Renk karşıtlık düzenlerinin renk uyumu, tercihi ve beğenisi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of colour contrast arrangements in terms of colour harmony, preference and liking
- Tez No: 793400
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KÜÇÜKKILIÇ ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Renk düzenleri, renk uyumu, renk tercihi, renk beğenisi, duyuşsal etkiler, Colour arrangements, colour harmony, colour preference, colour liking, affective effects
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bir tasarım ürününde kullanılan renklerin birbirleriyle ilişkileri görsel ve estetik olarak önem taşımaktadır. Bu nedenle, estetik ve anlamlı kompozisyonlar elde etmek için renk tasarımları yapılmakta ve bu doğrultuda çeşitli renk düzenleri kullanılmaktadır. Renk Karşıtlık Düzenleri, Albert Munsell tarafından kurgulanan, Prof. Dr. Şazi Sirel tarafından renk tasarımlarında kullanılmak üzere bu kurgu çerçevesinde matematiksel bir yaklaşımla ele alınan düzenlerden biridir. İnsanların çevrelerinde algıladıkları renklerden fiziksel ve psikolojik olarak etkilendikleri bilinmektedir. Literatürde renklerin insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen birçok çalışma bulunmakla birlikte matematiksel bir yaklaşımla kurgulanmış Renk Karşıtlık Düzenleri'nin etkilerini inceleyen bir çalışmaya ulaşılamamıştır. Bu nedenle bu tez çalışmasında Renk Karşıtlık Düzenleri'nin uyum, tercih, beğeni kavramları aracılığıyla incelenmesi ve duyuşsal etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda bir araştırma yöntemi ile adımları belirlenmiş ve iki aşamalı bir çevrimiçi anket çalışması yapılmıştır. Anketlerde Prof. Dr. Şazi Sirel tarafından tanımlanmış altı renk karşıtlık düzeninden ikişer örnek olmak üzere toplam on iki renk düzeni oluşturulmuştur. On iki düzenin renkleri, bir sokak silüeti görselinde yer alan yapı yüzlerine uygulanmıştır. İlk ankette katılımcıların görselleri uyum, tercih ve beğeni kavramları üzerinden değerlendirmeleri ve her görseldeki renk düzenini tanımlayan üç sıfat yazmaları istenmiştir. İkinci anket çalışmasında ise en çok yazılmış sıfatların uyum, tercih ve beğeni kavramlarıyla ilişkileri göz önünde bulundurularak sıfat çiftleri oluşturulmuş ve görseller anlamsal farklılaşma ölçeği ile değerlendirilmiştir. Anket sonuçları doğrultusunda renk karşıtlık düzenlerinin duyuşsal etkileri ve söz konusu kavramlarla ilişkileri incelenmiştir. Tezin ilk bölümünde genel bilgiler, literatür özeti, çalışmanın amacı ve hipotezleri sunulmuştur. İkinci bölümde ise renkle ilgili temel bilgiler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde renk algılama, renklerin kişiler üzerindeki etkileri ile uyum, tercih, beğeni kavramlarıyla ilişkileri incelenmiş, literatürde yapılan çalışmalar aktarılmıştır. Dördüncü bölümde anket çalışmalarının kurgusuna, uygulanma ve değerlendirme yöntemleri ile sonuçlarına yer verilmiştir. Beşinci bölümde ise çalışmadan elde edilen bulgular, hipotezlerin değerlendirilmesi, sonuçların yorumlanması ve öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The relationships between the colours used in a design product are visually and aesthetically important. Therefore, colour designs are made to obtain aesthetic and meaningful compositions and various colour charts are used in this direction. Colour Contrast Arrangements are one of these charts designed by Albert Munsell for use in colour designs and handled with a mathematical approach by Prof. Şazi Sirel. It is known that people are physically and psychologically affected by the colours they perceive in their environment. Although there are many studies in the literature examining the effects of colours on humans, no study has been found that examines the effects of Colour Contrast Arrangements, which are designed with a mathematical approach. This thesis intends to evaluate the affective effects of Colour Contrast Arrangements by studying them in terms of harmony, preference and liking notions. In this direction, the steps and the research method have been determined and a two-stage online survey study has been conducted. A total of twelve colour arrangements have been created in the survey, two of each from six colour contrast arrangements defined by Prof. Şazi Sirel. The colours of the twelve arrangements have been applied to the building facades in a street silhouette figure. In the first survey, the participants have been asked to evaluate the images based on the concepts of harmony, preference and liking and then write three adjectives describing the colour scheme in each image. In the second survey, adjective pairs were created by considering the relationships of the most written adjectives with the concepts of harmony, preference and liking, and the visuals were evaluated with the semantic differentiation scale. In line with the results of the survey, the affective effects of colour contrast arrangement and their relations with the aforementioned notions have been examined. In the first chapter of the thesis, general information, literature summary, aim and hypotheses of the study are presented. In the second chapter, basic information about colour is discussed. In the third chapter, the colour perception, the effects of colours on people and their relations with the concepts of harmony, preference and liking are examined, and studies in the literature are presented. The fourth survey. In the fifth chapter, the findings of this study, evaluation of the hypotheses, interpretation of the results and suggestions are presented.
Benzer Tezler
- A novel application of smart human centric lighting within the scope of energy efficiency and comfort assessment criteria
Enerji verimliliği ve konfor değerlendirme kriterleri kapsamında akıllı insan odaklı aydınlatma uygulaması
SEVDA ALIPARAST
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Yapı yüzü renk tasarımında yararlanılabilecek düzenlerin belirlenmesi ve uygulanmasına ilişkin öneriler
Determination of the potential colour arrangements for building surface colouring and suggestions about appliying the colour arrangements as a sample
SİNEM CEYDA EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA DOKUZER ÖZTÜRK
- L'intentionnalité et l'individuation chez Brentano et Husserl
Brentano ve Husserl'de yönelimsellik ve bireyleşme
YUSUF YILDIRIM
Doktora
Fransızca
2024
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE KOVANLIKAYA
PROF. DR. CHRISITAN BONNET