Mimarlık - kentsel tasarım bilgi arayışında yarışmalar
Competitions in architecture - urban design knowledge seeking
- Tez No: 796864
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSU AKALIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu tezin temel yaklaşımı; farklılıkların altını çizen rölativist bir bakış açısı üzerine kuruludur. Özellikle insan bilimlerinde, özneye ve nesneye dair bağlamsallığın olduğu yerde, evrensel doğruların bulunabileceği düşüncesine karşı eleştirel bir duruş sergiler ve dolayısıyla özgülü ve bağlamsallığı önceler. Bu bakış açısına göre, kültürel üretim ve kültürel ürünlerin okunmasında, bilgi; mutlak, kalıcı, aşkın bir kavram olarak değil, zamansallığında, bağlamsallığında, dil'de açığa çıkan ve ortak bir uzlaşım ile kabul gören bir fenomen olarak ele alınmaktadır. Bu düşünme biçimi; özünde, bir insanın, diğer bir insanın ürettiklerini ve davranışlarını anlama çabasıdır. İnsanın ürettiği en kaotik fenomen kentin bileşeni olan, göreceli çok yeni ve parçası olduğu kent gibi disiplinlerarasılığın muğlak, bağlamın güçlü olduğu kentsel tasarım zeminini anlamak, anlamlandırmak ve üzerine bilgi üretilmek istendiği durumda, pozitivist temelli yapısalcı düşüncenin getirdiği genelleyici yaklaşımların yeterli çözüm üretemeyeceği açıktır. İnsanın ürettiği en kaotik fenomen, göreceli çok yeni ve parçası olduğu kent gibi disiplinlerarasılığın muğlak, bağlamın güçlü olduğu kentsel tasarım zeminidir. Tezin önermesi; fenomenolojik ve hermeneutik temelli, bağlam bağımlı, alternatif okumalarla kentsel tasarımı anlamak ve bilgi üretmek üzerine kentsel tasarım yarışmalarını araçsallaştıran bir yaklaşım, bakış açısı oluşturmaktır. Bu çerçevede; sorunsallaştırılan bir kent parçası üzerine, kendisi de fenomen olan, doğasında öznelerarasılığı ve özne dolayımını barındıran, önermeler zenginliği olarak kabul edilen yarışmalara odaklanılmıştır. Aynı fenomene ilişkin, farklı düşünce gelenekleri ve farklı duruşlar içinden gelen önermeler bütünü olarak görülen kentsel tasarım yarışmalarından“Akhisar Eski Belediye Meydanı ve Yakın Çevresi Ulusal Mimarlık ve Kentsel Tasarım Fikir Yarışması”(AKTY) bilgi arayışı amaçlı örneklem olarak ele alınmış ve analiz edilmiştir. Bu tez, evrensel bir bakış açısı geliştirmek içindir, yaklaşımı, bilgi arayışında önemli bir kaynak olabilecek yarışmalara, farklı bir bakış açısı oluşturmaktır. Tezde yöntemsel bir yaklaşım aranmamakla beraber, amaca en uygun olduğu düşünülen üst anlatılara dayanmadan özgülün bilgisini fenomenin kendinde aramaya olanak veren nitel bir yaklaşım olan Gömülü Teori üzerinden sorgulamalar yapılmıştır. Örneklem kentsel tasarım yarışmasını“O”yere dair holistik bilgi kaynağı olarak kabul edip yapılan sorgulamalar, biricik olan“yer”in, fenomenin üzerine, ortak akla, uzlaşıma dayanan, gerekçelendirilmiş (özgülün) kentsel tasarım bilgisinin üretilebileceğini ortaya koymuştur. Sonuç olarak bu tezin bakış açısıyla yapılacak çalışmaların, farklı kentsel tasarım yarışmalarında tekrarlanması ile gidimli olarak kentsel tasarım bilgisini hacimlendirebileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The basic approach of this thesis is based on a relativist perspective that underlines the differences. The thesis takes a critical stance against the idea that universal truths can be found where there is contextualism about subject and object, especially in human sciences, and the work therefore prioritizes specificity and contextuality. According to this point of view, knowledge in cultural production and reading of cultural products; It is not considered as an absolute, permanent, transcendent concept, but as a phenomenon that is revealed in its temporality, context, language and accepted by a common consensus. In essence, this way of thinking is an effort to understand the productions and behaviours of another person. The most chaotic phenomenon produced by man is the urban design ground, which is relatively new and where interdisciplinarity is ambiguous and context is strong, just like the city of which it is a part. The proposition of the thesis is to create an approach and perspective that instrumentalizes urban design competitions, based on phenomenological and hermeneutic, context dependent, understanding urban design with alternative readings and generating knowledge. In this framework, the thesis focuses on competitions, which are also phenomena, which have intersubjectivity and subject mediation in their nature, and which are accepted as a wealth of propositions on a problematized part of the city.“Akhisar Old Municipality Square and Its Neighbourhood National Architecture and Urban Design Ideas Competition”, which is one of the urban design competitions, seen as a set of propositions related to the same phenomenon, coming from different thought traditions and different stances, was considered and analysed as a sample for information seeking. This thesis is to develop a universal perspective, its approach is to create a different perspective on competitions that can be an important resource in the search for knowledge. Although no approach is sought methodically, inquiries were made on the Grounded Theory, which is a qualitative approach that is thought to be the most appropriate for the purpose and allows to search for the knowledge of the specific in the phenomenon itself without relying on meta-narratives. Considering the urban design competition as a source of holistic information about“that”place, the inquiries revealed that justified (specific) urban design knowledge (based on the unique place, phenomenon, common mind, consensus) can be produced. As a result, it is thought that the studies to be carried out from the perspective of this thesis can gradually increase the volume of urban design knowledge by repeating it in different urban design competitions.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki mimari proje yarışmalarının değerlendirme süreçlerinde nesnellik/öznellik dengesi
The balance of objectivity/subjectivity in the assessment process of architectural project competitions in Turkey
MUSTAFA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İFFET HÜLYA ARI
- Mimaride geçicilik için bir değerlendirme: YAP İstanbul modern örneği
An evaluation for ephemerality in architecture: YAP Istanbul modern
GİZEM GÜZELSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR
- Kültür eksenli kentsel dönüşüm: 2010 Avrupa kültür başkenti olarak İstanbul
Culture-led urban regeneration: Istanbul as the European capital of culture 2010
AMBER NİKSARLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- Cultural encounters of ethnic identities: An ethnographic study of belonging in the urban landscape of Sarajevo
Etnik kimliklerin kültürel karşılaşmaları: Saraybosna kent peyzajında aidiyete ilişkin etnografik bir çalışma
TÜLAY ZIVALI
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYATAÇ
- Tüketim ve üretim diyalektiğinde kentsel praksisin dışsallaşma hâli: Sokak sanatı
The externalization of urban praxis in the dialectic of consumption and production: Street art
BURCU KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. ZEYNEP GÜNAY