Geri Dön

Klasik İslâm felsefesinde ilahî basitlik kavramı: Fârâbî ve İbn Sînâ örneği

The concept of divine simplicity in al-Farabi and Ibn Sina in classical Islamic philosophy

  1. Tez No: 793559
  2. Yazar: ARMAĞAN ATAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM MARAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 272

Özet

İslâm Felsefesinde Tanrı'nın neliği ve nasıl bir varlık olduğu hakkında genel olarak iki yaklaşım bulunmaktadır. Birincisi Tanrı'da varlıktan ayrı bir mâhiyetin varlığını ve Tanrı'nın zâtından ayrı sıfatlarının olduğunu kabul eden yaklaşımdır. Bu, İslâm düşünce geleneğinde kelamcıların çoğunluğu tarafından savunulmaktadır. Bir diğeri ise Tanrı'da varlıktan ayrı bir mâhiyetin varlığını kabul etmeyen ve ilahî sıfatların zâtın aynı olduğu görüşünü savunan yaklaşımdır. Bu, Fârâbî ve İbn Sînâ gibi filozoflar tarafından savunulmakta ve filozoflar ilahî basitlik teorisi çerçevesinde bir Tanrı anlayışı ortaya koymaktadır. İlahî basitlik hem İslam felsefesinde hem de Batı felsefesinde kendisine geniş bir yer bulan ve Tanrı'da mantıksal, fiziksel veya metafizik herhangi bir bölünmeyi reddetmek suretiyle Tanrı'yı her türlü bileşiklikten uzak basit bir olarak varlık kabul eden teoridir. Fârâbî ve İbn Sînâ da Tanrı anlayışlarını bu teorinin ortaya koyduğu ilkeler üzerine inşa etmiştir. Bu çalışmada Fârâbî ve İbn Sînâ'nın neden basitlik teorisi çerçevesinde bir Tanrı anlayışı ortaya koydukları ve bunu nasıl temellendirdikleri ele alınmıştır. Filozofların ortaya koydukları bu Tanrı anlayışı, kavramsal düzlemde, varlık ve mâhiyet ilişkisi açısından ve zât sıfat ilişkisi açısından incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

In Islamic Philosophy, there are generally two approaches to what God is and what kind of a being he is. The first approach accepts that God has an essence different from his existence and that God's attributes are separate from his essence. This is the approach advocated by the majority of theologians in the tradition of Islamic thought. According to the other approach, God has no essence apart from his existence and divine attributes are not separate from the essence. This approach is advocated by philosophers such as al-Fârâbî and Ibn Sina, and these philosophers have put forward an understanding of God in accordance with the divine simplicity theory. Divine simplicity has found a wide place in both Islamic philosophy and Western philosophy. This theory rejects any logical, physical, or metaphysical division in God and, it accepts God as a simple being, far from all kinds of compounds. Al-Fârâbî and Ibn Sina also formed an understanding of God in accordance with the principles set forth by this theory. In this study, it is discussed why al-Fârâbî and İbn Sina put forward an understanding of God within the framework of the theory of simplicity and how they ground this understanding. This understanding of God put forward by the philosophers has been examined in terms of concepts related to simplicity, in terms of the relationship between existence and essence, and in terms of the essence-attribute relationship.

Benzer Tezler

  1. Nakşi Ali Akkirmani'nin tasavvufi düşüncesi

    Nakşi Ali Akkirmani's sufi idea

    MESUT BAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinCumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. KADİR ÖZKÖSE

  2. Güzel kavramının İslam düşüncesindeki gelişimi (Başlangıcından XV. yüzyıla kadar)

    The evolution of 'Beauty' concept in Islamic thought (From the beginning to the 15th century)

    GİZEM ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sanat TarihiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPTEKİN YAVAŞ

  3. Bergson felsefesinde hayat hamlesi tasavvuru

    The concept of vital impetus in bergson's philosophy

    SELİM GÜRSEL AVCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Felsefe Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHARREM HAFIZ

  4. Fuzûlî'de güzellik tasavvuru

    Imagination of beauty in Fuzuli

    KENAN BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve Edebiyatıİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SADIK ARMUTLU

  5. Liberal düşüncenin gelişiminde iktisat politikasının evrimi ve Türk örneği

    The Evolution of economic policy in the development of liberal thought and the Turkish case

    KIVANÇ ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA