Doğal yapı taşlarının gama zayıflatma katsayılarının deneysel yöntem ve XCOM ile incelenmesi
Determination of gamma attenuation coefficient of natural building stones by experimental and XCOM
- Tez No: 796458
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜNSELİ YAPRAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Nükleer Mühendislik, Nuclear Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nükleer Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Nükleer Uygulamalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Radyasyondan korunma için üç temel yöntem; maruz kalma süresi, radyasyon kaynağına mesafe ve zırhlamadır. Bu üç korunma yöntemi arasında zırhlama ve zırh materyali seçimi radyo-korunumda en temel unsurdur. İnsanların zamanlarının %80'ini geçirdikleri binalar, kozmik ışınlara ve karasal gama radyasyonuna karşı perdeleme yani zırh etkisi yaprak bina içi ortamda maruz kalınan dozu azaltmaktadır. Bugüne kadar, binalarda kullanılan granit, mermer, traverten vb. doğal ticari taşlar ile yapılan çalışmalar, spekülasyona neden olan 222Rn, 226Ra, 232Th ve 40K radyonüklit içerikleri ve bu kaynaklardan alına dozlar üzerine kurulmuştur. Öte yandan, bu malzemelerin, iyonize elektromanyetik radyasyona karşı gama geçirgenliklerini dikkate alan sınırlı sayıda bilimsel çalışmada, örnek çeşitliliğinin dar kapsamlı olduğu ve doğal taşların mineral, bileşik / element içerikleri ve oranlarının dikkate alınmadığı görülmektedir. Bu doğrultuda sunulan tez çalışmasında, dar demet foton geometrisi kullanılarak 59.6 keV (241Am) ve 661,66 keV (137Cs) gama enerjileri için ticari doğal taşların gama soğurma katsayıları deneysel olarak saptanmış ve seçili materyaller için mineralojik değişkenler kullanılarak hesaplanan XCOM teorik değerleri ile karşılaştırılmıştır. Zengin çeşitliliği ve kalitesiyle dış ticaretimizde önemli bir payı olan doğal yapı taşlarının iyonlaştırıcı radyasyona karşı zırh malzemesi olarak koruma performansı değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Three main methods for protection from radiation are usually utilized; these are time, distance and shielding. Among the three methods, shielding is the most important in which shielding materials become important. Buildings, where people spend 80% of their time, have a shielding effect against cosmic rays and terrestrial gamma radiation and reduce the exposed dose in the indoor environment. Generally, studies related with commercial natural stones such as granite, marble, travertine etc. used in buildings have been based on the 222Rn, 226Ra, 232Th and 40K radionuclide contents and the doses taken from these sources. On the other hand, there are a limited number of scientific studies with the gamma attenuation of these materials and also in these studies, sample diversity is narrow and also the mineral, compound / element contents and ratios of the natural stones are not taken into account. In the study, attenuation coefficients of commercial natural stones for 59.6 keV and 661.66 keV gamma energies were determined experimentally using narrow- beam photon geometry and compared with XCOM theoretical values calculated using mineralogical variables for some materials. The protection performance of natural stones as shielding material against to ionizing radiation, which have an important share in our foreign trade with their rich diversity and quality, has been evaluated.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yapı malzemesi olarak kullanılan bazı doğal taşlardaki radyoaktivite seviyelerinin belirlenerek, kimyasal ve mineralojik bileşim ilişkilerinin araştırılması
Determination of radioactivity levels in Turkish stones used as building materials and investigation of their radioactivity relations with mineralogic and chemical compositions
AHMET ŞEREF AYKAMIŞ
Doktora
Türkçe
2008
Maden Mühendisliği ve MadencilikÇukurova ÜniversitesiMaden Mühendisliği Bölümü
DOÇ. DR. AHMET MAHMUT KILIÇ
- Doğal yapı taşlarının farklı koşullardaki su emme kapasitelerinin karşılaştırılması
Comparison to water absorption capacities of natural building stones under different conditions
ERKAN CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiNiğde ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA KORKANÇ
- İklim şartlarının doğal yapı taşlarının dayanımı üzerine etkisi
The effect of climate conditions on strenght of natural building stones
ZEYNEP ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN EMİR
- Uşak yöresi doğal yapı taşlarının fiziko-mekanik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of physical-mechanical properties of natural building stones in Uşak region
AYŞE NUR ALPEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Maden Mühendisliği ve MadencilikUşak ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ÇELİK
- Suda çözünebilir tuzlarla kirlenmiş doğal yapı taşlarının bentonit ile temizlenmesi
Cleaning natural buildings damaged by water-soluble salts by bentonites
NEŞE IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İnşaat MühendisliğiAtatürk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ŞAHİN ZAİMOĞLU