Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin budanması ile oluşturulan tek sap ve tek tabla şeklindeki morfolojik tasarımın büyüme ve gelişme özellikleri ile tarımsal potansiyeli üzerine etkisi
The effects of pruning safflower (Carthamus tinctorius L.) as a single-stemmed and single-headed morphological design on growth and development characteristics and agricultural potential
- Tez No: 790674
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN BAYDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu araştırma, tek bir ana sap üzerinde tek bir ana tabla kalacak şekilde yan dalları budanarak dizayn edilen aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin farklı ekim sıklığı koşullarında büyüme ve gelişme özellikleri ile tarımsal potansiyelinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulan çalışmada, 3 budama zamanı (tomurcuklanma başlangıcı, tomurcuklanma sonu ve çiçeklenme başlangıcı) ve 3 sıra arası mesafe (15 x 10, 30 x 10 ve 45 x 10 cm) uygulanmıştır. Budama ile birlikte klorofil içeriği, bitki boyu, tabla çapı, tablada tohum sayısı ve 1000 tane ağırlığı olumlu yönde, bitkide tohum ağırlığı, hasat indeksi, yağ oranı, tohum verimi ve yağ verimi olumsuz yönde etkilenmiştir. Sıra arası mesafe genişledikçe yaprak klorofil içeriği, bitki boyu, dal sayısı, ana sap çapı, tabla çapı, tabla sayısı, bitkide tohum sayısı, bitkide tohum ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı artarken, hasat indeksi, tohum ve yağ verimi azalmış, yağ oranı önemli düzeyde etkilenmemiştir. Yağ asitleri kompozisyonu üzerine hem budama zamanının hem de ekim sıklığının önemli bir etkisi olmamıştır. Budanarak tek sap/tek tabla bırakılan bitkiler, budama işlemi yapılamayan dallanan bitkilere kıyasla daha düşük oleik asit ve daha yüksek linoleik asit içermiştir. Tek sap/tek tabla bırakılan bitkilerin tabla başına tohum sayıları ve 1000 tane ağırlıkları fazla da olsa, dallanan bitkiler kadar çok tabla sayısına sahip olmadıklarından tohum ve yağ verimleri düşük kalmıştır. Budama yapılarak tek sap/tek tabla bırakılan bitkilerden elde edilen araştırma bulgularının, genetik dallanmayan bitkiler için rol model olabilecek veriler sunması bakımından oldukça önemli olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the possible effects of pruning the side branches at different stages, designed as a single stem/single head, on the growth and development characteristics of the safflower (Carthamus tinctorius L.) plant and its agricultural potential under the different plant spacing. In the research, which was established with 3 replications according to the split-plot, 3 pruning times (beginning of budding, end of budding and beginning of flowering) and 3 different row distances (15 x 10, 30 x 10, and 45 x 10 cm) were applied. While pruning treatments had positive effects on chlorophyll content, plant height, head diameter, seed number, and 1000 seed weight, they had negative effects on seed weight, harvest index, oil content, seed and oil yield. Chlorophyll content, plant height, number of branches, stem and head diameter, number of heads, number of seeds, seed weight, and 1000 seed weight increased as row spacing widened; harvest index, seed and oil yield decreased; oil ratio was unaffected. The research findings showed that pruning time and sowing distances had non-significant effect on fatty acid composition. Plants that were pruned to leave a single stem/single head contained lower oleic acid and higher linoleic acid. Despite having more seeds and a heavier 1000 seed weight, plants with a single stem/single head had lower seed and oil yields because they did not have as many heads as branched plants. The research findings are important in providing data that can be a role model for genetically non-branching plants.
Benzer Tezler
- Sağlıklı beslenmede kullanılan bazı tohumların sabit yağlarının mukayeseli fitokimyasal analizi
Comparative phytochemical oil analysis of some seeds used in healty nutrition
ZUHAL GÜLER ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eczacılık ve FarmakolojiBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiFarmakognozi ve Doğal Ürünler Kimyası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAÇTI TOPÇU
YRD. DOÇ. DR. ECE SEVGİ
- Bitkisel aspir yağının oksidatif stres ve ömür uzunluğu üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of herbal safflower oil on oxidative stress and longevity
RÜVEYDA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAmasya ÜniversitesiMoleküler Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF AYAR
- Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin fenolik bileşiklerinin ve antioksidan aktivitesinin tayini
Total phenolic content and radical scavenging activity of Carthamus tinctorius L.
ESRA KUŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Gıda Mühendisliğiİstanbul Aydın ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SİBEL KAHRAMAN
- Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin verim ve önemli özelliklerine azotlu gübre çeşitleri ile miktarlarının etkileri üzerine bir araştırma
An Investigation on the effects of levels and forms of nitrogenous fertilizers on yield and components of safflower (carthamus tinctorius L.)
REŞİT CABI
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER ESENDAL
- Aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin verim ve verim özellikleri üzerine potasyum ve azot uygulamalarının etkisi
Influence of potassium and nitrogen application on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.)
CANSU FERHANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURDİLEK GÜLMEZOĞLU