Bireysel ve örgütsel açıdan ortaokullarda yengeç sepeti sendromu: Bir karma yöntem çalışması
Crabs in a bucket syndrome in secondary schools from individual and organizational aspect: A mixed method study
- Tez No: 792972
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET FARUK LEVENT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Bu çalışmanın amacı, resmi ortaokullarda görev yapmakta olan öğretmenlerin yengeç sepeti sendromuna ilişkin görüşlerini incelemektir. Bu araştırmada, nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma araştırma yönteminden açıklayıcı ardışık desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmının örneklemi, basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilmiş olup 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda yer alan Ataşehir ve Ümraniye ilçelerindeki resmi ortaokullarda görev yapmakta olan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 399 öğretmenden oluşmuştur. Araştırmanın nicel boyutunda veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve“Okullarda Yengeç Sepeti Ölçeği”kullanılmış ve veriler araştırmacı tarafından yüz yüze biçimde toplanmıştır. Araştırmanın örnekleminde yer alan öğretmenlerin“Okullarda Yengeç Sepeti Ölçeği”nin geneline, bireysel etmenler ve örgütsel etmenler alt boyutlarına ilişkin algı düzeylerine yönelik elde edilen nicel veriler, betimsel istatistikler (frekans, ortalama ve standart sapma), verilerin normalliği sağlama durumuna göre parametrik ve parametrik olmayan testler kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda, olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemi kullanılarak oluşturulan çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda yer alan Ataşehir ve Ümraniye ilçelerindeki resmi ortaokullarda görev yapan, araştırmanın nicel boyutunda örnekleme dahil edilmiş ve araştırmanın nitel boyutuna da katılmaya gönüllü olan 10 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın nitel boyutunda veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla yüz yüze görüşmelerle toplanmış ve elde edilen veriler, içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda elde edilen bulgulara göre ortaokul öğretmenlerinin yengeç sepeti sendromuna ilişkin algı düzeylerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte ortaokul öğretmenlerinin yengeç sepeti sendromuna ilişkin algı düzeylerinin yaş, cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, görev yapmakta olduğu kurumdaki çalışma süresi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği; ancak eğitim durumu ve branş değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmanın nicel boyutunda elde edilen bulgulara göre katılımcı öğretmenler; okullarında bireysel farklılıklara saygı duymayan öğretmenlerin olduğunu, bir başarı elde ettiklerinde diğer öğretmenler tarafından kıskanıldıklarını, haklarında dedikodunun yapıldığını, diğer öğretmenlerin kendilerini onlarla kıyasladığını ve rekabet ettiğini, okul yöneticisi tarafından takdir edilmelerinden diğer öğretmenlerin hoşlanmadığını en yüksek düzeyde ifade etmişlerdir. Araştırmanın nitel bulgularında ise katılımcı öğretmenler; yengeç zihniyetindeki öğretmenlerin çalışkan olmayan, diğerlerinin çalışmasını istemeyen, bencil, saygısız, hırslı, diğer bireyleri kalıplara sokma çabasında olan kişiler olduklarına dikkat çekmişlerdir. Bununla birlikte, katılımcı öğretmenler, yengeç sepeti sendromunda tarafların bu olgu karşısındaki davranışlarını ve bu olgunun bireysel ve örgütsel açıdan olası etkilerinden bahsetmişlerdir. Bu sonuçlara göre araştırmanın nicel bulguları ile nitel bulgularının; okullarda bireysel açıdan yengeç sepeti sendromunun görülmesine neden olabilecek etkenler açısından birbirini desteklediği; yengeç sepeti sendromunun görüldüğü okullardaki örgütsel özellikler açısından ise birbiriyle örtüşmediği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to examine the opinions of teachers working in public secondary schools about the“crabs in a bucket”phenomenon. This study used an explanatory sequential design, which is a mixed research method in which quantitative and qualitative methods are used together. The sample of the quantitative part of the research was selected using a simple random sampling method and consisted of 399 teachers who volunteered to participate in the research and were working in public secondary schools in Ataşehir and Ümraniye districts on the Anatolian side of Istanbul in the 2021-2022 academic year. The Personal Information Form and the“Crabs in a bucket at schools Scale”were used as data collection tools in the quantitative dimension of the study, and the data were collected face-to-face by the researcher. Quantitative data, descriptive statistics (frequency, mean and standard deviation), parametric and non-parametric according to the normality of the data, obtained for the perception levels of the teachers in the sample of the study regarding the“Crabs in a bucket at schools Scale”in general, individual factors and organizational factors sub-dimensions. analyzed using tests. In the qualitative dimension of the research, the phenomenology design was used. The study group, which was formed by using the maximum diversity sampling method of the research, consisted of 10 teachers working in public secondary schools in Ataşehir and Ümraniye districts on the Anatolian side of Istanbul in the 2021-2022 academic year, who were included in the sampling in the quantitative dimension of the research and volunteered to participate in the qualitative dimension of the research. has created. In the qualitative aspect of the research, the data were collected through face-to-face interviews through a semi-structured interview form and the obtained data were analyzed using the content analysis method. According to the results obtained in the quantitative dimension of the study, it can be determined that the middle school teachers' cognitive level of the crab in the bucket is moderate. On the other hand, the perception levels of secondary school teachers regarding the crabs in a bucket did not show a statistically significant difference according to the variables of age, gender, marital status, professional seniority, and working time in the school. However it was concluded that there was a statistically significant difference according to education status and branch variables. In addition, according to the findings obtained in the quantitative dimension of the research the participants stated that; there are teachers in their schools who do not respect individual differences, that they are envied by other teachers when they achieve success, that they are gossiped about, that other teachers compare and compete with them, and that other teachers do not like being appreciated by the school administrator. Among the qualitative results of the study, teachers were involved; they noted that teachers with a crab mindset do not work hard, do not want others to work, are selfish, disrespectful, ambitious, and try to stereotype others. However, the participating teachers talked about the behavior of the parties in the“crabs in a bucket”against this phenomenon, and the possible effects of this phenomenon in terms of individual and organizational aspects. According to these results, the quantitative and qualitative findings of the research; that they support each other in terms of factors that may cause individual“crabs in a bucket”; on the other hand, it can be said that they do not overlap with each other in terms of organizational characteristics in schools where the“crabs in a bucket”was seen.
Benzer Tezler
- Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı okullarda başarılı olan okul müdürlerinin kodları: Bir gömülü kuram araştırması
Codes of successful school principals in socioeconomically disadvantaged schools: A grounded theory research
ALİ DURAN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Ortaokulların benimsedikleri örgütsel değerler ile öğretmenlerin okul imajına ilişkin algıları
Organizational values adopted by secondary schools and teachers' perceptions on school image
AYNUR AKMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY SEZGİN NARTGÜN
- Öğretmenlerin görevsel ve bireysel motive edilme algıları ile okul kültürü algıları arasındaki ilişkiler
The relationships between teachers' professional and individual motivation perceptions and their school culture perceptions
RÜYA CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ BALOĞLU
- Öğretmenlerin görüşlerine göre yönetim süreçleri açısından okul müdürlerinin duygu yönetimi davranışları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki
The relationship between emotion management behaviors of school managers in terms of management process and teachers' job satisfaction according to teachers' views
ÖZLEM SÖĞÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL YILDIRIM
- Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları, örgütsel imaj algıları ve öğrenci başarıları arasındaki ilişki
The relationship between the teachers' organizational citizenship behavior, organizational image perceptions and the student's success
SEVA DEMİRÖZ
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL KAVAK