Dijital çağda tahakküm/iktidar, özgürlük ve ahlâk: Yeni iletişim teknolojilerine eleştirel bir yaklaşım
The power, freedom and morality in the digital age: A critical approach on new communication technologies
- Tez No: 786107
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN YELKEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Bu çalışma, yeni iletişim teknolojilerinin iktidar, özgürlük ve ahlâkilik üzerindeki etkileri bağlamında teknolojiye dair eleştirel bir anlayışın geliştirilmesini amaçlamaktadır. Yeni iletişim teknolojilerinin toplumsal değişim üzerindeki etkileri akademide (genel olarak sosyoloji, siyaset bilimi ve iletişim çalışmalarında) yaygın bir şekilde çalışılan bir konudur. Buna karşın gerçekliğin ve bizi çevreleyen dünyanın teknoloji vasıtasıyla algılanışının kaynaklık ettiği, yeni ortaya çıkmakta olan ahlâki örüntüleri anlamak ve somutlaştırmak adına işe koşulabilecek kavramsal araçlar konusunda bir eksiklik bulunduğu söylenebilir. Martin Heidegger'in modern teknoloji konusundaki felsefi yaklaşımı temelinde çalışma, üretici güdüleri ve düşünsel zeminleri açısından modern teknoloji ve yeni iletişim teknolojileri arasındaki süreklilikleri belirginleştirmek suretiyle eleştirel bir konum geliştirmektedir. Bu doğrultuda çalışma, dijital çağın temel niteliklerini ortaya koyan sosyal medya, Web 2.0, büyük veri, yapay zekâ ve makine öğrenmesi gibi teknolojilerin söylemsel/ideolojik ve sosyolojik boyutlarını analiz ederek, yeni iletişim teknolojilerinin iktidar/tahakküm pratikleri, özgürlük ve ahlâkilik konusunda temin ettiği imkân ve sınırlılıkları açığa çıkarmaya çalışmaktadır. Metodolojik olarak çalışma, eleştirel sosyal bilim perspektifine dayalı teorik bir araştırmadır. Bu kapsamda dijital çağın öne çıkan teknolojik kapasitelerine ve bunların mevcut ya da muhtemel etkilerine dair araştırmalar, raporlar, makaleler ve felsefi-sosyolojik çalışmalar sistematik bir yaklaşımla irdelenmiştir. Söz konusu inceleme neticesinde yeni iletişim teknolojilerinin özgürlüğü araçsallaştıran bir iktidar biçimi olarak ahlâkilik üzerindeki etkileri belirginleştirilmiştir. Bu doğrultuda, ahlâki öznenin mevcudiyetine ve eylemlerine yeni iletişim teknolojilerinin aracılık ettiği durumlar ile bu kapsamda ahlâki sorumluluk kavramının nasıl anlaşılabileceğine ilişkin düşünsel düzeyde bir kavramsal çerçeve önerisi geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to pave the way for a critical understanding of technology in the context of the effects of new communication technologies on power, freedom and morality. The effects of new communication technologies on social change are widely studied subjects in the academia (mainly in sociology, political sciences and communication studies). However, there is a lack of conceptual instruments for understanding and concretizing the newly emerging moral patterns emanating from perceiving reality and the world around us via those technologies. Theoretically based on Martin Heidegger's philosophical perspectives on modern technology, the study develops a critical position by objectifying the continuities between modern technology and new communication technologies in terms of their common generative motivations and conceptual background. Accordingly, the opportunities and limitations provided by the new communication technologies for power practices, freedom and morality are sought to be revealed by analyzing the contemporary discoursive/ideological and sociological dimensions of social media, Web 2.0, big data, artificial intelligence and machine learning etc., which form the basic features of digital age. Methodologically, this study is a theoretical research, which bases on the critical social science perspective. In this context, the researches, reports, articles and philosophical-sociological studies on the technological capacities and the existing or possible effects of new communication technologies on power, freedom and morality are examined systematically. As a result of the examination, the effects of those technologies, which are a form of power that instrumentalizes freedom, on morality have been clarified. Accordingly, a suggestive conceptual framework has been developed for how the concept of moral responsibility and the situations in which the new communication technologies mediate the presence of moral agency and the moral actions can be understood on an intellectual level.
Benzer Tezler
- Dijital çağda bir hafıza mekanı olarak sosyal medya
Social media as a memory place in the digital era
ÇAĞAN BİÇEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PINAR MELİS YELSALI PARMAKSIZ
- Dijital çağda dezenformasyonun yasal denetimi ve dünya örneklerinin analizi
Legal control of disinformation in the digital age and analysis of world examples
REYHAN UYGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ GÖKSU
- Türkiye popüler müziğinin yeni alanı: Dijital kültür endüstrisi
The new space of popular music in Turkey: Digital culture industry
ONUR KARABİBER
Doktora
Türkçe
2023
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Doğa-toplum-insan üçgeninde nesne ve değerlerle kuşatılmış bireyin plastik imge yaratma sürecinin çözümlenişi
The Analysis of the plastic image creation process of the individual being surrounded with objects and values in the nature-society-human triangle
MEHMET SAKIZCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ZAFER GENÇAYDIN
- Dijital çağda medyanın psikolojik gücü: Gündem birleştirme yaklaşımı çerçevesinde sosyal medya kullanımı ve algı yönetimi
The psychological power of media in the digital age: Social media usage and perception management in the framework of agenda melding approach
AHMET KOÇYİĞİT
Doktora
Türkçe
2022
Halkla İlişkilerSakarya Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN IŞIK