Geri Dön

Açık ve kapalı beceri gerektiren spor branşlarında dikkat süreçlerinin EEG ile incelenmesi

An examination of attention processes with EEG in sports branches requiring open and closed skills

PDF İndir

  1. Tez No: 791035
  2. Yazar: ERDEM ÇAKALOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PERİCAN BAYAR KORUÇ, DOÇ. DR. SİMGE AYKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Spor, Psychology, Sports
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 182

Özet

Egzersizin ve düzenli spor yapmanın bilişsel faydalarına ilişkin literatür son yıllarda oldukça genişlemiştir. Bunun yanında egzersiz tipinin bu sağlanan faydalarla ilişkisine yönelik olarak gerçekleştirilen araştırma sayısı oldukça sınırlıdır. Egzersiz tipi açık ve kapalı beceri egzersizleri olarak iki gruba ayrılabilmektedir. Açık beceri egzersizinde (ABE), birey değişen çevre koşullarına uyum sağlayacak şekilde uygun tepkiyi seçmeye çalışırken, kapalı beceri egzersizleri (KBE) görece sabit bir çevrede, kişinin planlama yapmasına karar verdiği ve kendini hazır hissettiğinde bu beceriyi gerçekleştirdiği daha stabil ortamlarda gerçekleştirilir. Bu farklılıklar uzun vadede kişilerin görsel dikkate ilişkin uyaranları işlemesi ve bu işlemeye ayrılacak kaynakların değişmesi ile ilişkili olabilir. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı açık ve kapalı beceri egzersizi sporcularında dikkat süreçlerinin EEG kullanılarak incelenmesidir. Araştırmaya en az 5 yıldır basketbol (ABE) veya atlezim (KBE) branşlarında yarışan müsabık 29 sporcu dahil edilmiştir. Araştırmada dikkatin ve bilişin ölçülmesinde Sürekli Performans Testi-AX (SPT-AX), Çevresel İpuçlu Dikkat Testi (ÇİDT), Merkezi İpuçlu Dikkat Testi (MİDT) ve Dikkat Ağı Testi (DAT) kullanılmış ve testler sırasında eş zamanlı olarak Brain Vision Recorder 2.1, Brainamp DC 32 kanal EEG-EP sistemi ile EEG kaydı alınmıştır. Alınan EEG kayıtları BrainVision Analyzer 2.1 programı aracılığıyla filtreleme, dilimleme, artefakt temizliği ve anahat düzeltmesi yapılmıştır. Tüm testlerde hedef uyaran N1 ve P3 bileşenlerine ilişkin ortalamalar alınarak olaya ilişkin potansiyeller (OİP'ler) elde edilmiştir. Ek olarak katılımcıların test performanslarına ait doğruluk oranları (DO) ve reaksiyon zamanları (RZ) kayıt altına alınmıştır. Bilişsel testlerin dışında, ayrı bir günde katılımcıların antropometrik ölçümleri alınmış ve VO2maks değerleri direkt yöntem ile belirlenmiştir. SPT-AX, ÇİDT ve DAT'a ilişkin davranışsal bulgular analiz edilmiş ve grupların testlere ilişkin DO ve RZ'de gruplar arası anlamlı fark bulunamamıştır. Bununla beraber MİDT'de ABE grubunda sol hedef uyumlu denemeler DO, sağ hedef uyumlu denemeler DO'dan daha yüksek bulunmuştur. KBE grubunda benzer bir fark gözlenmemiştir. Testlere ilişkin OİP-N1 bileşeni genlik ve latans değerlerinde gruplar arası anlamlı farka rastlanmamıştır. SPT-AX, ÇİDT ve DAT'a ait P3 latans ve genliklerinde gruplar arası anlamlı farka rastlanmamıştır. MİDT'de ise Pz elektrodunda KBE grubu sağ hedefe ilişkin P3 latans değeri sol hedefe ilişkin latans değerinden anlamlı düzeyde daha uzunken benzer bir örüntü ABE grubunda gözlenmemiştir. Bu sonuçlar ABE ve KBE sporcularının dikkatin egzojen yönlendirilmesinde farklılaşmadığını ancak endojen dikkate ilişkin farklılıkların hem davranışsal hem de fizyolojik belirteçlerini ortaya koymuştur. Araştırmanın bulguları literatürde yer alan çalışmaları destekler nitelikte olmasının yanında sporcularda dikkatin daha detaylı incelenmesinin gerekliliği konusunda alan yazına katkıda bulunmuştur.

Özet (Çeviri)

The literature on the cognitive benefits of exercise and regular sports has expanded considerably in recent years. In addition, the number of studies on the relationship between exercise type and attention is very limited. Exercises can be divided into two groups as open and closed skill exercises. In the open skill exercise (OSE), the individual tries to choose the appropriate response to adapt to the changing environmental conditions, while the closed skill exercises (CSE) are performed in a relatively stable environment, in more stable environments where the person plans and performs this skill when he feels ready. These differences may be related to the long-term processing of visual attention-related stimuli and the changes in the resources to be allocated to this processing. Therefore, the aim of this study is to examine the attention processes of open and closed skill exercise athletes using EEG. 29 athletes competing for at least 5 years in basketball (OSE) or track and field (CSE) sports were included in the study. In the study, Continuous Performance Test-AX (CPT-AX), Exogenous Cued Attention Test (CAT), Endogenous Cued Attention Test and Attention Network Test (ANT) were used to measure attention and cognition, while simultaneously EEG was recorded with the Brain Vision Recorder 2.1 Brainamp DC 32 channel EEG-EP system. Filtering, segmentation, artifact rejection and baseline correction were made by using the BrainVision Analyzer 2.1 program. In all tests, event-related potentials (ERPs) were obtained by taking averages of the N1 and P3 components of the target stimulus. In addition, the accuracy rates and reaction times of the test performances of the participants were recorded. Apart from cognitive tests, anthropometric measurements of the participants were taken on a separate day and VO2max values were determined by the direct method. Behavioral findings related to SPT-AX, Exogenous CAT and ANT were analyzed and no significant difference was found between the groups in the accuracy rate (AR) and reaction time (RT) of the groups. On the other hand, AR of the left-target congruent trials were found to be higher than, AR of the right-target congruent trials in the OSE group in the Endogenous CAT. A similar difference was not observed in the CSE group. There was no significant difference between the groups in the amplitude and latency values of the ERP-N1 component of the tests. There was no significant difference between the groups in P3 latency and amplitudes of CPT-AX, Exogenous CAT and ANT. In Endogenous CAT, on the Pz electrode, the P3 latency of the right target in the CSE group was significantly longer than the latency of the left target, while a similar pattern was not observed in the OSE group. These results revealed that ABE and KBE athletes did not differ in exogenous attention, but both behavioral and physiological markers of differences in endogenous attention. The findings of the study not only support the studies in the literature, but also contribute to the literature on the necessity of a more detailed investigation of attention in athletes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    877175

    Farklı spor branşlarındaki sporcuların bilişsel performanslarının karşılaştırılması

    Comparison of the cognitive performances of athletes in different sports branches

    BİLAL BAYKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SporAksaray Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN PANCAR

  2. Tez No

    813969

    Açık ve kapalı beceri gerektiren spor branşlarındaki adölesan çocuklarda fiziksel aktivite düzeyi ve karar verme süreçlerinin incelenmesi

    Investigation of physical activity level and decision-making process in adolescent children in sports requiring open and closed skills

    METE BERK DEMİRYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sporİnönü Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FARUK AKÇINAR

  3. Tez No

    294379

    Açık ve kapalı beceri gerektiren spor dallarını icra eden sporcuların kişilik tiplerinin güdülenmeleri üzerine etkileri

    Outdoor and indoor sports that require skill executive branches of the personality types of athletes

    HASAN ERDEM MUMCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    SporGazi Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT KARAKÜÇÜK

  4. Tez No

    53504

    Kapalı ve açık beceri gerektiren bireysel sporlardaki kişilik özelliklerinin araştırılması

    A study on personality traits in individual sports requiring open and closed skills

    SERDAR YAKUPOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    SporMersin Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ŞEFİK TİRYAKİ

  5. Tez No

    691428

    Pandemi dönemi meslek liselerinde uygulamalı derslerin uzaktan eğitim sürecinde incelenmesi

    The research of the applied courses in the process of distance learning in vocational high schools during the pandemic period

    GÜLŞEN LAÇİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÇELİK

Geri Dön