Hemodiyaliz tedavisi alan hastalara bakım verenlerin destek bakım gereksinimleri
Supportive care needs of caregivers of patients receiving hemodialysis treatment
- Tez No: 791343
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİNÇ KUTLUTÜRKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Araştırma, hemodiyaliz tedavisi alan hastalara bakım verenlerin stresle başa çıkma tarzları, algılanan sosyal destek ve spiritüel iyi oluşları ile birlikte fiziksel bakımdan da gereksinim duydukları destek müdahalelerinin belirlenmesi amacıyla kesitsel-tanımlayıcı türde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini hemodiyaliz tedavisi alan hastalara bakım veren bireyler oluşturmak üzere araştırma, Zonguldak ili Karadeniz Ereğli ilçesinde bulunan Başkent Üniversitesi Karadeniz Ereğli Diyaliz Merkezi, Özel Ereğli Can Diyaliz Merkezi ve T.C. Sağlık Bakanlığı Karadeniz Ereğli Devlet Hastanesi Diyaliz Merkezi adında 3 adet diyaliz merkezinde 1 Ağustos-1 Ekim 2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Verilerin toplanmasında; araştırmacı tarafından literatür taranarak oluşturulan Hasta Tanıtıcı Özellikler Formu ve Bakım Veren Tanıtıcı Özellikler Formu, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBÇTÖ), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), Spiritüel İyi Oluş Ölçeği (SİOÖ) kullanılmıştır. Araştırma verileri değerlendirilirken frekans, yüzde, ortalama, standart sapma gibi tanımlayıcı istatistikler, bağımsız t testi, ANOVA testi, Tukey testi, Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Bakım verenlerin çoğunluğunun bakım verme sürecinde fiziksel sorunları (%52,7) olup bu sorunlar yorgunluk (%89,8), uyku sürecinde bozulma (%61,2), kişisel bakımda değişim (%26,5) ve bel ağrısı (%16,3) olarak saptanmıştır. Bakım verenlerin Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği'nden aldığı en yüksek puan ortalamasının Kendine Güvenli Yaklaşım (2,59±0,50) ve İyimser Yaklaşım (2,40±0,58) alt boyutunda olduğu; ÇBASDÖ toplam puan ortalamasının 62,58±17,81 olduğu ve en yüksek puanı Aile (24,87±5,24) alt boyutundan aldığı; SİOÖ toplam puan ortalamasının 121,27±12,44 olduğu ve en yüksek puanı Doğa İle Uyum (32,98±3,15) alt boyutundan aldığı belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre bakım verenlerin sosyal destek ve spiritüel iyi oluş düzeylerinin iyi olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucunda bakım verenlerin sosyodemografik özelliklerine göre SBÇTÖ, ÇBASDÖ, SİOÖ puanları arasında farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p0,05), SBÇTÖ alt boyut puanları ile SİOÖ toplam puanı arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı doğrusal bir ilişki olduğu, ÇBASDÖ toplam puanı ile SİOÖ toplam puanı arasında ise anlamlı doğrusal bir ilişki olmadığı (p>0,05) belirlenmiştir. SBÇTÖ alt boyut puanları ile ÇBASDÖ alt boyut puanları arasında anlamlı doğrusal ilişkiler olmadığı (p>0,05), ÇBASDÖ alt boyut puanları ile SİOÖ alt boyut puanları arasında anlamlı doğrusal ilişkiler olmadığı (p>0,05), SİOÖ alt boyut puanları ile SBÇTÖ alt boyut puanları arasında değişik düzeyde ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Hemodiyaliz tedavisi alan hasta ile birlikte bakım verenlerin de gereksinimlerinin belirlenmesi ve bu doğrultuda uygun kapsamlı eğitim programları ve girişimlerin planlanması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research, in which a cross-sectional-descriptive design was used, was conducted to determine the styles of coping with stress and perceived social support and spiritual well-being of caregivers of patients receiving hemodialysis treatment, as well as support interventions that they need physically. The population of the research included individuals who provided care for patients receiving hemodialysis treatment. The research was carried out between August 1 and October 1, 2022 in three dialysis centers, namely Başkent University Karadeniz Ereğli Dialysis Center, Private Eregli Can Dialysis Center, and T.R. Ministry of Health Karadeniz Eregli State Hospital Dialysis Center, which are located in Karadeniz Ereğli district of Zonguldak province. Data collection tools included a Patient Descriptive Characteristics Form and a Caregiver Descriptive Characteristics Form, created by the researcher following a review of the literature, the Stress Coping Styles Scale (SCSS), the Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), and the Spiritual Well-Being Scale (SWBS). Descriptive statistics, such as frequency, percentage, mean, standard deviation values, independent t-test, ANOVA test, Tukey test, and Pearson correlation analysis were used in the analysis of the data. During the caregiving process, the majority of caregivers had physical problems (52,7%), which included fatigue (89,8%), sleep disturbance (61,2%), change in personal care (26,5%), and low back pain (16,3%). Caregivers obtained the highest mean scores from the Self-Confident Approach (2,59±0,50) and Optimistic Approach (2,40±0,58) sub-dimensions of the SCSS. Their mean score on the total MSPSS was 62,58±17,81, and the highest score was obtained from the Family (24,87±5,24) sub-dimension of the scale. It was also determined that the mean score of the caregivers on the total SWBS was 121,27±12,44 and that the highest score was obtained from the Harmony with Nature (32,98±3,15) sub-dimension of the scale. According to the findings, it was determined that the social support and spiritual well-being levels of the caregivers were good. The results of the research indicated that there was a significant difference between the scores of the caregivers on the SCSS, the MSPSS, and SWBS according to their sociodemographic characteristics (p0,05), there was a moderate and positive significant linear relationship between their mean scores on the sub-dimensions of the SCSS and the total SWBS score, and that there was no significant linear relationship between the mean scores of the caregivers on the total MSPSS score and the total SWBS score (p>0,05). Also, it was found that there was no significant linear relationship between the sub-dimension scores of the SCSS and the sub-dimension scores of the MSPSS (p>0,05), there was no significant linear relationship between the mean sub-dimension scores of the MSPSS and the SWBS (p>0,05), and that there were different levels of relationships between the mean sub-dimension scores of the SWBS and the SCSS. It is recommended to determine the needs of the caregivers along with patients receiving hemodialysis treatment and to plan appropriate comprehensive education programs and interventions accordingly.
Benzer Tezler
- Hemodiyaliz tedavisi alan hastalarda sosyal destek ve semptom durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between social support and symptom status in patients receiving hemodialysis
MESUT AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN TOSUN
- Hemodiyaliz tedavisi alan hastaların pozitif ruh sağlığı, öz yönetim ve tedavi uyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between positive mental health, self-management and treatment compliance in patients receiving haemodialysis treatment
SILA SENEM DİLEK
- Hemodiyaliz hastalarında dindarlık ve öznel iyi oluş
Religiosity and subjective well-being in haemodialysis patients
NEVZAT GENCER
Doktora
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER CENGİL
- Hemodiyaliz tedavisi alan ve böbrek transplantasyonu yapılan hastalara bakım verenlerin bakım yükünün karşılaştırılması
Comparison of the care burden of caregivers of patients undergoing hemodialysis and renal transplantation
İDRİS YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikAtatürk Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTAP KAVURMACI
- Diyaliz ünitesinden hizmet alan hastaların bakım verenlerinde bakım yükü ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of care load and quality of life in careers of patients who receive service from the dialysis unit
MÜCAHİT AKÇİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHCUBE ÇUBUKÇU