Dijital deliller ve delil yasakları
Digital evidence and prohibition of evidence evaluation
- Tez No: 798859
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUAMMER KETİZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Adli Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
İnsanlık tarihinin yazıldığı ilk zamandan beri, suçluya ulaşabilmek ve suçu tespit edebilmek için çeşitli delil ve ispat vasıtaları kullanılmıştır. Suç tipleri ve suç vasıtaları değişip geliştiği gibi delil tespit ve analiz yöntemleri de zaman içinde değişip gelişmiştir. Gelinen bu noktada, teknolojinin her geçen gün hızlı bir şekilde ilerlemesiyle, küresel dünyada birçok insanı aynı anda etkileyebilecek çeşitli ve yeni suç tiplerinin ortaya çıkması kaçınılmaz olmuştur. Dünyanın neresinde olursanız olun, bulunduğunuz yerden internet ve dijital sistemler aracılığı ile dünyanın öbür ucunda bulunan bir veya birden fazla kişiyi etkileyecek şekilde suç işlemek mümkün hale gelmiştir. Bu durum da devletlerin kendi siber güvenliğini koruma altına almasına neden olmuştur. Bu sebeple öncelikle iç hukukta yasal düzenleme yapılmış, sonrasında da uluslararası işbirliği yapmaya mecbur kalınmıştır. Klasik suç tiplerinin işleniş biçimi ve delillendirme yöntemi, dijital sistemler aracılığı ile işlenen suçlardan farklıdır. Bu sebeple de dijital sistemler vasıtasıyla işlenen suçlar ve dijital sistemlerden delil elde etme yöntemleri Türk Ceza Hukukunda münhasıran düzenlenmiştir. Dijital deliller, diğer klasik delillere göre hem farklı hem de manipülasyona daha açık olması nedeniyle, delil elde edilirken kanunlara ve teknik metodolojiye bağlı kalınmalıdır. Aksi halde, yani bahsi geçen hususlara aykırı hareket edildiği takdirde maddi gerçek ortaya çıkarılamayacak, adalet tesis edilemeyecek ve büyük hak ihlalleri oluşmasına zemin hazırlanacaktır. Bu durumların oluşmasının önüne geçmek için delil yasakları gündeme gelecektir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda dijital delillerin elde edilmesine yönelik; Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve El Koyma koruma tedbiri olarak ayrıca düzenlenmiştir. İlgili maddenin kenar başlığı ilk etapta sadece bilgisayarlara yönelik koruma tedbiri olarak düşünülse de aşağıda ayrıntılı olarak anlatıldığı şekilde, dijital veri bulunduran tüm cihaz ve sistemler için uygulama alanı bulacaktır. Delil elde etme ve ispat yöntemlerinin en temel amacı, geçmişte yaşanmış bir olay için, maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. Maddi gerçek ortaya çıkarılırken de uyulması gereken yasal zorunluluklar, teknik yöntemler ve bilimsel olarak kabul görmüş metodolojiler bulunmaktadır. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi kanunun amacı da sanığı cezalandırmak değil, belli bir şüphe yoğunluğundan yola çıkarak, olaya ilişkin hukuka uygun şekilde elde edilmiş delillerin verdiği bilgiler ışığında, iddia edilen olayın ispatlanması ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. Hukuk devleti olmanın bir gereği olarak, ceza muhakemesi kanununda delil serbestisi ilkesi benimsenmiştir. Geçmişte yaşanmış bir olaya ilişkin maddi gerçekler, hukuka aykırı olmamak şartıyla, her tül delille ispat edilebilir. Diğer taraftan koruma tedbirlerinin uygulanması durumunda, doğal olarak bazı temel hak ve hürriyetlere müdahale edilmesi gündeme gelecektir. Bu sebeple aradaki denge sağlanmalı, kişi hak ve hürriyetleri gözetilerek elde edilen deliller, suçun ve suçlunun tespitine yardımcı olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Since the first moment of the history of humanity, various means of evidence and evidence have been used to reach and detect the offender. As crime types and means of crime have changed and evolved, evidence detection and analysis methods have changed over time. At this point, with the rapid advancement of technology, the emergence of various and new types of crime that can affect many people at the same time in the global world is inevitable. Wherever you are in the world, it is now possible to commit crimes in one way or another that affect one or more people on the other side of the world through the Internet and digital systems. This, in turn, has led states to safeguard their cyber security. For this reason, firstly, it has made a legal regulation to protect its own citizens in domestic law and then it has been forced to cooperate internationally. The way in which classic crime types are committed and the method of evidence is different from the crimes committed through digital systems. For this reason, both criminal types and methods of obtaining evidence are regulated exclusively in Turkish Criminal Law. The main purpose of the methods of obtaining and proving evidence is to reveal the material truth for a past event. There are also legal requirements, technical methods and scientifically accepted methodologies that must be followed when uncovering material truth. The purpose of the Code of Criminal Procedure No. 5271 is not to punish the accused but to prove the event and to reveal the material truth in the light of the information provided by the evidence obtained in accordance with the law on the basis of a certain intensity of suspicion. Because digital evidence is both different and more open to manipulation than other classical proofs, it is a matter of adherence to laws and technical rules when obtaining evidence. Otherwise, the material truth cannot be revealed, and major violations of rights will be ensured and as a result of this, evidence bans will be introduced. In order to obtain digital evidence in the Code of Criminal Procedure No. 5271; It has been arranged as a search, copy and seizure protection measure in computers, computer programs and files. Although the margin heading of the respective substance is initially considered only as a protection measure for computers, it will find application for all devices and systems containing digital data, as detailed below. As a requirement of being a state of law, the principle of freedom of evidence is adopted in the criminal procedure law. The material facts of a past event can be proved by all kinds of evidence, provided that it is not contrary to the law. On the other hand, if protection measures are implemented, it will naturally come into question to intervene in some fundamental rights and freedoms. For this reason, the evidence obtained by protecting the person's rights and freedoms will help to identify the offender and the offender.
Benzer Tezler
- Ceza muhakemesinde delil yasakları bakımından dijital deliller
Digital evidences in terms of evidence prohibitions in criminal procedure
FATMA AKYOL YASTIKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR BACAKSIZ
- Türkiye'de adli bilişimin gelişimi ve dijital delil incelemeleri
Development of computer forensics in Turkey and digital evidence investigations
SERCAN DÜDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilim ve TeknolojiGebze Teknik ÜniversitesiStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ EKBER AKGÜN
- Ceza Muhakemesi Hukukunda bilişim sistemlerinde arama ve elkoyma
The search and seazure in the information systems in the scope of the Criminal Procedure Law
CENGİZ TANRIKULU
- Mobil adli bilişim yazılımı geliştirilerek elde edilen veriler ile kullanıcılar arası ilişkilerin derecelendirilmesi
Rating of the relationship between users using the data from the implemented mobile forensic software
FARUK SÜLEYMAN BERBER
Doktora
Türkçe
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSüleyman Demirel ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECİR UĞUR KÜÇÜKSİLLE
- Bilgisayarlarda, bilgisayar programlarında ve kütüklerinde arama, kopyalama ve elkoyma (CMK m.134)
Search, copy and seizure in computers, computer programs and their files (CPC art.134)
ÖYKÜ DENİZ ŞİMŞEK