Doğrudan yabancı yatırımların finansal belirleyicileri: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz
Financial determinants of foreign direct investments: An econometric analysis on Turkey
- Tez No: 798592
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRE ESAT TOPALOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Doğrudan Yabancı Yatırım, Finansal Belirleyiciler, Zaman Serisi Analizi, ARDL Modeli, Foreign Direct Investment, Financial Determinants, Time Series Analysis, ARDL Model
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Şırnak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde görülen sermaye yetersizliği doğrudan yabancı yatırımlarla giderilmeye çalışılmaktadır. Bu sebeple doğrudan yabancı yatırımlar gelişmekte olan ülkeler için oldukça önemlidir. 1980 yılından sonra gelişmekte olan ülkelerde doğruda yabancı yatırımların hacmi hızla artmıştır. Bunun nedeni olarak serbest piyasa ekonomisine geçiş sonucu dünyanın ortak bir pazar haline gelmesi gösterilebilmektedir. Doğrudan yabancı yatırımların bazı ülkelerde fazla bazı ülkelerde az olmasından dolayı, doğrudan yabancı yatırımların hangi belirleyicilerden etkilendiği önemli bir konu olmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada 1995-2020 yılları arasında Türkiye'ye girişi olan doğrudan yabancı yatırımlara etki eden finansal belirleyicilerin zaman serisi analizi ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda reel efektif döviz kuru, BIST100 endeksi, piyasa kapitülasyonu ve tüketici fiyat endeksi değişkenleri ile doğrudan yabancı yatırım değişkeni arasındaki kısa ve uzun süreli ilişkiyi saptamak için ARDL yöntemi kullanılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, uzun dönemde BISTT100 endeksi ile doğrudan yabancı yatırım arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunurken, kısa dönemde BIST100 endeksi ile doğrudan yabancı yatırımlar arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Kısa dönemde tüketici fiyat endeksi ile doğrudan yabancı yatırım arasında anlamlı ve negatif bir ilişki tespit edilirken, uzun dönemde anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Ayrıca, doğrudan yabancı yatırımlar ile reel efektif döviz kuru ve piyasa kapitülasyonu değişkenleri arasında kısa ve uzun dönemde istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Bulgular, BIST100 endeksi değişkeninin doğrudan yabancı yatırımları artırdığını ve tüketici fiyat endeksi değişkenin ise doğrudan yabancı yatırımları azalttığını göstermektedir. Dolayısıyla, Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların artırılması için, BIST100 endeksine olan güveni artırmaya ve enflasyonun ise yabancı yatırımcılar için kabul edilebilir seviyelere çekilmesine yönelik politikalar uygulanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The lack of capital seen in developing countries such as Turkey is being tried to be overcome with foreign direct investments. For this reason, foreign direct investments are very important for developing countries. After 1980, the volume of foreign direct investments in developing countries increased rapidly. The reason for this is that the world has become a common market as a result of the transition to a free market economy. Since foreign direct investments are high in some countries and low in others, it is an important issue which determinants foreign direct investments are affected by. In this context, in this study, it is aimed to determine the financial determinants that affect foreign direct investments entering Turkey between the years 1995-2020 by time series analysis. In this direction, ARDL method was used to determine the short- and long-term relationship between the variables of real effective exchange rate, BIST100 index, market capitulation and consumer price index and foreign direct investment variable. As a result of the study, while there was a positive and significant relationship between BISTT100 index and foreign direct investment in the long run, no significant relationship was found between BIST100 index and foreign direct investment in the short run. While a significant and negative relationship was found between the consumer price index and foreign direct investment in the short run, no significant relationship was found in the long run. In addition, no statistically significant relationship was found between foreign direct investments and the variables of real effective exchange rate and market capitulation in the short and long run. The findings show that the BIST100 index variable increases foreign direct investments and the consumer price index variable decreases foreign direct investments. Therefore, in order to increase foreign direct investments in Turkey, it is recommended to implement policies to increase confidence in the BIST100 index and to reduce inflation to acceptable levels for foreign investors.
Benzer Tezler
- Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımların yenilenebilir enerji üretimi üzerindeki etkisinin ekonometrik analizi
The econometric analysis of the impact of foreign direct investments on renewable energy production in Turkey
SAFFETTİN BEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeAfyon Kocatepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN İLARSLAN
- Finansal kırılganlıklar ve gelişmekte olan ülkelere yönelik uluslararası sermaye hareketleri üzerine ekonometrik bir analiz
An econometric analysis on financial fragilities and international capital flows to developing countries
SEMRA BOĞA
- Finansal krizler ve probit model ile krizlerin tahmini: Türkiye üzerine bir değerlendirme
Estimated probit models with financial crisis and the crisis: An evaluation on Turkey
MAHMUT ÖZBEK
Doktora
İngilizce
2021
EkonometriTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAKİ DEMİREL
- Türkiye'de döviz kuru volatilitesinin belirleyicilerinin incelenmesi; 2003 – 2021 dönemi örneği
Enquête sur les déterminants de lavolatilité des taux de change en turquie;exemple de la période 2003 – 2021
MÜSLÜM AYDIN BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUHİ TUNCER
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik, sosyal, siyasi belirleyicileri: Türkiye üzerine bir uygulama
Economic, social, politic determinants of foreign direct investments: An application nn Turkey
MAHSA MORTAZAVIMOULOU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EkonomiAtatürk Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TUBA ŞAHİNOĞLU