Türk hukukunda yürütme ve idarenin kanuniliği ilkesi
The principle of legality of execution and administration in Turkish law
- Tez No: 798652
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR TEMİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
Yürütme ve idarenin kanuniliği ilkesi kısaca idarenin kural olarak kanunla düzenleneceğini, kamu tüzel kişiliğinin kanunla kurulacağını, yürütme ve idarenin işlem ve eylemlerinin kanunlara uygun olması gerektiğini ifade eden anayasal bir ilkedir. 2709 sayılı 1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 6. maddesinin 3. fıkrasında hiçbir kimse veya organın kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisini kullanamayacağı, 8. maddesinde yürütme yetkisi ve görevinin Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılacağı ve yerine getirileceği, 123. maddesinin 1. fıkrasında idarenin kuruluş ve görevleriyle bir bütün olduğu ve kanunla düzenleneceği, aynı maddenin 3. fıkrasında ise kamu tüzel kişiliğinin kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulacağı ifade edilmiştir. Bu Anayasa hükümlerinin yürütme ve idarenin kanuniliği ilkesinin dayanağı olduğu söylenebilir. Yürütme ve idarenin kanuniliği ilkesi 1982 Anayasası'nda olduğu gibi 1921, 1924 ve 1961 anayasalarında da yer almış bir ilkedir. Ancak yürütme ve idarenin kanuniliği ilkesine ilişkin anayasalarda ve yasalarda farklı durumlar söz konusu olmuştur. Yürütme ve idarenin işlem ve eylemlerinin kanun, kanuna eş değer ve kanun üstü normlara aykırı olması durumunda söz konusu işlem ve eylemlerin kanunilik denetiminin yapılması da bu ilkenin bir gereğidir. Bunun için başta Anayasa olmak üzere kanuni düzenlemelerde çeşitli denetim yolları düzenlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The principle of legality of the execution and administration is a constitutional principle that states that the administration will be regulated by law as a rule, that the public legal entity will be established by law, and that the processes and actions of the execution and administration must be by the law. According to the 3rd paragraph of the 6th article of the Constitution of the Republic of Turkey, numbered 2709, no person or body can use the power of a State that does not derive its source from the Constitution; according to the 8th article, the executive power and duty will be exercised and performed by the President under the Constitution and laws. According to the first paragraph of the 123rd article of the Constitution, the administration is a whole with its establishment and duties and will be regulated by law. According to 3rd paragraph of the same article, the public legal entity will be established by law and presidential decree. It is that the provisions of this Constitution are the basis of the principle of legality of the execution and administration. The principle of legality of the execution and administration is a principle included in the 1921, 1924 and 1961 constitutions as it was in the 1982 Constitution. However, there have been different situations in the constitutions and laws regarding the principle of legality of the execution and administration. Suppose the processes and actions of the execution and administration are contrary to the norms in which they are law, equivalent to the law and the above the law. In that case, this principle requires to control the legality of the said processes and actions. That's why various controlling methods have been arranged in legal regulations, especially in the Constitution.
Benzer Tezler
- Türk Anayasa Hukukunda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi
Presidential decree in the Turkish constitutional law
DİDEM ERDOĞAN
- Vergi Hukukunda adsız düzenleyici işlemlerin hukuki niteliği
Legal nature of unnamed regulatory acts in Tax Law
EGE ŞENTÜRK
- İdari işlemlerin yargısal denetimi bakımından yasa ile düzenleyici işlem ilişkisi
The relationship between the law and administrative regulatory act in terms of judicial review of administrative acts
LEVENT AKDOĞAN
- Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde idarenin düzenleyici işlemleri
Regulatory acts of the administration in the presidential system of government
ZÜLEYHA ÇOR AKBALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerKarabük ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN HÜSEYİNOĞLU