İlk dönem Eş'arî kelâm sisteminde cevher-i ferd ve adet teorisi ilişkisi
The relationship between el-jawhar el-fard and theory of custom in the first period of Ash'arites kalâm system
- Tez No: 781510
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFÜ CENGİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmada ilk dönem Eş'arî kelâm geleneğinin âlemin yapısına yönelik cevher-i ferd görüşü ve âlemin işleyişine yönelik âdet teorisi ele alınmış, bu iki görüş arasındaki ilişki irdelenmiştir. Cevher-i ferd görüşü, âlemin daha küçüğe bölünmesinin/parçalanmasının mümkün olmadığı en küçük parçasını ifade eden kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Âlemin temelini teşkil eden cevher-i ferd, ikincil niteliklerden yoksun bir özellik arz etmekte, her an yeniden yaratılan arazlarla anlam kazanmaktadır. Cevher-i ferd, araz ve bunlardan müteşekkil olan cisim âlemi oluşturmaktadır. Âlem bu haliyle her anlamda Allah'a bağımlı bir şekilde kurgulanmaktadır. Âlemdeki düzen ve işleyiş de bu kurgu etrafında, yalnızca Allah'ın yaratmasının söz konusu olduğu, alışılagelen bir tarzda yaratma anlamına gelen âdet teorisiyle açıklanmaktadır. İşte bu çalışmanın ilk kısmında ilk dönem Eş'arî kelâmcıların âlemin yapısını açıklamaya yönelik başvurdukları cevher-i ferd, araz, cisim ve halâ kavramları açıklanmış, ilişkisel olarak ele alınmıştır. İkinci kısımda ise, âlemin işleyişine yönelik âdet teorisine, Eş'arî kelâmcıları bu teoriye götüren temel ilkelere yer verilmiştir. Ayrıca bu iki kısım arasındaki ilişki irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmamız, çıkarımlarımızdan hareketle temel iddiamızın doğruluğunun açıklanmasıyla sonuçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the early Ashʿarite theological tradition's view of jawhar al-farḍ regarding the structure of the universe and the theory of ādat regarding the functioning of the universe are discussed and the relationship between these two views is analysed. The view of jawhar al-fard is a concept that refers to the smallest part of the universe that cannot be divided into smaller parts. Jawhar al-farḍ, which constitutes the basis of the universe, is devoid of secondary aspects and gains meaning through accidents that are recreated every moment. The jawhar el-fard, accidents and the matter As such, the universe is constructed in a way that is dependent on God in every sense. The order and functioning of the universe is also explained around this construct by the theory of custom, which means creation in a customary way in which only Allah's creation is in question. In the first part of this study, the concepts of jawhar al-fard, accident, matter, and halā' used by early Ashʿarite theologians to explain the structure of the universe are explained and discussed in relation to each other. In the second part, the theory of 'ādat regarding the functioning of the universe and the basic principles that lead Ashʿarite theologians to this theory are given. In addition, the relationship between these two sections is analysed. Our study concludes with an explanation of the correctness of our basic claim based on our conclusions.
Benzer Tezler
- İbn Arabî'nin düşünce sisteminde irade hürriyeti ve insanın sorumluluğu
Freedom of will and human responsibility in Ibn Arabi's thougt system
CUMALİ KÖSEN
Doktora
Türkçe
2020
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN TAŞCI
- Felsefi kelam çerçevesinde İbn Sina'nın kelama etkisi
Avicenna's influence on İslamic theology in the context of the philosophical kalam
VEYSEL KAYA
Doktora
Türkçe
2013
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SAİM KILAVUZ
- Esîrüddin el-Ebherî'nin Beyânü'l-Esrâr adlı eseri (Tahkik ve inceleme)
Bayān al-Asrār by Athīr al-Dīn al-Abharī's (Critical edition and evaluation)
NUR BELEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAKİM ARICI
- İlk dönem Eş'ârî kelâmında istidlâl bi'ş-şahid âle'l-ğâib yöntemi
The istidlal bi'shadid alal-ghaib method in early Ash'ari theology
AHMET KICIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL GÜNEŞ
- Mu'tezile'de kabir hayatı inancı
Belief in the issue of torment in the grave according to the Mu'tazila
HABİBE BAKKI ZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÜNVERDİ