İç Anadolu bölgesi'nin kuzeyindeki bir geçiş habitatı hattı boyunca yayılım gösteren Dermacentor marginatus kenelerinin popülasyon genetiğinin araştırılması
Investigation on the Population Genetics of Dermacentor marginatus Ticks Spreading Along a Line of Transitional Habitat in the North of Central Anatolia Region
- Tez No: 789878
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ORKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Parazitoloji, Parasitology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Veterinerlik Parazitolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Palearktik coğrafyanın önemli vektör kenelerinden biri olan Dermacentor marginatus türü hem ülkemizde hem de yayılım gösterdiği diğer ülkelerde ihmal edilmiş bir türdür. Her ne kadar insan ve hayvanlarda önemli hastalığa sebep olan patojenlerin naklinde rol oynayabileceği gösterilmişe de bugüne kadar bu kenenin filogenetiği ve popülasyon genetiği üzerine detaylı araştırma yapılmamıştır. Bu tez çalışma ile İç Anadolu Bölgesi'nin kuzeyindeki bir geçiş habitatı boyunca yayılım gösteren D. marginatus kenelerinin popülasyon genetiğini araştırmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda, orman habitatından stepe doğru ilerleyen ve yarı kurak alanlara geçerek ırmak deltasında son bulan çok çeşitli ekotonların var olduğu 15 farklı ana lokasyon merkezlerinden elde edilen farklı D. marginatus popülasyonlarının genetik yapısı araştırılmıştır. Çalışma sonucunda morfo-moleküler olarak karakterize edilerek örneklerinin detaylı morfolojik analizleri yapıldığında vücut büyüklüğü, palp, basis kapituli, skutum ve konskutum üzerinde bulunan desen şeklinde belirgin değişimler gözlemlenmiştir. Ayrıca spirakulum şekli ile internal ve eksternal spurların bireyler arasında farklılık gösterdiği tespit edildi. Genetik analizler sonucunda da elde edilen tüm örneklerin D. marginatus olduğu tespit edilmiştir. Bu durum morfoloji de görülen farklılıkların tür içi varyasyon olduğunu ortaya koymuştur. Türün mitokondriyal COI gen bölgesine göre popülasyon genetiği analizi yapıldığında 80 bireyin 30 haplotipte gruplandığı ortaya konmuştur. Ancak haplotipler arasındaki nükleotid farklılığının aminoasit değişimi üzerine etkisi incelendiğinde sadece beş aminoasit açısından değişim gözlenmiştir. Haplotip çeşitliliğinin yüksek olmasına karşılık nükleotid çeşitliliğinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu durum hızlı bir popülasyon genişlemenin olabileceğini göstermektedir. Ayrıca Tajima'nın D ve Fu ve Li' nin D-F değerinin istatistiksel olarak anlamlı ve negatif olması popülasyonların geçmişte darboğaz etkisine maruz kalması sonucu popülasyonlarda genişleme olduğunu göstermektedir. AMOVA sonucu elde edilen bulgular popülasyonlar arası genetik varyasyonun popülasyonlar içi genetik varyasyondan düşük olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, elde edilen bulgular D. marginatus' un polimorfik bir tür olduğunu ve popülasyonlar içerisinde ciddi genetik farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. D. marginatus' un morfolojisi ve popülasyon genetiği yapısına yönelik daha fazla bilgi elde edebilmek için farklı lokasyonların ve gen bölgelerinin analizine de ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Dermacentor marginatus is one of the important vector tick species of Palearctic geography and has been neglected both in our country and in other countries where it spreads. The phylogeny and population genetics of this tick has not been studied in detail, although it has been suggested that it may play a role in the transmission of pathogens that cause significant human and animal disease. In this research, the population genetics of D. marginatus ticks was examined. These ticks are widely distributed in a transitional ecosystem in the northern Central Anatolian Region. A variety of ecotones ranging from the forest habitat to the steppe, passing through semi-arid areas, and ending in the river delta are present in this context, and the genetic structure (haplotype diversity) of various D. marginatus populations was obtained from 15 different main location centers. The potential impact of these geographic changes on haplotypes was then examined. At the conclusion of the investigation, when thorough morphological analyses of D. marginatus samples were carried out, changes in the body size, the palp pattern, the base capitula, scutum, and the conscutum were clearly visible. As a result of the study, the shape of the spiraculum and the internal and external spurs were found to vary between individuals. As a result of genetic analysis of the individuals, it was found that they were all D. marginatus. This situation suggests that the differences observed in morphology are within-species differences. When population genetic analysis was performed based on the mitochondrial COI gene region of this species, 80 individuals were observed to share 30 haplotypes. However, when examining the effect of nucleotide differences between haplotypes on amino acid changes, only five amino acids changed. Despite high haplotype diversity, nucleotide diversity was found to be low. This suggests that rapid population growth is likely to occur. Furthermore, the fact that Tajima's D and Fu and Li's D-F values are statistically significant and negative suggests that the population is increasing due to the fact that the population has historically been subject to bottleneck effects. Findings from AMOVA show that genetic variation between populations is lower than within populations. In conclusion, the findings revealed that D. marginatus is a polymorphic species and it shows significant genetic variation within populations. Analysis of different locations and gene regions is also needed to obtain more information on the morphology and population genetic structure of D. marginatus.
Benzer Tezler
- A multi-proxy study of the Kızılırmak river terraces andits delta, northern turkey: Implications for tectonics,sedimentation, sea level and environmental changes
Kızılırmak nehir terasları ve deltasının çoklu-proksiyöntemi ile çalışması: tektonik, sedimantasyon, denizseviyesi ve çevresel değişiklikler ile ilgili çıkarımlar
CHRİSTOPHER BERNDT
Doktora
İngilizce
2019
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATTİLA ÇİNER
DOÇ. DR. CENGİZ YILDIRIM
- Ilgaz dağları ile Çankırı şehri arasındaki kır yerleşmeleri
The Rural settlements between the city of Çankırı and Ilgaz mountains
MUSTAFA YILMAZ ÖZDEN
- Konya-Tuzlukçu ilçesinin coğrafi etüdü
The geographical study of Tuzlukçu, Konya
MEHMET UZA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RECEP BOZYİĞİT
- Gerede çevresinde doğal ortam-insan ilişkileri
Natural environment-human relations around Gerede
SALİH GÖKMEN
- Quaternary tectonıc and clımatıc ınteractıons ın central pontıdes, turkey; ınferences from osl and cosmogenıc applıcatıons on fluvıal deposıts
Orta pontidlerde kuvaterner tektonik ve iklimsel etkileşimi: akarsu çökellerinin kozmojenik ve osl uygulamalarından çıkarımlar
KEVIN PATRICK MC CLAIN
Doktora
İngilizce
2021
Coğrafyaİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. CENGİZ YILDIRIM
Prof. Dr. TAHSİN ATTİLA ÇİNER