Birinci basamakta takip edilen kronik hastalığı olan 65 yaş üzeri yaşlılarda sağlıklı yaşam biçim davranışlarının araştırılması ve yaşam kalitesinin ölçülmesi
Investigation of healthy lifestyle behaviors and measuring quality of life in elderly people over 65 years of age with chronic disease followed in primary care
- Tez No: 786452
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN TOPAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Amaç: Yaşadığımız yüzyılda dünya üzerinde ortaya çıkan en önemli olgulardan birisi nüfusun hızlı bir şekilde yaşlanmasıdır. Artık insanlar daha uzun süre yaşamakta ve yaşlı nüfus hızla artmaktadır. Yaşanan bu demografik dönüşüm yaşlanma kavramını daha önemli bir durum haline getirmektedir. Yaşlanmayla birlikte kronik hastalıkların görülme sıklığı da artmaktadır. Bu durum kronik hastalığı olan yaşlıların yaşamını fiziksel, ruhsal ve sosyal yönlerden etkilemektedir. Toplumda daha sağlıklı, aktif, üretken yaşlı bireylerin var olabilmesi ve yaşlılarda hastalıkları önlemek, yaşam kalitesini arttırmak için sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı birinci basamakta takip edilen kronik hastalığı olan 65 yaş ve üzeri yaşlılarda sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının araştırılması ve yaşam kalitesinin ölçülmesidir. Ayrıca belirlenen düzeylerin demografik değişkenlere göre farklılıklarını tespit etmek ve araştırma sonuçlarına göre aile, kurum ve kuruluşlara geçerli önerilerde bulunmak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte olan bu araştırma 01 Temmuz 2022-30 Eylül 2022 tarihleri arasında Adana ili Makbule Yusuf Televi ve 100. Yıl Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden 244 yaşlı birey ile yüzyüze görüşme yapılarak gerçekleştirilmiştir. Bu kişilere sosyodemografik veriler, sigara ve alkol kullanımı, kronik hastalık durumları, kullandığı ilaç sayıları, sosyal ve bazı günlük yaşam aktiviteleri ve hastalıklarıyla ilgili bilgi düzeylerini sorgulayan yapılandırılmış bir anket formu uygulandıktan sonra tüm katılımcılara Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II, WHOQOL-OLD Yaşam Kalitesi Ölçeği ve sigara kullananlara da Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %55,3 ü erkekti, %76,6'sı 65-74 yaş aralığında, %20,9'u 75-84 yaş aralığında, %2,5'u 85 yaş ve üzerindeki yaşlılardan oluşmaktaydı. Katılımcıların %80,7 sinin en az bir tane kronik hastalığı olduğu, %35,2 sinin 5 tane ve üzerinde ilaç kullandığı saptandı. Kronik hastalıklar arasında %62,7 ile en fazla hipertansiyon ardından %32,4 ile kardiyak hastalıklar ve %32 ile diyabet önemli bir oranı oluşturmaktaydı. SYBD-II ölçeği puan ortalaması 158,8±17,6 idi. Ölçeğin alt boyutlarına bakıldığında 30,0±4,0 ile en yüksek puan kişiler arası ilişkiler, en düşük puan ise 16,3±4,2 ile fiziksel aktivite alt boyutunda olduğu görüldü. WHOQOL-OLD ölçeği puan ortalaması 80,8±8,5 idi. Ölçeğin alt boyut puanlarına bakıldığında 17,4±2,5 ile en yüksek puan yakınlık alt boyutundayken, 9,2±1,9 ile en düşük puanın duyusal işlevlerde olduğu belirlendi. Çalışmaya katılan yaşlıların eğitim durumu, gelir düzeyi, kronik hastalık sayısı ve kullandığı ilaç sayısının sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını; yaşı, eğitim durumu ve gelir düzeyinin yaşam kalitesini etkilediği tespit edildi(p
Özet (Çeviri)
Aim: One of the most important phenomena that have emerged in the world in the century we live in is the rapid aging of the population. People are living longer and the elderly population is increasing rapidly. This demographic transformation makes the concept of aging more important. The incidence of chronic diseases increases with aging. This situation affects the lives of the elderly with chronic diseases in physical, mental and social aspects. There is need to develop healthy lifestyle habits in order to have healthier, active, productive elderly individuals in the society, to prevent diseases and improve the quality of life in the elderly. The aim of this study is to investigate healthy lifestyle behaviors and measure the quality of life in elderly people aged 65 years and over who are suffering from chronic diseases followed in primary care. In addition, it was aimed to determine the differences of the determined levels according to demographic variables and to make valid recommendation to families, institutions and organizations according to the results of the research. Materials and methods: This cross-sectional study was conducted by face-to-face interviews with 244 elderly individuals who applied to Adana Makbule Yusuf Televi and 100. Yıl Family Health Centers between July 1, 2022 and September 30, 2022 and who agreed to participate in the study. After a structured questionnaire form was administered to these individuals inquiring about their sociodemographic data, smoking and alcohol use, chronic disease status, number of medications used, social and some activities daily living and their knowledge about their diseases, all participants were given the Health-Promoting Lifestyle Profile II (HPLP-II), WHOQOL-OLD Quality of Life Scale and agerström Test for Nicotine Dependence were applied to smokers. Results: 55.3% of the participants were male, 76.6% were in the 65-74 age range, 20.9% were aged 75-84 years, 2.5% were 85 years and over. It was found that 80.7% of the participants had at least one chronic disease, and 35.2% were taking 5 or more medications. Among the chronic diseases, hypertension was the most common with 62.7%, followed by cardiac diseases with 32.4% and diabetes with 32%. The mean score of the HPLP-II scale was 158.8±17.6. When the subscales of the HPLP-II were analyzed, the highest score was interpersonal relationships with 30.0±4.0 and the lowest score was physical activity with 16.3±4.2. The mean score of the WHOQOL-OLD scale was 80.8±8.5. When the sub-dimension scores of the scale were analyzed, it was determined that the highest score was in the closeness subscale with 17.4±2.5, while the lowest score was in sensory functions with 9.2±1.9. It was determined that the educational status, income level, number of chronic diseases and the number of medications used by the elderly participants in the study affected healty lifestyle behaviours, while age, educational status and income level affected quality of life (p
Benzer Tezler
- Birinci basamakta takip edilen 65 yaş üzeri erişkinlerin multimorbidite ve yol açtığı sorunlar yönünden incelenmesi
Investigation of adults over 65 years old followed in primary care in terms of multimorbidity and the problems it causes
BAVER ÖZGÜR ALTUNKANAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. HÜSEYİN AKSOY
- COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19
KAMIL ZARNISHANOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN
- Birinci basamakta takip edilen 65 yaş üstü hastaların günlük yaşam aktivitesinin ölçülmesi, depresyon riskinin ve yaşam kalitesinin belirlenmesi
Measurement of daily living activities, determination of depression risk and quality of life of patients over 65 years of age followed in primary care
AHMET SERHAT ŞEKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN TOPAL
- Şanlıurfa'da çalışan aile hekimlerinin palyatif bakım konusundaki farkındalıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of awareness of family physicians working in Şanliurfa on palliative care
ALPER SAĞLAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiHarran ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURSUN ÇADIRCI
- Birinci basamakta kronik ağrısı ve uzun süreli ağrı kesici ilaç kullanımı olan yaşlı hastalarda ruhsal hastalık riski ve sosyal destek durumunun araştırılması
Investigation of mental illness risk and social support status in elderly patients with chronic pain and long-term pain killer use in primary care
ZÜBEYR KANTAROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KENAN TOPAL