Toplumsal cinsiyet temelli şiddetin önlenmesinde insan hakları hukukunun işlevi: İstanbul Sözleşmesi örneği
The function of human rights law in the prevention of gender-based violence: The Istanbul Convention example
- Tez No: 786652
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALTIN ASLI ŞİMŞEK ÖNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, kadına yönelik şiddet, ev-içi şiddet, İstanbul Sözleşmesi, GREVIO, Gender, violence against women, domestic violence, Istanbul Convention, GREVIO
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atılım Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
İnsan haklarına ve devletin insan haklarından sorumluluğuna ilişkin klasik yaklaşımlar yakın zamana kadar, kadının insan haklarının öznesi olduğu ve kadına yönelik toplumsal cinsiyet temelli şiddet ve ev-içi şiddetin insan hakları ihlali olduğunun kabulüne engel olmuştur. Kamusal alan-özel alan ikiliği (dichotomy of private and public area) anlayışında, şekli (de jure) eşitlik anlayışında, insan onurunun insana özgü soyut bir özellik olduğu anlayışında, insan haklarının ancak kamusal alanda devlet ve ajanları tarafından ihlal edilebildiği anlayışında ve devletin özel kişilerce veya özel alanda işlenen insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulamayacağı anlayışında ortaya çıkan dönüşümün sonucunda, KYTCTŞ ve ev-içi şiddet, uluslararası belgelerde bir ayrımcılık biçimi ve insan hakları ihlali olarak kabul edilmiştir. Kadının insan hakları lehine gerçekleşen bu dönüşümde kadının insan hakları mücadeleleri ve feminist eleştirilerin katkısı çok önemlidir. Geliştirilen özen yükümlülüğü (due diligence) anlayışı, Devletin KYTCTŞ ve ev-içi şiddet eylemlerinde ihlalin ortaya çıkmasını ya da devamını önlemek ya da sonuçlarını ortadan kaldırmak için makul ve duruma uygun önlemleri almamasından dolayı sorumlu tutulmasını gerektirir. İstanbul Sözleşmesi KYTCTŞ ve ev-içi şiddetle mücadelede kendinden önceki insan hakları belgelerinin hepsinden daha bütüncül ve kapsamlı bir yaklaşıma sahiptir. İkinci bölümde bu yaklaşıma ilişkin Sözleşme metninden tespit ettiğimiz ölçütlere ardında da Sözleşme'nin izleme organı GREVIO'nun oluşumu ve izleme faaliyetlerine ilişkin bilgilere yer verilecektir. Son olarak da İstanbul Sözleşmesi'nin uluslararası ve ulusal düzeyde olumlu etkileri ele alınacaktır. AİHM'in, AİHS'nin 2, 3, 8 ve 14. maddeleri kapsamında devletlerin pozitif yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini yorumlarken ilgili uluslararası hukuk kuralları olarak İstanbul Sözleşmesi hükümlerine atıf yaptığı KYTCTŞ ve ev-içi şiddet vakalarına ilişkin onlarca kararı mevcuttur. Çalışmamızda AİHM'nin bu kararlarına ve İstanbul Sözleşmesi'ni imzalaması ya da onaylamasını takiben taraf devletlerin KYTCTŞ ve ev-içi şiddetle mücadeleye ilişkin iç hukuk, politika ve uygulamalarında meydana gelen olumlu değişikliklere örnekler verilerek bu etkiler somutlaştırılacaktır.
Özet (Çeviri)
Classical approaches to human rights and the state's responsibility for human rights have, until recently, prevented the recognition that women are subjects of human rights and that gender-based violence against women and domestic violence are human rights violations. As a consequence of the transformation in the understanding of the dichotomy of private and public area, in the understanding of de jure equality, in the understanding that human dignity is an intangible feature unique to human beings, in the understanding that human rights can only be violated in the public sphere by the state and its agents, in the understanding that State cannot be held responsible for human rights violations committed by private individuals or in the private sphere, GBVAW and domestic violence were recognized as a form of discrimination and a violation of human rights in international documents. The contribution of women's human rights struggles, and feminist criticism is significant in this transformation in favor of women's human rights. The developed understanding of due diligence requires that the State be held responsible for failing to take reasonable and appropriate measures to prevent the occurrence or continuation of the violation or to reverse its consequences in GBVAW and domestic violence acts. The Istanbul Convention has a more holistic and comprehensive approach to combat GBVAW and domestic violence than any previous human rights document. In the second part, the criteria we derived from the text of the Convention regarding this approach will be covered, followed by information on the establishment and monitoring activities of GREVIO, the monitoring body of the Convention. Finally, the positive effects of the Istanbul Convention at the international and national level will be discussed. There are dozens of decisions of the ECtHR regarding GBVAW and domestic violence cases, which refers to the provisions of the Istanbul Convention as relevant international law rules when interpreting whether states fulfill their positive obligations under Articles 2, 3, 8, and 14 of the ECHR. In our study, these effects will be embodied by giving examples of these decisions of the ECtHR and the positive changes that have occurred in the domestic law, policies, and practices of the party states regarding the fight against GBVAW and domestic violence following the signing or ratification of the Istanbul Convention.
Benzer Tezler
- Bireysel silahlanmanın kadın cinayetleri üzerindeki rolünün alandaki uzmanların görüşleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of role of the personal gun ownership on femicide with the opinions of the experts in the field
GİZEM PEHLEVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR YÜKSEL KAPTANOĞLU
- Toplumsal cinsiyet temelli şiddetin erkek failleri: Erkeklik ideolojisinin ve toplumsal cinsiyet rol geriliminin şiddete etkisi
Male perpetrators of gender-based violence: The effect of masculinity ideology and gender role stress on violence
İLKNUR COLELLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN ERBAY
- Assessment of gender-based asylum claims under the international protection regime: The case of Afghanistan
Uluslararası koruma rejimi kapsamında toplumsal cinsiyet temelli sığınma iddialarının değerlendirilmesi: Afganistan örneği
RÜYA İNANIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
SosyolojiTED ÜniversitesiGöç Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM AKİPEK ÖCAL
- Türkiye'de erkeklerin şiddet hakkında algı, düşünce ve deneyimleri
Men's perceptions, thoughts and experiences of violence in Turkey
ERMAN ÖRSAN YETİŞ
Doktora
Türkçe
2019
SosyolojiAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF EKİN AKŞİT VURAL
- Kesı̇şı̇msellı̇k bağlamında psı̇kı̇yatrı̇k hastalık ve toplumsal cı̇nsı̇yet deneyı̇mlerı̇: Sosyal hı̇zmet perspektı̇fı̇nden bı̇r araştırma
Psychiatric illness and gender experiences in the context of intersectionality: A study from a social work perspective
AYKUT OĞUZCAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMRE ERCİYES