Ergen yaş grubunda irritabilite, bağlanma ve düşünce eylem kaynaşması arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between irritability, attachment, and thought action fusion levels in adolescent age group
- Tez No: 792534
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MESUT YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İrritabilite, Bağlanma, Düşünce Eylem Kaynaşması, Irrıtability, Attachment, Thought Action Fusion
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu araştırmanın amacı bağlanma ve irritabilite arasındaki ilişkiyi araştırmak ve düşünce eylem kaynaşmasının bağlanma ve irritabilite arasındaki aracı etkisini incelemektir. Kesitsel nitelikte olan bu araştırmanın verileri 2021-2022 eğitim öğretim yılında Antalya ilinin Manavgat ilçesinde öğrenim gören 14-17 yaş aralığındaki 846 lise öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmadaki katılımcıların 455'i kadın (%53.6), 394'ü erkektir (%46.4). Katılımcılara Ebeveyn ve Arkadaşlara Bağlanma Envanteri (EABE), DSM-5 Düzey 2 İrritabilite Ölçeği ve Çocuklar İçin Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği (DEK-Ç) uygulanmıştır. Verilerin analizinde, Bağımsız Örneklemler T Testi Analizi, Pearson Korelasyon Analizi, Tek Yönlü Varyans Analizi ile PROCESS Macro 3.5 programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ergen yaş grubunda Anne ve Babaya Bağlanma Toplam ile İrritabilite düzeyleri arasındaki ilişkide DEK-Ç düzeyinin kısmi aracılığın olduğu bulunmuştur. Bağlanma kalitesi ile irritabilite arasında negatif yönlü ilişki bulunmuştur. Anne Bağlanma Toplam alt boyutu cinsiyet değişkeni üzerinden incelendiği zaman anlamlı düzeyde bir farklılığın olmadığı saptanmıştır. Baba Bağlanma Toplam puanı incelendiğinde erkeklerin kadınlara göre daha yüksek ortalamaya sahip olduğunu göstermektedir. DEK-Ç ve DSM-5 Düzey 2 İrritabilite ölçeklerinden aldıkları puanlara göre kadınların erkeklere göre daha yüksek ortalamalara sahip oldukları bulunmuştur. Ergen yaş grubunda DEK-Ç ile DSM-5 Düzey 2 İrritabilite arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu bulgular doğrultusunda bağlanma kalitesi ve düşünce eylem kaynaşmasına yönelik uygulanacak terapötik müdahaleler ergen yaş grubunda irritabilitenin yönetiminde faydalı olabileceği öne sürülür.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to investigate the relationship between attachment and irritability and to examine the mediating effect of thought-action fusion between attachment and irritability levels. This cross-sectional study was carried out on 846 high school students aged between 14 and 17 from studying in the Manavgat district of Antalya province in the 2021-2022 academic year. Of the participants, %53.6 (n=455) were female and %46.4 (n=394) were male. Inventory of Parent Peer Attachment (IPPA), DSM-5 Level 2 Irritability Scale, and Thought-Action Fusion- Child Version Scale (TAFIC) were used as instruments. In the analysis of the data, Independent Samples T-Test Analysis, Pearson Correlation Analysis, One-Way Analysis of Variance and PROCESS Macro 3.5 program were used. As a result of the study, it was found that TAFIC levels partially mediated the relationship between Attachment to Mother and Father and Irritability levels in the adolescent age group. A negative correlation was found between attachment quality and irritability. There was no significant difference between male and female participants in terms of maternal attachment levels. The paternal attachment scores of male participants were higher than female participants. The TAFIC and irritability levels were higher in female participants compared to male ones. A significant positive correlation was found between TAFIC and DSM-5 Level 2 Irritability in the adolescent age group. In the highlight of results, therapeutic interventions for attachment quality and thought-action fusion may be beneficial in the management of irritability in the adolescent age group.
Benzer Tezler
- Ergenlerde irritabilite düzeyinin, üstbiliş sorunları ve özbilinçlilik duygulanımları ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between irritability levels, metacognition problems and self-conscious affects in adolescents
NESRİN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YAVUZ
- Yıkıcı duygudurumu düzenleyememe bozukluğu ve karşıt olma karşı gelme bozukluğu olan çocukların mizaç özelliği, irritabilite düzeyi ve disregülasyon profili açısından karşılaştırılması
Comparison of children with disruptive mood dysregulation disorder and oppositional defiant disorder in terms of temperament, irritability level and dysregulation profile
BARAN ÇALIŞGAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriGaziantep ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA TOPAL
- Yineleyen depresif bozukluk ve bipolar bozukluk tanılı ebeveynlerin ergenlik çağındaki çocukları ve eşleştirilmiş sağlıklı kontrollerin ergenlik çağındaki çocuklarında duygusal çatışmaların çözümlenmesi ve yıkıcı duygudurum bozukluğu tanısının yaygınlığı
Emotional conflict resolution and prevalence of disruptive mood dyregulation disorder in adolescent offspring of parents diagnosed with recurrent depressive disorder and bipolar disorder and matched healthy controls
ZEHRA TOPAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Major depresyon tanısı alan ergen hastalarda sosyal biliş ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of the soscial cogniton and the qualty of life in adolescent patients diagnosed with major depression
UĞUR TEKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE SERPİL ERERMİŞ
- Normal basınçlı hidrosefali hastalarında ventriküloperitoneal şant cerrahisinin diagnostik parametreler ve komorbid hastalıklar üzerine etkisi
The effect of ventriculoperitoneal shunt surgery on diagnostic parameters and comorbid diseases in patients with normal pressure hydrocephalus
ÖMER ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Nöroşirürjiİstanbul ÜniversitesiBeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BARLAS