Kız çocuklarının spora yönelik toplumsallaşma süreçleri
Girls' socialization processes into sport
- Tez No: 791606
- Danışmanlar: PROF. DR. F. NEŞE ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Spora yönelik toplumsallaşma, kadın, sporcu, kolaylaştırıcılar, engeller, kız çocukları, Socialization into sport, female, athlete, facilitators, barriers, girls
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Nitel araştırma yaklaşımı ile hazırlanan ve durum çalışması olarak desenlenen bu tezin amacı, lisanslı faal kadın sporcuların çocukluk ve ergenlik dönemde spora yönelik toplumsallaşma süreçlerine etki eden kolaylaştırıcı ve engel teşkil eden bireysel, bireylerarası ve çevresel etkenleri araştırmak ve karşılaştıkları engellerle başa çıkma yöntemlerini kadınların penceresinden retrospektif bir bakış açısı feminist paradigmadan, toplumsal cinsiyet lensinden ortaya koymaktır. Bu bağlamda araştırmaya, Ankara ilinde ikamet eden, yaşları 18-29 arasında değişen, en az 2 yıllık sporcu lisansına sahip, bireysel ya da takım spor yapan 29 lisanslı lisanslı faal kadın sporcu katılmıştır. Bireysel, bireylerarası ve çevresel kolaylaştırıcıları ve engelleri araştırmak amacıyla Sosyo-Ekolojik Model (SEM) kullanılmıştır. Araştırma grubu“Amaçlı Örneklem Yöntemlerinden Ölçüt Örneklem ile belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak ”Kişisel Bilgi Formu“ ve ”Yarı Yapılandırılmış Açık Uçlu Görüşme Formu" kullanılmıştır. Veriler yüz yüze yapılan görüşmeler, internet tabanlı Zoom Uygulaması ve e-posta yoluyla gönderilen açık uçlu sorular vasıtası ile elde edilmiştir. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiş ve SEM'in bireysel, bireylerarası ve çevresel alt boyutlarına uygun olarak değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre kızların spora yönelik toplumsallaşma süreçlerinde bireysel, bireylerarası ve çevresel kolaylaştırıcı ve engelleyici etkenler ve bu engelleyicilerle başa çıkma yöntemleri çok boyutludur. Bireysel boyutta kolaylaştırıcı etkenler rol model alma/özenme, mutluluk, öz beceri/sportif beceri algısı, güçlenme hissi ve sporla ilgili hedeflerdir. Bireyler arası kolaylaştırıcı etkenler aile ve yakın akrabanın teşviki/desteği, yol açan beden eğitimi öğretmeni ve antrenörler, hem destek hem de aktif akranlar ve ailenin sporla ilişkisi olarak bulunmuştur. Çevresel kolaylaştırıcı etkenler arasında ise mahallede güvenli spor alanlarının varlığı ve aile gibi spor kulübü bulgularına ulaşılmıştır. Bireysel engelleyici etkenler boyutunda maddi imkansızlıklar, bireyler arası engelleyici etkenler boyutunda sporla ilgilenmeyen/negatif etkiye sahip aileler ve çevrenin ön yargısı/etiketleme bulgularına ulaşılmıştır. Çevresel engelleyici etkenler boyutunda ise tesis yetersizliği, okullarda spor salonu/ekipman eksikliği ve spor kulüplerinin nitelik olarak yetersizliği bulguları ortaya çıkmıştır. Engeller başa çıkma boyutunda bireysel ve çevresel boyutta bulguya rastlanamamıştır. Bireyler arası engellerle başa çıkma yöntemleri boyutunda dışsal motivasyon, rol modelle özdeşleşme, içsel regülasyon, azim ve kararlılık, spor tutkusu ve kendini kanıtlama bulgularına erişilmiştir. Kızlar spora yönelirken kendi kişisel özellikleri ve karakterleri, yakın çevreleri, beden eğitimi öğretmenleri, antrenörleri, spor kulüpleri, yaşadıkları mahalle ve ailenin kültürel değerlerinin ve sporla ilişkisinin önemli olduğu, engellerle başa çıkma boyutunda ise kızların kendilerine olan inançlarının, kararlılıklarının ve pes etmeyen karakter yapılarının ön plana çıktığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The purpose of this qualitative case study was to investigate the intrapersonal, interpersonal and environmental factors that affect the registered active female athletes' socialization processes into sports during childhood and adolescence, and to retrospectively analyse the coping strategies from the perspective of women through gender lens underpinned by feminist paradigm. In this context, 29 registered active female athletes residing in the province of Ankara, aged between 18-29, registered athletes for at least 2 years, playing individual or team sports, participated in the research. The Socio-Ecological Model (SEM) was used to investigate the intrapersonal, interpersonal and environmental facilitators and barriers perceived by women in their socialization processes into sports during childhood and adolescence. The research group was determined by“Criteria Sampling, one of the Purposive Sampling Methods. ”Personal Information Form“ and ”Semi-Structured Open-Ended Interview Form" were used as data collection tools. The data were obtained through face-to-face interviews, the internet-based Zoom Application and open-ended questions sent via e-mail. Content analysis was used to analyze the data and were evaluated in accordance with the individual, interpersonal and environmental sub-dimensions of SEM. According to the research findings, intrapersonal, interpersonal and environmental facilitators and barriers in the socialization processes of girls into sports and coping methods were multidimensional. At the intrapersonal level, facilitating factors are role modeling/emulation, happiness, perception of self-skills/sportive skills, feeling of empowerment, and sports-related goals. Facilitating factors at the interpersonal level were found to be encouragement/support of family and close relatives, leading physical education teachers and coaches, both support and active peers, and family's relationship with sports. Among the environmental facilitating factors, the presence of safe sports areas in the neighbourhood and sports club as a family findings were found. Financial hardships in the dimension of intrapersonal level was found as a barrier, also themes of families that are not interested in sports/having negative influences and prejudice/labelling of the social environment in the interpersonal level have been found as barriers. On the other hand, in terms of environmental barriers, there were findings of lack of facilities, lack of gymnasium/equipment in schools and insufficient quality of sports clubs. For coping with obstacles, no findings were found in the intrapersonal and environmental level. In coping with interpersonal obstacles level, the findings of extrinsic motivation, identification with role model, internal regulation, perseverance and determination, passion for sports and self-affirmation were reached. During the socialization into sport process, girls' personal traits and characteristics, their close environment, physical education teachers, trainers, the quality and quantity of sports clubs, playgrounds in the neighbourhood and the cultural values of the families and their relationship with sports were found to be important.
Benzer Tezler
- Genç boksörlerin ebeveynlerinin çocuklarının spora katılımı hakkındaki düşünceleri
The thoughts of the parents of young boxers about their children's participation
UMMUHAN BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SporSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İHSAN SARI
- Sporda cinsiyet ve karma spor: Fenomenolojik bir araştırma
Gender in sports and coed sports: A phenomenological study
SÜMEYYE ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporAmasya ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDA SABAH
- Ebeveynlerin dindarlık tutumu ile çocuklarının beden eğitimi ve spor etkinliklerine katılımı arasındaki ilişki
The relationship between parents' religious attitudes and children's participation in physical education and sports activities
YAKUB GELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiAtatürk ÜniversitesiSpor Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL EDA BURMAOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR YAPRAK KEMALOĞLU
- Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi yatkınlıklarında ve sosyal yetkinliklerinde motor becerinin rolü
The role of motor skill in middle school students' physical education predisposition and social competencies
ABDULLAH BORA ÖZKARA
Doktora
Türkçe
2018
SporKaradeniz Teknik ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARSLAN KALKAVAN
- Farklı dirençlerle uygulanan kuvvet antrenmanlarının kız çocuklarının fiziksel ve kas- kuvvet gelişimlerine olan etkisinin incelenmesi
The evaluation of the effects on different resistance aids used in same strength trainings on physical and muscle-strength developments of girls.
İREM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
SporMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ANİ AGOPYAN