14-17 yaş aralığındaki ergenlerde aleksitimik özellikler ile sosyal kaygı düzeyi arasındaki ilişkide çocukluk yaşantıları ve algılanan ebeveyn kabul-reddinin aracı rolünün incelenmesi
Investigation of the mediating role of childhood experiences and perceived parental acceptance-rejection in the relationship between alexithymic characteristics and the level of social anxiety in adolescents aged 14-17
- Tez No: 783709
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF EROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Ergenlik, Aleksitimi, Sosyal Kaygı, Çocukluk Deneyimleri, Ebeveyn Kabul ve Reddi, Puberty, Alexithymia, Social Anxiety, Childhood Experiences, Parental Acceptance And Rejection
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu çalışmada 14-17 yaş aralığındaki ergenlerde aleksitimik özellikler ile sosyal kaygı düzeyi arasındaki ilişkide çocukluk yaşantılarının ve algılanan ebeveyn kabul ve reddinin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini İzmir Gazi Anadolu Lisesi 9.,10.,11. sınıflarda öğrenim gören 429 öğrenci (222 kadın, 207 erkek) oluşturmuştur. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modeli uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20), Ergenler İçin Sosyal Kaygı Ölçeği (ESKÖ), Çocukluk Deneyimleri Ölçeği (ÇDÖ) ve Çocuk-Ergen Ebeveyn Kabul-Red/Kontrol Ölçeği (Anne-Baba Formu) kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre aleksitimi, sosyal kaygı, olumsuz çocukluk deneyimleri ve algılanan ebeveyn kabul-reddi değişkenleri arasında istatistiksel açıdan pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Olumsuz çocukluk deneyimleri ve algılanan ebeveyn kabul ve reddinin bu ilişkide kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Aleksitimi ve sosyal kaygı arasındaki ilişkinin gücünü olumsuz çocukluk deneyimleri ve algılanan baba reddi azaltırken, algılanan anne reddi arttırmaktadır. Alan yazın incelendiğinde, tüm bu değişkenlerin bir arada ve ergen gruplar üzerinde incelendiği, çocukluk deneyimlerinin ve ebeveyn kabul-reddinin aracı rolünün araştırıldığı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle bu çalışmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the mediating role of childhood experiences and perceived parental acceptance and rejection in the relationship between alexithymic characteristics and social anxiety level in adolescents aged 14-17 years. The sample of the study consisted of 429 students (222 females, 207 males) studying in the 9th, 10th and 11th grades of Izmir Gazi Anatolian High School. In the study, the relational screening model, which is one of the quantitative research methods, was applied. Demographic Information Form, Toronto Alexithymia Scale (TAS-20), Social Anxiety Scale for Adolescents (ESCA), Childhood Experiences Scale (CDI), and Child-Adolescent Parent Acceptance-Rejection Questionnaire/Control (Parent Form) were used as data collection tools. According to the findings, statistically significant positive correlations were found between alexithymia, social anxiety, negative childhood experiences and perceived parental acceptance-rejection variables. It has been determined that negative childhood experiences and perceived parental acceptance and rejection have a partial mediating role in this relationship. While negative childhood experiences and perceived father rejection decrease the strength of the relationship between alexithymia and social anxiety, perceived maternal rejection increases it. When the literature was examined, no study was found in which all these variables were examined together on adolescent groups, and the mediating role of childhood experiences and parental acceptance-rejection were investigated. Therefore, it is anticipated that this study will contribute to the literature.
Benzer Tezler
- İstanbul ilinde öğrenim gören 14-17 yaş aralığındaki bir grup lise öğrencisinin somatizayson sorunları, aleksitimi ve gözlerden zihin okuma becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationships between somatization problems, alexithymia and abilities of reading mind in the eyes in 14-17 year old high school students in İstanbul
SAMRA GULIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT YAVUZ
- Öğrenme güçlüğü olan ergenlerin aleksitimi düzeylerinin ve akran ilişkilerinin incelenmesi
Examination of alexithymia levels and peer relationships of adolescents with learning disabilities
NESLİHAN ÖZGÜL ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENDER DURUALP
- Lise öğrencilerinde ekran maruziyeti ile aleksitimi ve sosyal biliş arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigiton of the relationship between screen exposure level, alexithymia and social cognition in high school students
DİDEM SAİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN DEMİRCİ
- Ergenlerde internet bağımlılığı ile dissosiyatif belirtiler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Evaluation of relationship between internet addiction and dissociative symptoms in adolescents
ÇİSEM ERDAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSER ŞENSES DİNÇ
- Madde bağımlısı olan ve olmayan 14 – 17 yaş aralığındaki ergenlerin empati eğilimi ve saldırganlık tutumu açısından karşılaştırılması
Comparison of emotional and aggressive attitudes of 14 - 17 year old adolescents with and without substance addiction
ASLI SÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MÜCAHİT ÖZTÜRK