Pallas'ın Zoographia Rosso-Asiatica'sında Türkçe ve Moğolca hayvan adları
The Turkish and Mongolian vocabulary of animal names in Pallas's Zoographia Rosso-Asiatica
- Tez No: 789973
- Danışmanlar: PROF. DR. BÜLENT GÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiyat Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 741
Özet
1741-1811 yılları arasında yaşamış olan Alman asıllı zoolog ve bitki bilimci Peter Simon Pallas, 18. yüzyıl sonlarında Rus coğrafyasına yaptığı seyahatleri sırasında çok çeşitli hayvan türlerini derleyerek Zoographia-Rosso-Asiatica (1811-1831) isimli eserini yayımlamıştır. Pallas bu eserinde 875 farklı hayvan türünü başta memeliler, kuşlar, sürüngenler ve balıklar olmak üzere alt sınıflara ayırmak suretiyle sınıflandırmış, her bir türün başta Latince, İngilizce, Fransızca ve Rusçası olmak üzere farklı dillerdeki karşılıklarına yer vermiştir. Bu diller içerisinde araştırmamızın asıl konusu olan Altay dil ailesine mensup diller de bulunmaktadır. Bunlardan Tatarca ve lehçeleri, Yakutça, Kırgızca, Başkurtça, Çuvaşça, Özbekçe, Kazakça, Hakasça ve lehçeleri, Tuvaca, Tofaca, Teleüt ağzı, Kumukça ve Nogayca Türk dillerine; Buryatça, Kalmukça ve Dagurca da Moğolcaya mensup dillerdir. Bu çalışmanın konusu, Pallas'ın 18. yüzyılda Rus coğrafyasından derlediği hayvan adlarından Türk ve Moğol dillerine ait olanların incelenmesidir. Çalışmada Türkçe hayvan adlarının tarihi ve modern Türk dillerindeki karşılıklarına yer verilmiş, varsa bunların Moğol dillerindeki karşılıkları da belirtilmiştir. Çalışmanın amacı, Pallas'ın 18. yüzyılda Rus coğrafyasından derlediği hayvan adlarından Türk ve Moğol dillerine ait olanların kökenlerini incelemek ve Altay dil araştırmalarına katkıda bulunmaktır. Çalışmada tüm hayvan türleri Türkiye Türkçesindeki karşılıklarına göre sıralanmış, aynı zamanda Pallas'ın taksonomik adlandırması ile günümüzde kabul edilen taksonomik adları belirtilmiştir. Bu bakımdan değerlendirildiğinde çalışmanın biyoloji bilimine de katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Peter Simon Pallas, a German-born zoologist and botanist who lived between 1741-1811, compiled a wide variety of animal species during his travels to Russian geography at the end of the 18th century and published his work Zoographia-Rosso-Asiatica (1811-1831). In this work, Pallas classified 875 different animal species by dividing them into subclasses, primarily mammals, birds, reptiles and fish, and included the equivalents of each species in different languages, especially Latin, English, French and Russian. Among these languages, there are also languages belonging to the Altaic language family, which is the main subject of our research. Tatar and its dialects, Yakut, Kyrgyz, Bashkir, Chuvash, Uzbek, Kazakh, Khakas and their dialects, Tuvan, Tofa, Teleut dialect, Kumyk and Nogai are Turkic languages; Buryat, Kalmyk and Dagur are also Mongolian languages. The subject of this study is the examination of the animal names belonging to the Turkic and Mongolic languages, which Pallas compiled from the Russian geography in the 18th century. In the study, the historical and modern Turkic equivalents of Turkish animal names are included, and their Mongolian equivalents, if any, are also indicated. The aim of the study is to examine the origins of the Turkic and Mongolic animal names that Pallas compiled from the Russian geography in the 18th century and to contribute to Altaic language research. In the study, all animal species were listed according to their equivalents in Turkey Turkish, and also the taxonomic names accepted today by Pallas's taxonomic nomenclature were indicated. When evaluated in this respect, it is expected that the study will also contribute to the science of biology.
Benzer Tezler
- Ahlat (pyrus elaeagrifolia)'ın yeşil çelikle çoğaltımı
Başlık çevirisi yok
ESRA DARENDELİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE DUMANOĞLU
- İkizdere ve kollarında yaşayan Salmo trutta labrax (Pallas 1811)'ın bazı büyüme özelliklerinin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
HASAN OĞUZ İMAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
BiyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF BAYSAL
- Karaboğaz Gölü'nde (Samsun) yaşayan Neogobius melanostomus(Pallas,1814)'un bazı biyolojik özelliklerinin araştırılması
Investigation of some biological characteristics of Neogobius melanostomus (Pallas,1814) in Karabogaz Lake (Samsun)
SEDA TUNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. YILDIZ DEMİRKALP
- Van gölü inci kefali (chalcalburnus tarichi, Pallas 1811) avcılığında kullanılan monofilament galsama ağların av verimi ve seçiciliği üzerine bir araştırma
A Study on the catch yield and selectivity of monofilament gillnets used in the fishing of inci kefali (chalcalburnus tarichi, Pallas 1811) in lake Van
HALİL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Su ÜrünleriYüzüncü Yıl ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SARI
- Gotik romantizm'in Art Nouveau'ya etkileri ve Jeanne D'ark
The effects of gothic romanticism on Art Nouveau and Jeanne D'ark
TUĞBA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DALOĞLU