Abdülmecîd b. Nasûh Tosyevî'nin (ö. 1588) Risâle fî Tefsîri'l-Âyâti'l-Müteallıka bi't-Temsîl adlı risâlesinin (50b-98b arası) tahkîk ve tahlili
Abdulmajid b. Nasûh Tosyawi's critical edition and evaluation of his tafseer treatise Risale fî Tefsiri'l-Ayati'l-Müteallıka bi't-Temsil (50b-98b)
- Tez No: 794152
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER ERBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Kur'an, Abdülmecîd b. Nasuh, Tosyevî, Mesel, Temsil, Temsili Anlatım, Risâle fî tefsîri'l-âyâti'l-müteallıka bi't-temsîl, Tafseer, Quran, Abdulmecîd b. Nasuh, Tosyawi, Parable, Representatıon, Representative Expression, Risale fî tafsîrî'l-âyâti'l-muteallıka bı't-temsil
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmada 16. yüzyılda yaşamış, başta Temel İslami Bilimleri olmak üzere birçok alanda eser kaleme almış olan, Ladik kasabası doğumlu Abdülmecîd Tosyevî'nin“Risâle fî tefsîri'l-âyâti'l-müteallıka bi't-temsîl”adlı eserinin tahkiki ve tahlili yapılmıştır. Müellif nüshası esas alınarak eserin muhtevası, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Müellif,“mesel”lafzının geçtiği kırk beş ayeti risalesinde toplamıştır. Bu ayetlerin tefsirini yaparken başta Beyzavî tefsiri olmak üzere, çeşitli dirayet ve rivayet tefsirlerinden alıntılar yapmıştır. Ayrıca babasının Zeynîlik tarikatının postnişlerinden olması sebebiyle tasavvufî bir ortamda yetişen müellifin, işârî tefsirlerden de oldukça faydalandığı görülmektedir. Risalede ayetin ayetle, hadisle, şiirle tefsirine rastlanmaktadır. Bazı ayetlerin tefsiri yapılırken kıraat farklılıklarına ve irâb tahlillerine yer verilmiştir. Risalede Fıkhî ve kelamî açıklamalar oldukça azdır. Tek nüsha üzerinden yapılan tahkik çalışmasında metnin daha anlaşılır hale getirilmesi hedeflenmiştir. Alıntılanan kısımlar ilgili kaynak ile karşılaştırılarak doğru bir metin ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Şiirlerin kime ait olduğu tespit edilmeye çalışılmış ve hadislerin kaynakları belirtilmiştir. Günümüz Arapça yazım kurallarına uygun olmayan kelimeler düzeltilip dipnotta belirtilmiştir. Ayrıca ana metinden olmayan sayfa kenarı notlar hamiş olarak dipnotta gösterilmiştir. Çalışma giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, amacı, yöntemi, kaynakları ve müellif hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde risalenin temel konusunu oluşturan mesel-temsil kavramlarının kavramsal çerçevesine, tanımlarına ve çeşitlerine, kavramlar arası ilişkilerine değinilmiştir. İkinci bölümde tahkikini ve tahlilini yaptığımız risale; muhteva, metot, kaynak yönünden tanıtılmış ve tahkikte takip ettiğimiz metot açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise tahkikli Arapça metin verilmiştir. Çalışmamız sonuç ve kaynakça ile bitirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the analysis and analysis of the work named“Risâle fî tefsîri'l-âyâti'l-müteallıka bi't-temsîl”by Abdülmecîd Tosyevî, who was born in the town of Ladik, lived in the 16th century and wrote works in many fields, especially in Basic Islamic Sciences. has been made. Based on the author's copy, information is given about the content, method and sources of the work. The author has collected forty-five verses in which the word“parable”is mentioned in his treatise. While interpreting these verses, he quoted from various insight and narration interpretations, especially the commentary of Beyzavi. In addition, it is seen that the author, who grew up in a mystical environment, made great use of ishari tafsir in his treatise, since his father was one of the followers of the Zeynî order. In the treatise, the interpretation of the verse by verse, hadith and poetry is encountered. While interpreting some verses, the differences in recitation and the analysis of irab are included. Fiqh and theological explanations are very few. It is aimed to make the text more understandable in the investigation study made on a single copy. A healthy text has been tried to be revealed by comparing the quoted parts with the relevant source. It was tried to determine who the poems belong to and the sources of the hadiths were also indicated. Words that do not comply with today's Arabic spelling rules are corrected and indicated in the footnote. In addition, marginal notes that are not from the main text are shown in the footnote. Study consists of introduction, three chapters and conclusion. In the introduction part, information is given about the subject, purpose, method, sources and author of the research. In the first chapter, the conceptual framework, definitions and types of parable-representation concepts, which constitute the main subject of the treatise, and their inter-conceptual relations are mentioned. In the second part, the treatise, which we analyzed and analyzed, was introduced in terms of content, method and source, and the method we followed in the investigation was explained. In the third part, the authentic Arabic text is given. Our study is concluded with conclusion and bibliography.
Benzer Tezler
- Abdülmecîd B. Nasûh Tosyevî'nin (Ö. 1588) hayatı, eserleri Ve El-Hüdâ Ve'l-Felâh adlı tefsir Risâlesinin tahkîki
Abdulmajid b. Nasuh Tosyawi?s life, works and critical edition of his tafseer treatise ?Al-Huda Wa al-Falah
UFUK HAYTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULHAMİT BİRIŞIK
- Abdülmecid b. Nasuh Tosyevî ve Matlab-ı A'lâ adlı esma-i hüsna şerhi
Abdulmecid b. Nasuh Tosyevi and his commentary of the most comely names of Allah called Matlab-i A'la
EKREM SAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İSMET UZUN
- Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh Tosyevî'nin Arafâtü'l-Ârifîn adlı Kırk Hadis tercümesi: İnceleme-metin
Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh Tosyawî's translation of Forty Hadith, Named 'Arafâtü'l-Ârifîn': Analyzing-text
TÜLAY KOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACI İBRAHİM DEMİRKAZIK
- Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh bin İsrâil et-Tosyevî'nin İrşâdü't-Tâlibîn fi-Ta'lîmi'l-Müteallimîn'i (inceleme-tenkitli metin)
İrşâdü't-Tâlibîn fi-Ta'lîmi'l-Müteallimîn of Abdülmecîd bin Şeyh Nasûh bin İsrâil et-Tosyevî (examination-critical text)
MANSUR AHMET AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ERDOĞAN
- Abdülmecîd Tosyavî ve 'kıyâfet-nâme' adlı eseri (inceleme-metin)
(Abdulmajid Tosyawi and his work called kiyâfet-nâme (analysis-text) )
FATMA ERCEDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET ŞENGÜN