Anadili Türkçe olan kekeme yetişkinlerin akıcı konuşmalarındaki formant geçişi özelliklerinin akustik analizle belirlenmesi
Determination of formant transition characteristics in fluent speech of native Turkish speakers who stutter by acoustic analysis
- Tez No: 789613
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖGE DAŞDÖĞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Nöroloji, Linguistics, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Akustik Analiz, Formant Geçişi, Kekemelik, Konuşma Hızı, Motor Hareket, Acoustic Analysis, Formant Transition, Stuttering, Speaking Rate, Motor Movement
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstinye Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Akustik analiz parametrelerinden biri olan formant geçişinin, kekemelik alanındaki araştırmalarda özellikle son yıllarda önemi artmıştır. İkinci formant geçişlerinin akustik analizi, konuşma sırasında hem dilin pozisyonu, hem de artikülatörlerin hareketi konusunda bilgi vermektedir. Bu nedenle konuşmadaki formant geçişlerinin analiz edilmesi, kekemeliğin motor özelliklerinin araştırılmasında önemlidir. Akıcı konuşanlarla karşılaştırıldığında kekemeliği olanların konuşma örüntülerinde farklılıkların olduğu bilinmektedir. Bu araştırmanın amacı, anadili Türkçe olan kekemeliği olan yetişkinlerin, akıcı konuşmalarındaki formant geçişi özelliklerinin akustik analizle belirlenip Türkçe diline özgü akustik karakteristiklerini ortaya çıkarabilmek ve buradan hareketle konuşma hareketine başlamadan önce söylenecek sözce için planlanacak hareket dizgesinin akıcı konuşanlara göre bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir. Çalışmaya anadili Türkçe olup kekemeliği olan 15 yetişkin erkek ve anadili Türkçe olan 15 akıcı konuşan yetişkin erkek katılımcı dahil edilmiştir. Bir ünsüz, bir ünlü ve /t/ ile biten sözcüklerden oluşan kalıpların okunması sırasında ses kayıtları, PRAAT yazılımının dizüstü bilgisayar ve kondansatör kafa mikrofonuyla kaydedilmiştir. Çalışma sonucunda /pit/, /bit/, /sit/, /put/, /sut/, /bat/, /pet/, /bet/ ve /set/ kelimeleri için gruplar arasında F2 geçiş frekans kapsamı, F2 geçiş frekans süresi ve genel F2 eğimleri açısından anlamlı fark saptandı. Ayrıca /pit/, /bit/ ve /bet/ kelimeleri için slope-30 eğimi açısından, /sit/, /bat/ kelimeleri için de slope-60 eğimi açısından gruplar arasında anlamlı fark saptandı. Tüm kelimeler için gruplar arasında konuşma hızları bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Yetişkin erkek kekeme bireylerin formant geçişleri akıcı konuşanlara göre farklıdır. Kekemelikte konuşmanın motor zamanlamasına ilişkin formant geçişleri daha fazla araştırılmalıdır.
Özet (Çeviri)
The importance of formant transition, which is one of the acoustic analysis parameters, has increased in recent years, especially in research in the field of stuttering. Acoustic analysis of second formant transitions provides information on both the position of the tongue and the movement of the articulators during speech. Therefore, analyzing the formant transitions in speaking is important in investigating the motor features of stuttering. It is known that there are differences in the speech patterns of those who stutter when compared to those who speak fluently. The aim of this research is to determine the formant transition characteristics of the stuttering adults, whose native language is Turkish, by acoustic analysis, to reveal the acoustic characteristics specific to the Turkish language, and to determine whether the movement sequence to be planned for the utterance to be uttered before starting the speech movement differs from those of fluent speakers. Fifteen adults who stutter (AWS) males (whose mother language is Turkish and 15 fluent Turkish speaking males participants were included. Audio recordings were recorded with a laptop computer and condenser head microphone of PRAAT software while reading patterns consisting of a consonant, a vowel and words ending with /t/. As a result of the study, there was found statistically significantly difference in between the groups in terms of F2 crossover frequency coverage, F2 crossover frequency time and general F2 slopes for /pit/, /bit/, /sit/, /put/, /sut/, /bat/, /pet/, /bet/ and /set/ words. In addition, there was a significant difference between the groups in terms of slope-30 for the words /pit/, /bit/ and /bet/, and slope-60 for the words /sit/, /bat/. There is no statistically significant difference between groups in terms of speaking rate for all words. Formant transitions of adult male stutterers are different from those of fluent speakers. Formant transitions related to the motor timing of speech in stuttering should be investigated further.
Benzer Tezler
- Anadili Türkçe olan 4-7 yaş arasındaki kekemeliği olan ve olmayan çocukların mizaç özellikleri ile yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation on the relationship between the temperament characteristics and executive functions of Turkish-speaking 4-7 YEAR-old children with and without stuttering
BURCU AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstanbul Medipol ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN SERTAN ÖZDEMİR
- Okul öncesi çocuklarda kekeme konuşmaya yönelik tutumların objektif ve subjektif belirteçler ile ilişkisi
The relationship of attitudes towards stuttering and objective and subjective markers in preschool children
ALEYNA TEKİN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dilbilimİstinye ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖGE DAŞDÖĞEN
- 2-6 yaşlarındaki kekemelik problemi olan ve olmayan çocukların artikülasyon özelliklerinin karşılaştırılması
A comparison of articulatory characteristics of 2-6 year old stuttering and non stuttering children
F. FİGEN GÜLERYÜZ
- Трудности передачи антропонимов с русского языка на турецкий язык (с позиции носителя турецкого языка)
Anadili Türkçe olan biri açısından antroponimlerin Rusçadan Türkçeye çevirisinde karşılaşılan sorunlar
MURAT YILMAZ
Doktora
Rusça
2018
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR
- Interferenzfehler beim erlernen des Deutschen als zweitfremdsprache für daf-studenten mit Turkischer muttersprache (Eine empirische untersuchung im mündlichen und schriftlichen bEreich: Am beispiel an der Anadolu Universität)
Anadili Türkçe olan ve Almanca öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin ikinci yabancı dil Almancayı öğrenirken yaptıkları aktarım hataları (Sözlü ve yazılı alanda yapılan uygulamalı bir araştırma: Anadolu Üniversitesi örneği)
AYŞE ADIYAMAN
Doktora
Almanca
2019
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BAYRAK