti döneminde iktidar-halk ilişkileri
Başlık çevirisi yok
FATİH TUĞLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Siyasal BilimlerGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET MERCAN
- 1950 sonrası Türk kadın giyimi ve çağdaş Türk resim sanatında temsilinin karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of Turkish women clothing after 1950 and it's representation in the contemporary Turkish painting art
FEYZANUR KURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarHaliç ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA DOĞAN SÖZÜER