M.Ö. 2. binde Eskiyapar'ın Orta Kuzey Anadolu arkeolojisi'ndeki yeri
The place of Eskiyapar in the archeology of Central-North Anatolian region in the 2nd millennium B.C.
- Tez No: 797539
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM TUNÇ SİPAHİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 522
Özet
Eskiyapar'ın Orta Kuzey Anadolu Arkeolojisi'ndeki Yeri ele alındıktan sonra, Asur Ticaret Kolonileri ve Eski, Orta ve Hitit İmparatorluk Dönemlerinde (M.Ö. 1950-1500 /Orta Tunç Çağı- M.Ö. 1500-1200 /Geç Tunç Çağı) çevrede yer alan arkeolojik 16 merkezle kültürel, siyasi ve ekonomik bağlantıları araştırılmış, bu çerçeve içinde arkeolojik ve filolojik tüm veriler değerlendirilmiştir. Bölgede yer alan Boğazköy, Alaca Höyük, Hüseyindede, İnandıktepe, Boyalı Höyük, Fatma Ören, Doğantepe, Dündartepe, İkiztepe, Maşat Höyük, Oymaağaç, Ortaköy ve Oluz Höyük, gibi başlıca yerleşimlerin ve ayrıca Ferzant/Büğet, Kazankaya ve Osmankayası mezarlık alanlarının, arkeolojik verileri ile karşılaştırmalar yapılarak Eskiyapar'ın bu bölgedeki yeri ve önemi ele alınmıştır. Bölge arkeolojisi için önemli sorunlardan biri olan M.Ö.3. Bin yılda M.Ö.2. Bin yıla kesintisiz kültürel devamlılık ve gelişim süreci Eskiyapar'ın ortaya koyduğu veriler ışığında değerlendirilmiştir. Dolayısıyla bölgede kültürel bir anahtar rolüne sahip Eskiyapar Höyüğü arkeolojik buluntuları ve sonuçları ile bölge arkeolojisine kalıcı sonuçlar sağlamıştır. Eskiyapar'da bir önemli gelişme olan Asur Ticaret Koloni Çağı'ndan Eski Hitit Döneminde doğru olan sürecin arkeolojik materyal yardımı ile net olarak sergilenebilmesi olmuştur. Eskiyapar'ın yer aldığı coğrafyadaki Asur Ticaret Koloni Çağı devamlılık safhası, Eski, Orta ve İmparatorluk Dönemlerindeki arkeolojik verileri ışığında bölge arkeolojisi içinde bir bütün olarak değerlendirilmiş ve bölgedeki diğer yerleşimlere katkıları ortaya konulmuştur. Eskiyapar'ın bu süreçte gelişim ve dönüşüm süreci arkeolojik veriler kapsamında çözümlenmeye çalışılmıştır Diğer taraftan bu tez çalışması Orta Kuzey Anadolu arkeolojisi kapsamında yapılacak olan çalışmalar için rehber olmuştur. Ayrıca Çorum, Çankırı, Tokat, Samsun ve Amasya bölgesinde ortaya çıkartılan önemli yerleşim yerlerinin Eskiyapar'ın sunduğu bilgiler kapsamında ele alınmış olup, arkeolojik ve filolojik malzemenin yapılan dikkatli analizleriyle, hedef bölgede bu dönem arkeolojisi için tamamlayıcı, yenileyici ve daha önemlisi çözümleyici sonuçlar sağlamıştır. Birbirine komşu olan bu yerleşim yerlerinin kültürel ve coğrafik iletişim örgüsü güncel kaynaklar yoluyla arkeoloji dünyasına sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
After discussing Eskiyapar's place in North-Central Anatolian archaeology, by researching during Assyrian Trade Colonies and Old Hittite Kingdom periods (BC. 1950-1500 Middle Bronze Age- BC. 1500-1200 Late Bronze Age) the cultural, political, and economic relationships with 16 archaeologic centers in the surroundings, all archaeological and philological data were evaluated in this context. Comparisons were made with archaeological data of the major settlements in the region e.g. Boğazköy, Alaca Höyük, Hüseyindede, İnandıktepe, Boyalı Höyük, Fatma Ören, Doğantepe, Dündartepe, İkiztepe Maşat Mound, Oymaağaç and Oluz Mound, the place and importance of Eskiyapar in this region were discussed. The transition from the 3rd to 2nd Millennium BC, one of the important problems of regional archaeology, was evaluated in light of the data presented by Eskiyapar regarding the cultural continuity and development process. It can be said that the results and findings from Eskiyapar, which have a cultural key role in the region, made a lasting impact on the archeology of the region. Another important aim is to exhibit the transition period from the Colonial Age to the Old Hittite Age in Eskiyapar with the help of archaeological materials. The continuity phase of the Assyrian Trade Colony Age in the geography where Eskiyapar is located was evaluated as a whole for the region in the light of Eskiyapar data and provided support data for other settlements in the region. On the other hand, this study provided a guide for the studies to be carried out within the scope of North-Central Anatolian archaeology, moreover, the important settlements explored in Çorum, Çankırı, Tokat, Samsun, and Amasya regions were handled within the scope of Eskiyapar data and this provided complimentary, regenerative and more importantly analytical results for the archaeology of this period in our target region. These neighboring cities' cultural and geographic communication network was presented to the archaeology world through current resources.
Benzer Tezler
- M.Ö. II bin Anadolu Kıbrıs ilişkileri
Anatolian-Cyprus relations in the 2nd millennium B. C.
NİLÜFER BABACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiProtohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRİ KULAKOĞLU
- M.Ö. 2. binde Panaztepe Yerli Seramik Grubu'nun Ege ve Anadolu arkeolojisindeki yeri ve önemi
The Place and importance of the local ware group of panaztepe in the Eagean and Anatolian arkeoloji, in the 2 nd millenium B.C.
GÜLAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ArkeolojiHacettepe ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARMAĞAN ERKANAL
- M.Ö. 2. binde Batı Anadolu'nun deniz ticareti
Sea trade of Western Anatolia during the second Millennium B.C.
DİLŞAD SILA VOTRUBA MANGALOĞLU
- Eskiçağ Anadolusu'nda toprak tahsisi: Hititler Dönemi
The land assignment in Old Age Anatolia: The Period of the Hittite
ARİF KUMAŞ
- M.Ö. 2.bine tarihlendirilen Panaztepe süs eşyasının Ege arkeolojisindeki yeri ve önemi (2 cilt)
Place and importance in aegean archaeology of Panaztepe jewellerys which are dated back to 2 nd millennium B.C.
NAZLI ÇINARDALI