شرح الكافية في فنيّ العروض والقافيةللإمام عمر بن حسين الآمدي بوزجي زاده (ت. 1200ه)دراسة وتحقيقاً
İmam Ömer b. Hüseyin el-Âmidî Buzcuzâde'nin (ö. 1200) Şerhu'l-Kâfiye fî Fenneyi'l-arûd ve'l-kâfiye isimli eserinin tahkik ve incelemesi
- Tez No: 788699
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ Kutaiba FARHAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arapça, Arûz Vezni, Arûz Vezni Kalıpları, Kâfiye, Bezcizâde, Arabic Language, Prosodic Cutting, Rhyme, Al-Tafiilat, Poetic Themes, Bozji Zadeh
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Bu tez Bezcizâde Ömer b. Hüseyin el-Âmidî'nin (ö. 1200/1786) Şerhü'l-Kâfiye fî Fenneyi'l-arûz ve'l-kâfiye İsimli eserini konu edinmektedir. Şerhin konusu, arûz, şiir bahirleri, kafiye ve arûz vezinleridir. Müellif Esnevi'nin Nihayet Ragib kitabını ve Sekakinin miftahul ulum kitabını şerh etti. Konunun önemi kitapların bu konumundan kaynaklanmaktadır. Özellikle de şârihin eğitim, fetva görevlerini üstlenmesi, mantık, usul ve belagat konularında kitaplarının olması ve edebiyat, matematik konularında mahir oluşu eserin önemini artırmaktadır. Âmidî'nin şahsi ve ilmi hayatı, yaşamış olduğu dönem ve önemli olayları tespit edilirken betimleyici analitik yöntem kullanılmıştır. Metnin yazılması, nüshaların karşılaştırılması, farkların bulunup dipnota yazılması, âyet ve hadisler ile kitaptaki görüşlerin asli kaynaklardaki yerlerinin gösterilmesi, beyitlerin yazılıp harekelenmesinde tahkik ve talik metodu kullanılmıştır. Araştırmada varılan sonuçların önemlileri şunlardır: Âmidi'nin ilmî şahsiyeti ve geniş kültürü her bir şiir bahrine yazdığı eklerle açıkça görülmektedir. Belki de bölüm sonlarında anomim olarak verilen beyitler Âmidî'ye aittir. Bunun yanında Âmidî birçok konuyla ilgili derin bilgisiyle tanınır. Örneğin arûz hakkında yazdığı eseri, bu konuyla ilgili kendisinden önce yazılmış meşhur alimlerinin eserlerine dayanır. Tez konumuz olan Râgıb Paşa, henüz tahkiki yapılmayan el-Vâfî fî şerhi'l-Kâfî isimli eseri mahir bir şekilde şerh eden Şihâbuddîn el-Gannâî bu alimlere örnek olarak verilebilir. Âmidî'nin Türkçe, Arapça ve Farsça'ya hâkim olması sebebiyle belâgata dair terimlere getirdiği tanımlar, felsefî mantikî fikirleri ve kalem ilmine vukufiyeti de önemlidir. Âmidî'nin bu yaptıkları kitabın önemini attırmış, konusunda asli kaynaklardan biri olmasına vesile olmuştur.
Özet (Çeviri)
This thesis deals with“An Explanation of Al-Kafiyyah in the Art of Prosody and Rhyme of Imam Omar bin Hussein Al-Amedi Bozji Zadeh (d. 1200 AH): a study and investigation”, The main subject of this explanation is the science of prosody and its poetic themes, rhyme and narration, which the author explained Al-Asnawi's book“ Nihayat al- Raghib ”and Sakkaki's book“ Miftah al-Ulum ”on“ Prosody ”. Hence the value and originality of this research. As well as the commentator's mastery of various arts, especially literature and mathematics, and his leadership in teaching and fatwas in his country, he was the author of various books on logic, fundamentals and rhetoric. The study followed the historical descriptive approach when introducing the author and his scientific biography, and the scientific method in investigation and commentary. The study followed the steps of the historical descriptive approach when studying the Al-Amidi's personal and scientific life, and his era also what happened in that time, and the scientific method in investigation and commentary in studying the manuscript such as: writing the text and contrasting its copies, mentioning the differences in the margin without commenting on them, extracting the Qur'anic verses and hadiths of the Prophet, attributing texts and sayings to their sources, extracting poetic verses and adjusting their texts. The most important conclusions of the study was as follows: The emergence of Al-Aamidi's scientific personality and his broad education that is shown by the comments he wrote on each of the poetic themes and perhaps all of the verses he wrote at the end of these themes were authored by him. Al-Amedi is also considered an encyclopedic scholar, his explanations in the prosody included an explanation of many books of famous scholars such as: the book of Minister Ragheb Pasha ( the subject of this thesis) and Shihab al-Din al-Qana'i, famous for al-Khawad, in a book he called“Al-Wafi fi Sharh al-Kafi,”a book that has not been investigated yet. Moreover, Al-Amedi's superior ability to translate many terms into Turkish and Persian, due to his mastery of the three languages, also his philosophical logical method and thought, and his ingenuity in the science of speech. All of thats increased the clarity and diversity of Al-Amedi's explanation What made the book an authentic source in his specialty.
Benzer Tezler
- Somali'de evlilik ve boşanmaya dair güncel fıkhî meseleler
القضايا الفقهية المعاصرة المتعلقة بالأحوال الشخصية في لصومال
SAFIYA ABDIQANI ABDULLAHI
Yüksek Lisans
Arapça
2025
DinFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA HACER KORKMAZ
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
- شرح الأربعين النووية للشيخ أحمد بن تركي بن أحمد المَنْشلِيلي (ت. 979هــ) دراسة وتحقيقاً
Şeyh Ahmed b. Türkî b. ahmed el-Menşelîlî'nin Serhu Erbeîne'n-Nevevî isimli eseri araştırma ve tahkik
SALEH MOHAMMAD ALİ OMER
Yüksek Lisans
Arapça
2025
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENES SALİH
- شرح ألفية العراقي لأمير بادشاه دراسة وتحقيقا (من صفحة 137 الى 199)
Emir Padişah'ın Şerhu Elfiyeti'l-Irâkî adlı eserinin tahkik ve tahlili (137-199 sayfalar arası)
HASSAN IBRAHIM EMRAN DRAH
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HUSAM ANİS
- شرح البردة الكبير المسمى 'طيب الحبيب' لأحمد بن محمد الخُجَنْدي (ت. 802 هـ/1400) من أول المخطوط إلى نهاية الباب الأول: دراسةً وتحقيقاً
Ahmet b. Muhammed el-Hucendî'ye Ait Şerhu'l-Bürdetü'l-kebîr (Tîbu'l-habîb) Adlı eserin tahkik ve incelemsi (Kitabın başından Birinci Bâbâ kadar
ABDULSALAM MARWAN ABDLMALEK
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İbrahim İBRAHİMOĞLU