Suça sürüklenen çocuklar, suç mağduru çocuklar ve ceza adalet sisteminde yer almamış olan çocuklarda nöropsikolojik özellikler ile dikkat yanlılığının değerlendirilmesi
Evaluation of neuropsychological characteristics and attention bias in juvenile offenders, juvenile victims and the juveniles who have not participated in the criminal justice system
- Tez No: 787592
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEDA BAYRAKTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Suça sürüklenen çocuk, mağdur çocuk, yürütücü işlevler, dikkat yanlılığı, Juvenile offender, juvenile victim, executive functions, attentional bias
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Çocukların son yıllarda giderek artan bir oranda“suça sürüklenen çocuk”ve“mağdur çocuk”sıfatıyla ceza adalet sistemine dahil olması pek çok açıdan ciddi bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tez çalışmasının temel amacı; suça sürüklenen çocukların yürütücü işlev becerileri ve dikkat yanlılığı açısından mağdur çocuklar ve ceza adalet sistemine dahil olmamış çocuklara göre farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmektir. Araştırmanın örneklem grubunu Antalya Adliyesinde haklarında ceza dava dosyası açılmış olan 12-18 yaş aralığındaki 30'u suça sürüklenen ve 30'u mağdur sıfatına sahip olan çocuk ile 25'i herhangi bir suça sürüklenme – mağduriyet öyküsü bulunmayan kontrol grubundaki toplam 85 çocuk oluşturmuştur. Bu bağlamda, yürütücü işlevler Barratt Dürtüsellik Ölçeği Kısa Formu, Raven Standart Progresif Matrisler Testi, Stroop Testi TBAG Formu, Wisconsin Kart Eşleme Testi ve İstanbul 5 Küp Planlama Testi ile ölçülürken dikkat yanlılığı ise Dot-Probe göreviyle ölçülmüştür. Her üç grup için çocukların okuma – yazma bilmemesi, mental retardasyona sahip olması ve ana dilinin Türkçe olmaması dışlama kriterleri olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda suça sürüklenen çocukların Barratt Dürtüsellik Ölçeğinden aldıkları puanın mağdur çocuklara ve kontrol grubundaki çocuklara göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunurken yürütücü işlevleri değerlendiren diğer araçlarda kontrol grubunun suça sürüklenen ve mağdur çocuklara göre anlamlı olarak daha iyi performans gösterdikleri bulunmuştur. Dikkat yanlılığı açısından ise, kontrol grubundaki çocukların, suça sürüklenen ve mağdur çocuklara göre daha az dikkat yanlılığı sergilediği bulunmuştur. Son olarak, kontrol grubunun yürütücü işlev becerilerinin, suça sürüklenen çocuk grubu ve mağdur çocuk grubuna göre daha iyi olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In recent years, the increasing inclusion of children in the criminal justice system as“juvenile offender”and“juvenile victim”emerges as a serious problem on several counts. The aim of this study is to evaluate whether juvenile offenders differ from juveniles who have not participated in the criminal justice system and juvenile victims in terms of executive function skills and attentional bias. The participants were 85 children between the age of 12 - 18. There were two case groups which have open criminal case file in Antalya Courthouse and one control group. The first case group consisted of 30 juvenile offenders and the second case group consisted of 30 juvenile victims. Control group consisted of 25 juveniles who did not have an experience of being juvenile offender or juvenile victim. In this context, children's executive functions were measured with the Barratt Impulsivity Scale Short Form, Raven Standard Progressive Matrices Test, Stroop Test TBAG Form, Wisconsin Card Matching Test and İstanbul 5 Cube Planning Test, while attentional bias was measured with the Dot-Probe task. For all three groups, illiteracy, mental retardation and being non-native speaker of Turkish were determined as exclusion criteria. As a result of the study, it was found that the scores of the juvenile offender group on the Barratt Impulsivity Scale were significantly higher than the children in the juvenile victim group and the children in the control group. For other tests that measure executive functions in the study, the scores of the control group were significantly higher than juvenile offenders and juvenile victims. In terms of attentional bias, it was found that the children in the control group exhibited less attentional bias than the juvenile offenders and victims. Finally, it was found that the executive function skills of the control group were better than the juvenile offender and juvenile victim groups.
Benzer Tezler
- Çocuk ağır ceza mahkemelerinde hükme bağlanan parrisid vakalarının kriminolojik özellikleri
Criminological characteristics of parricide cases sentenced at juvenile high criminal courts
ASLI ÜNAL
Doktora
Türkçe
2019
Hukukİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMET KOÇ
- Korunmaya muhtaç çocukların suçlarıyla mücadelede Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görev, yetki ve uygulamaları
Child Servicesgeneral Managament's duti̇es, powers and practicesin struggling with the children's crime that are in need of
NADİR KURUKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukUludağ ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN CENGİZ DERDİMAN
- Mağduru çocuk olan cinsel suçlarda suça sürüklenen çocuk sorunu
The problem of juvenile delinquent in sexual crimes between minors
İPEK AĞCAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİstanbul Kültür ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EFSER ERDEN TÜTÜNCÜ
- Ankara 1. Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen dava dosyalarının incelenmesi ve çocuk suçluluğunun değerlendirilmesi
Investigation of the cases in the Ankara 1st Children's High Criminal Court and evaluation of juvenile delinquency
HASAN ATAKAN ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Adli TıpAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NERGİS CANTÜRK