Uzun süreli proton pompa inhibitörü (Ppi) kullanan hastaların ilaca başlangıç sebepleri, ppi kullanım özellikleri ve bilgi düzeyleri
Patients using long-term proton pump inhibitor (Ppi) reasons for starting the drug, ppi use features and knowledge levels
- Tez No: 786312
- Danışmanlar: DOÇ. İSMAİL KASIM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Proton pompa inhibitörü, Yaşam tarzı değişikliği, PPİ farkındalığı, Proton pump inhibitor, Lifestyle change, Awareness of PPİ
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Giriş ve Amaç: Proton pompa inhibitör (PPİ) ilaç grubu 1989 yılında omeprazol etken maddesiyle peptik ülser ve gastroözofageal reflü gibi asit-peptik hastalıklarda kullanıma başlanmıştır. Kullanımı giderek artmış ve tüm dünyada en çok kullanılan ilaç grubundan biri haline gelmiştir. Genel olarak iyi tolere edildiği için PPİ grubu ilaçların gereksiz ve uzun süreli kullanımı yaygındır. Bu durumdan dolayı kısa ve uzun sürede istenmeyen etkiler ortaya çıkabilmektedir. Biz bu araştırmada Ankara Şehir Hastanesi aile hekimliği ve iç hastalıkları polikliniklerine başvuran uzun süreli proton pompa inhibitörü (PPİ) kullanan hastaların PPİ kullanımına hangi tıp branşı veya hangi gerekçeyle başladıkları ve bilgi düzeylerinin ilaç kullanım alışkanlığına etkisini araştırmak istedik. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. 01 Eylül 2022-01 Aralık 2022 tarihleri arasında Ankara Şehir Hastanesi Bilkent Yerleşkesi iç hastalıkları ve aile hekimliği polikliniklerine herhangi bir sebeple başvurmuş, PPİ ilacı kullanmakta olan veya en az 15 gün PPİ kullanmış ve araştırma için gönüllü olmuş 400 hasta üzerinde yapılmıştır. Katılımcılara yüz yüze görüşme yöntemiyle anket soruları soruldu. Anket formu 18 adet sorudan oluşmaktadır. İlk dört soru sosyodemografik verileri içermekte, diğer sorular güncel literatür incelenerek hazırlanmış, hastaların PPİ kullanım özelliklerini, hastaların PPİ'ler hakkındaki bilgi düzeylerini ölçmeye yönelik genel sorulardan oluşmaktaydı. Bulgular: PPİ ilaçlarının antibiyotik, DM, HT ve kanser ilaçlarıyla birlikte kullanımı gibi birçok endikasyon dışı kullanımı mevcuttur. Bütün PPİ ilaçlarının etken maddesi tercihinde birinci çıkan sebep doktor tercihi olmuştur. PPİ etken maddesi tercihinde yaşla beraber alışkanlık için PPİ tercihi artmakta ve lansoprazol etken maddesi daha çok tercih edilmekte olup, eğitim düzeyi arttıkça ve yaş küçüldükçe pantoprazol etken maddesi tercihi artmaktadır. Eğitim düzeyi azaldıkça ve yaş arttıkça yılda PPİ ilaç kullanım sayısı artmaktadır. Eğitim düzeyi arttıkça toplam ve yaşamsal bilgi düzeyi puanları artmaktadır. Eğitim düzeyi arttıkça ve yaş küçüldükçe eczaneden isteğe bağlı PPİ ilacı alımı artmıştır. PPİ ilacını eczaneden isteğe bağlı alanların toplam bilgi düzeyi daha yüksektir. Katılımcılar her eğitim düzeyi ve her yaş grubunda her bölümde %85 üstünde PPİ ilacını doğru olarak sabah yemekten önce almışlardır. Anti asit ilaç kullanan hasta grubu toplam ve yaşamsal değişiklik bilgi düzeyi anti asit kullanmayan hasta grubuna göre yüksek çıkmıştır. Kısa sürede oluşabilecek yan etki bilgi düzeyi puanı bütün kullanım sebeplerinde birbirine yakın ve düşük çıkmıştır. Bu durum PPİ ilaçlarının kısa sürede oluşabilecek yan etkisinin az olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Yan etkiden dolayı kullandıkları PPİ ilacını bırakanlar uzun sürede oluşabilecek yan etki ve yaşamsal değişiklik bilgi puanında yan etkiden dolayı PPİ ilacını bırakmayanlara göre daha çok puana sahiptirler. Yan etkiden dolayı PPİ ilacını bırakanların %2,2(9 kişi)'si karın ağrısı, %0,7(3 kişi)'si mide bulantısı, %0,7(3 kişi)'si baş ağrısı nedeniyle bırakmışlardır. Eş-dost tavsiyesiyle PPİ ilacına başlayanlarının %53,8'i ilkokul ve altı eğitim düzeyine sahiptirler. Eş-dost tavsiyesiyle PPİ ilacına başlayanların %61,5'i yılda 15-50 adet arası PPİ ilacı kullanıyorlar ve %76,9'u gastroözofageal reflü için kullandıklarını belirtiyorlar. PPİ kullanım yılı arttıkça toplam bilgi düzeyi değişmemektedir. Yıllık 250 adet ve üstü PPİ ilacı kullanan hastalar en düşük bilgi düzeyine sahiptirler. Yıllık 250 adet ve üstü PPİ ilacı kullananların sadece %20'si gereğinden fazla kullandıklarını düşünüyor. Gastroözofageal reflü, peptik ülser ve gastrik ülser sebebiyle PPİ başlanan hastaların yaşamsal değişiklik ve uzun sürede oluşabilecek PPİ ilacı yan etki bilgi düzeyi puanı diğer sebeplerden yüksek gelmiştir. PPİ ilacına %66,25'i dahiliye ve yan dalları, %11,25'i aile hekimliği ve %8,25'i kardiyoloji branşıyla başlamışlardır. Dahiliye ve yan dalları ile aile hekimliğinde PPİ ilacına başlama sebebi %75'den fazla gastroözofageal reflü, peptik ülser veya duodenal ülserdir. Kardiyoloji tarafından PPİ başlayanlarda sebep %75,8 anti agregan ve anti koagülan kullanımıdır. Aile hekimliği ile PPİ ilacına başlayanların %60'ı ilkokul ve altı eğitim düzeyine sahiptirler. Sonuç: Yıllık 250 adet ve üstü PPİ ilacı kullanan hastalar en düşük bilgi düzeyine sahiptirler ve sadece %20'si gereğinden fazla PPİ ilacı kullandığını düşünüyor. PPİ ilacı alan hastaların endikasyonları sorgulanmalı ve gereksiz kullanıma son verilmelidir ve hastalara muhtemel uzun ve kısa süreli oluşabilecek yan etkiler hakkında bilgi verilmelidir. Muhtemel uzun sürede oluşabilecek yan etkilerden hastalar korunmaya çalışılmalıdır. PPİ ilacı kullanılmasını gerektiren durum ortadan kaldırılabiliyorsa önce bu durum ortadan kaldırılmaya çalışılmalıdır (helikobakter pilori eradikasyonu gibi). Yaşam tarzı değişiklikleri ve gastroözofageal reflü ilişkisi katılımcılar tarafından yüksek oranda bilinmiştir. Fazla kilo varsa kilo vermek, sigara içiliyorsa sigarayı bırakmak, yağlı yiyecekler ve gazlı içecekler tüketiliyorsa bunları azaltmak veya kaldırmak, yemekten sonra 2-3 saat uzanmamak gibi yaşam tarzı değişiklikleri hastalara önerilmelidir.
Özet (Çeviri)
Aim: The proton pump inhibitor (PPI) drug group was started to be used in 1989 with the active ingredient omeprazole in acid-peptic diseases such as peptic ulcer and gastroesophageal reflux. Its use has gradually increased and it has become one of the most used drug groups all over the world. Unnecessary and long-term use of PPI group drugs is common because they are generally well tolerated. Due to this situation, undesirable effects may occur in the short and long term. In this study, we wanted to investigate the effect of the medical branch or the reason for PPI use and the effect of knowledge level on drug use habits of patients using long-term proton pump inhibitor (PPI) who applied to Ankara City Hospital family medicine and internal medicine outpatient clinics. Materials and Methods: Our study is a descriptive and cross-sectional study. The study was conducted on 400 patients who applied to the internal medicine and family medicine outpatient clinics of Ankara City Hospital Bilkent Campus for any reason, were using PPI medication or had used PPI for at least 15 days and volunteered for the research between 01 September 2022 and 01 December 2022. Survey questions were asked to the participants by face-to-face interview method. The questionnaire form consists of 18 questions. The first four questions included sociodemographic data, the other questions were prepared by examining the current literature, and consisted of general questions to measure the characteristics of patients' PPI use and the level of knowledge of patients about PPIs. Results: There are many off-label uses of PPI drugs, such as the use of antibiotics, DM, HT and cancer drugs. The first reason for choosing the active ingredient of all PPI drugs was the preference of the doctor. The preference for PPI for habituation increases with age in PPI active ingredient preference and lansoprazole active ingredient is more preferred. As the education level decreases and the age increases, the number of PPI drug use increases per year. As the level of education increases, the total and vital knowledge scores increase. As the education level increased and the age decreased, the purchase of optional PPI drugs from the pharmacy increased. The total knowledge level of those who took the PPI drug on demand from the pharmacy is higher. Participants of all education levels and all age groups over 85% in each department took the PPI correctly before the morning meal. The total and vital change knowledge level of the patient group using antacid drugs was higher than the patient group not using antacids. The level of knowledge of side effects that may occur in a short time was close and low for all reasons of use. This situation is thought to be due to the low side effects of PPI drugs that may occur in a short time. Those who discontinued their PPI medication due to side effects have higher scores in the long-term side effects and vital changes knowledge score than those who did not discontinue their PPI medication due to side effects. Of those who discontinued PPI due to side effects, 2.2% (9 people) quit due to abdominal pain, 0.7% (3 people) due to nausea, 0.7% (3 people) due to headache. 53.8% of those who started PPI medication with the advice of a peer have primary school or below education level. 61.5% of those who started PPI medication with the advice of a peer use between 15-50 PPI drugs per year and 76.9% state that they use it for gastroesophageal reflux. As the years of PPI use increase, the total level of knowledge does not change. Patients who use 250 or more PPI drugs annually have the lowest level of knowledge. Only 20% of those who use 250 or more PPI drugs per year think that they use more than necessary. Life changes and long-term PPI drug side effects knowledge level scores of patients who were started on PPI due to gastroesophageal reflux, peptic ulcer and gastric ulcer were higher due to other reasons. 66.25% of them started PPI medicine with internal medicine and subspecialties, 11.25% with family medicine and 8.25% with cardiology. More than 75% of the reasons for starting PPI medication in internal medicine and its sub-branches and family medicine are gastroesophageal reflux, peptic ulcer or duodenal ulcer. The reason for starting PPI by cardiology is 75.8% of antiaggregant and anticoagulant use. 60% of those who start PPI medication with family medicine have primary school or below education level. Conclusion: Patients who use 250 or more PPI drugs per year have the lowest level of knowledge and only 20% think that they use more PPIs than necessary. Indications of patients taking PPI drugs should be questioned and unnecessary use should be stopped, and patients should be informed about possible long and short-term side effects. Patients should be tried to be protected from possible long-term side effects. If the situation that requires the use of PPI drug can be eliminated, this situation should be tried to be eliminated first (such as eradication of helicobacter pylori). The relationship between lifestyle changes and gastroesophageal reflux was highly known by the participants. Lifestyle changes such as losing weight if overweight, quitting smoking if smoking, reducing or removing fatty foods and carbonated drinks if consuming, and not lying down for 2-3 hours after a meal should be recommended to patients.
Benzer Tezler
- İskemik inme proflaksisinde asetil salisilik asit (ASA) kullanan hastada ek olarak proton pompa inhibitörü (PPI) verilmesi tedavi etkisini azaltır mı?
Do proton pump inhibitors (PPI) use with acetyl salicylic acid (ASA) reduce the effect in stroke patients proflaksi ?
TUĞBA ÖZEL
- Proton pompa inhibitörü kullanan hastaların ilaç kullanım özelliklerinin ve olası yan etki bilgi düzeylerinin belirlenmesi
Determination of drug usage characteristics and possible side effect knowledge levels of patients using proton pump inhibitor
AHMET KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ZEYNEP AŞIK
- İstanbul Kartal bölgesindeki bir eczaneye müracaat eden hastaların proton pompa inhibitörü kullanımının değerlendirilmesi
Evaluation of proton pump inhibitor useage of patients who applied to a pharmacy in Istanbul, Kartal region
SAİDE AYANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLAR MACİT
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLAY AKSOY
- Dispeptik yakınmaları için proton pompa inhibitörü kullanan tip 2 diyabetes mellitus hastalarında grelin down-regülasyonu ve glisemik kontrol
Ghrelin down regulation and glycemic control in patients with TYPE 2 diabetes mellitus using proton pump inhibitor for dyspeptic complaints
İSMAİL KABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DEMİRCİ
- Proton pompa inhibitörü kullanımının B12 vitamini, demir, kalsiyum ve magnezyum emilimi üzerine etkisi
Effect of proton pump inhibitors on vitamin b12, iron, calcium and magnesium absorption
SEDA KANMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA TÜMER