Geri Dön

Klâsik edebiyatımızda elifnâmeler ve harf simgeciliği bağlamında Muhibbî'nin dîvânı ile elifnâmesi

Muhibbî's dîvân and elifnâme in the context of elifnames and letter symbolism in our classical literature

  1. Tez No: 784801
  2. Yazar: SEDANUR ÖDEMİŞ ÇAKIR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RIDVAN CANIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Elifnâme, divan şiiri, harf simgeciliği, Muhibbî, Elifnâme, divan poetry, letter symbolism, Muhibbî
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

İnsanlık tarihinin harfler ile başlayan yolculuğunun temelleri asırlar öncesine dayanmaktadır. Türk edebiyatı da bu yolculukta bulunan kervanlardan biridir. Edebiyatımızda kimi zaman şiiri etkileyici kılmak kimi zamansa anlamı derinleştirmek için çeşitli harf oyunları yapılmış ve okuyucu bu duruma dâhil edilmiştir. Harflerin kullanımı simgecilik bağlamında incelendiğinde hususiyetle elif harfi şiirde kullanılan en önemli malzemelerden biri olmuştur. Hakkında pek çok tabir oluşmuş ve genellikle benzetilen olarak kullanılmıştır. Şairler, mısra ya da beyitlerin ilk harfleri ters/düz sıralandığında alfabeyi oluşturan manzumelere 'elifnâme' adını vermişlerdir. Türk Edebiyatında farklı ölçüler, farklı nazım şekilleri, farklı tertip düzenleri ve farklı konularda elifnâme yazan pek çok şâir görmek mümkündür. Çalışmamızda ele aldığımız şâirimiz Muhibbî, hem harf simgeciliğini sıklıkla kullanmış hem divânında bir adet elifnâmeye yer vermiştir. Çalışmanın amacı harflerin edebiyatımızdaki kullanım alanlarını Muhibbî aracılığıyla göstermek ve harf esasına dayanan bir tür olan elifnâmeyi incelemektir.

Özet (Çeviri)

The foundations of the journey of human history that started with letters go back centuries. Turkish literature is one of the caravans in this journey. In our literature, various letter games have been made in order to make the poem impressive and sometimes to deepen the meaning, and the reader has been included in this situation. When the use of letters in the context of symbolism is examined, especially the letter elif has been one of the most important materials used in poetry. Many idioms have been formed about it and are often used as a simile. When the first letters of the lines or couplets are reversed or straight, the poets named the lines that make up the alphabet“elifnâme”. In Turkish Literature, it is possible to see many poets who wrote elifnâme in different sizes, in different verse forms, in different composition schemes and on different subjects. Our poet Muhibbi, whom we discussed in our study, frequently used letter symbolism in his divan and included an elifnâme. The aim of the study is to show the usage areas of letters in our literature through Muhibbî and to examine elifnâme, which is a type based on letters.

Benzer Tezler

  1. Mecmu'a-i Eş'ar-ı Mevleviyan

    Poem Collection of Mawlawis

    İREM DOPDOĞRU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLGÜN YAZICI

  2. Abdü'l-Bâkî bin Mehmed er-Rodosî, Mecmu'a-i Eş'âr ve Fevâ'id (TDK A.390) (İnceleme - metin - tıpkıbasım)

    Başlık çevirisi yok

    FADİME ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATABEY KILIÇ

  3. Letâif-nâme (Dil incelemesi ve metin)

    Letâif-nâme (Scrutinize a language and text)

    ASLI EREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Dilbilimİnönü Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. HASAN KAVRUK

  4. Verdî Kāsım Divanı (Transkripsiyonlu metin, sözlük, dizin)

    Verdî Kāsım Divanı(Text, glossary, index)

    ELİF MİNE DEMİRKOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZAHİR KILIÇ

  5. Klasik Türk şiirinde Hristiyanlık ve Yahudilik ile ilgili unsular: XVI. yüzyıl

    Elements of Christianity and Judaism in classical Turkish poetry: 16th century

    MERVE MATARACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA EGÜZ