Geri Dön

Abdullah b. Mes'ûd ve hadis rivayeti

Abdullah b. Mas'ûd and hadith narration

PDF İndir

  1. Tez No: 784790
  2. Yazar: ESRA ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BÜNYAMİN ERUL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 303

Özet

İslâm'ın temel kaynaklarından olan Sünnet'i bize nakleden sahabe neslidir. Onların iyi bir şekilde tanınıp anlaşılması, sünnetin de doğru anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Sahabe'nin önde gelenlerinden olan Abdullâh b. Mes'ûd, her zaman Rasulullah'a (sav) yakın bulunmuş, her konuda O'nu örnek almaya çalışmış, kendisini ilme adamış, Kur'ân'ı ve Sünnet'i iyi bilen mümtaz bir sahabidir. Ona“İlim dolu küpçük”diyen Hz. Ömer, yanında kalmasını ve ondan istifade etmeyi istemesine rağmen halifeliği döneminde onu, Kûfe gibi kozmopolit bir şehre göndermiştir. Oranın muallimi olan İbn Mes'ûd, halka hadisler nakletmiş, Kur'ân'ı ve Sünnet'i öğretmiş, re'y anlayışını yerleştirerek Kûfe Tefsîr ve Fıkıh Ekolleri'nin temelini atmıştır. Hz. Peygamber'e yalan isnâd ederek cehennemlik olmaktan korkan İbn Mes'ûd'un ihtiyât için hadisleri Rasulullah'a (sav) isnâd etmeden naklettiğine dair kaynaklarımızda birçok sahih rivayet bulunmaktadır. Bunun doğruluğunu araştırmak için tezimizde ondan merfû' ve mevkûf olarak nakledilen örnek rivayetler incelenmiş ve mevkûf olanların sahîh olduğu tespit edilmiştir. Yine diğer sahâbîlerin merfû' olarak naklettiği bazı hadislerin İbn Mes'ûd'dan mevkûf olarak nakledildiği görülmüştür. Hadislerin lafzının korunmasına özen gösterilmesini tavsiye etmekle birlikte, mana ile rivayet edilebileceği görüşünde olan İbn Mes'ûd'un hadisi naklettikten sonra“bunun gibi veya bundan az veya bundan fazla veya dediği gibi”şeklinde ihtiyât ifade eden sözler kullandığı hadis usûlü eserlerimizde geçmektedir. Ancak bu ifadelerin bulunduğu çok az sayıda rivayet tespit edebildik. Ondan nakledilen hadisler incelendiğinde bir kısmının fetvâ niteliğinde ya da hadisten çıkardığı genel kaideler olduğu görülmüştür. O, çok hadis rivayet etmekten de sakındırmıştır. İbn Mes'ûd bazen de naklettiği hadisin hangi ayetle ilişkili olduğunu göstermek ya da hadisi Kur'ân ayeti ile desteklemek için Hz. Peygamber'in de yaptığı gibi rivayetin arkasından ilgili ayeti okumuştur. Henüz rivayet usul ve esasları oluşmadığı için net bir şekilde onun rivayet yönteminden bahsedememekle birlikte, rivayetlerinin incelenmesi sonucunda zikri geçen hususları uyguladığı tespit edilmiştir. Merak ettiği ya da anlayamadığı hususları Hz. Peygamber'e sorarak aldığı cevapları nakletmiştir. Bu, İbn Mes'ûd'un hadis alma yollarından biri olması bakımından önemlidir. O, bazen de hadisin arkasından açıklayıcı ifadeler kullanmış, bunlar hadis ile birlikte nakledilmiştir. Hadislerin yazılmasına karşı çıkmış, ancak görülen lüzûm üzerine sonraları buna sıcak bakmıştır. Müzâkereye önem vermiş, az sayıda olmakla birlikte sahabeden de hadis rivayetinde bulunmuştur. İbn Mes'ûd'un rivayetleri incelendiğinde mesleklerinin, yaşadığı dönemde karşılaştığı olayların, çok kuvvetli olan Allah sevgisinin, namaza ve cemaate verdiği önemin hadis naklinde etkili olduğu görülmüştür. Zira râvî ve rivâyet birbirinden bağımsız düşünülemeyen iki unsurdur. Ahmed b. Hanbel'in Müsned'inde tahric ettiği rivayetleri konulara göre tasnif edildiğinde en çok namaz ile ilgili rivayetinin bulunduğu tespit edilmiştir. Sünnet'i, hüküm verirken Kur'ân'dan sonra müracaat edilecek İslâm'ın temel kaynağı olarak kullanan ve sünnetin kaynağının Kur'ân olduğunu ifade eden Abdullâh b. Mes'ûd, Hz. Peygamber'in sünnetini gelecek nesillere doğru bir şekilde aktarmak için büyük çaba sarfetmiştir. Şekil ve lafızdan çok Hz. Peygamber'in amacının ne olduğuna bakmış, O'nun her yaptığını sünnet olarak görmemiştir. Fiilî sünnetleri bizzat uygulayarak nakletmiştir. Rasulullah'ın (sav) yaptığı ya da yapılmasını istediği şeyler için bazen“sünnettir veya sünnettendir”gibi ifadeler kullanmıştır. Özellikle ibadetler konusunda Hz. Peygamber'e aynen uyulması gerektiği görüşündedir. Rasulullah'a (sav) sevgisinden dolayı her konuda O'nu örnek almaya çalışan İbn Mes'ûd, dinî konularla ilgili olmayan şeyleri sünnet olarak algılayanlara karşı da itirazda bulunmuştur. Aynı zamanda Hz. Peygamber'in sünnetini terk ederek onun yapmadığı şeyleri dindenmiş gibi gösterenlere şiddetle karşı çıkmış, bid'âtlerin yayılmasına var gücüyle engel olmaya çalışmış, hatta ağır bir dil kullanmıştır. İbn Mes'ûd, hayatını dine ve ilme adamış, cüssesi küçük ama bıraktığı ilmî miras, iz ve etkiler büyük; sahip olduğu iman, bilgi ve ahlakı muazzam bir sahabidir. Onun hakkında özellikle fıkıh ve tefsir alanında çok sayıda çalışma yapılmıştır ve daha çalışılması gereken birçok husus bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

It is the generation of the Companions who conveyed the Sunnah, one of the basic sources of Islam, to us. Knowing and understanding them well will contribute to the correct understanding of the sunnah. Abdullah b. Mas'ud was a great Companion who was always close to the Messenger of Allah, who tried to follow His example in every matter, who devoted himself to knowledge, and who knew the Qur'an and the Sunnah well. Hazrat Umar, who called him“a cube full of knowledge”, sent him to a cosmopolitan city like Kufa during his caliphate, although he wanted to stay with him and benefit from him. Ibn Mas'ud, who was the teacher of this place, narrated hadiths to the people, taught the Qur'an and Sunnah, established the understanding of re'y and laid the foundation of the Kufa Tafsîr and Fiqh Schools. There are many authentic narrations in our sources that Ibn Mas'ud, who was afraid of being a hell by attributing lies to the Prophet Muhammad, narrated the hadiths for the sake of necessity without attributing them to the Messenger of Allah(pbuh). In order to investigate the accuracy of this, the sample narrations transmitted from him as merfû' and mevkûf were examined in our thesis and it was determined that the ones that were available were authentic. Again, it has been seen that some of the hadiths narrated by the other companions as merfû' were transmitted from Ibn Mas'ud as mevkûf. Although we recommend that care be taken to preserve the letter of the hadiths, the hadith style is mentioned in our works in which Ibn Mas'ud, who is of the opinion that it can be narrated with meaning, uses words that express prudence in the form of“like this or more or more than this or as he said”after narrating the hadith. However, we have been able to identify very few rumors in which these statements are found. When the hadiths transmitted from him were examined, it was seen that some of them were fatwas or general rules that he extracted from the hadith. He also refrained from narrating many hadiths. Ibn Mas'ud sometimes recited the relevant verse after the narration, as the Prophet did, in order to show which verse the hadith he narrated was related to or to support the hadith with the verse of the Qur'an. Although he could not clearly mention his narration method because the narration procedures and principles had not yet been formed, it was determined that he applied the mentioned points as a result of the examination of his narrations. He asked the Prophet about the things he was curious about or could not understand and relayed the answers he received. This is important in that it is one of the ways in which Ibn Mas'ud received hadith. He sometimes used explanatory statements after the hadith, which were narrated together with the hadith. He opposed the writing of the hadiths, but later warmed to it upon the necessity seen. He attached importance to the auction and narrated hadith from the Companions, although there were few of them. When the narrations of Ibn Mas'ud were examined, it was seen that his professions, the events he encountered during his lifetime, the love of Allah, which was very strong, and the importance he gave to prayer and congregation, were effective in the transmission of hadith. Because the narration and the narration are two elements that cannot be considered independently of each other. When the narrations of Ahmad b. Hanbal in his Musnad were classified according to the subjects, it was determined that he had the most narrations related to prayer. Abdullah b. Mas'ud, who used the Sunnah as the main source of Islam to be consulted after the Qur'an when making judgments and who stated that the source of the Sunnah was the Qur'an, made great efforts to correctly transmit the Sunnah of the Prophet to future generations. He looked at what the Prophet's purpose was rather than form and word, and he did not see everything he did as circumcision. He narrated the actual circumcisions by applying them himself. The Messenger of Allah (pbuh) sometimes used expressions such as“it is sunnah or from circumcision”for the things that he did or wanted to be done. He is of the opinion that the Prophet Muhammad should be followed exactly, especially in the matter of prayers. Ibn Mas'ud, who tried to follow His example in every matter because of his love for the Messenger of Allah, also objected against those who perceived things that were not related to religious matters as circumcision. At the same time, he abandoned the Sunnah of the Prophet Muhammad and strongly opposed those who portrayed what he did not do as if they were from religion, tried to prevent the spread of bid'ats with all his might, and even used a heavy language. Ibn Mas'ud devoted his life to religion and knowledge, his size is small, but the scientific heritage, traces and influences he left are great; His faith, knowledge and morality are a great Companion. A large number of studies have been carried out on him, especially in the field of fiqh and tafsir, and there are many more points that need to be studied.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    490964

    Abdullah b. Mes'ud ve sünnet anlayışı

    Abdullah b. Mes'ud and his understanding of sunna

    HAMİ BEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ ÜNAL

  2. Tez No

    858200

    Âsım b. Behdele (İmam Âsım)'ın rivâyet etmiş olduğu hadislerin tahrîc ve tenkîdi

    Asım b. (Imam Âsım) transcription and criticism of the hadiths narrated by Behdele

    FATİH FATSA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinOrdu Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS YAZICI

  3. Tez No

    738573

    Hammâd b. Ebû Süleyman (120/738) ve rivayetleri

    Hammad bin Abu Sulaiman (120/738) and his narrations

    MECHMET BOTOUR MEMET

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHA ÇELİK

  4. Tez No

    851587

    Hammâd b. Ebû Süleyman'ın hadisçilik anlayışı

    Hammad b. Ebu Sulayman's understanding of hadith

    ESRA KOCATÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN KAHRAMAN

  5. Tez No

    785979

    Muhadram Zirr b. Hubeyş el- Kûfî (Ö. 82/701) ve rivâyetleri

    Mukhadram Zirr b. Hubaish al-Kufi and his narratives

    OĞUZ TÜZÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAYRAM KANARYA

Geri Dön