Portre mücevher tarihi ve çağdaş uygulamalar
Portrait jewelry history and contemporary practices
- Tez No: 798872
- Danışmanlar: PROF. MEHMET REŞAT BAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Portre, Mücevher, Minyatür, Kameo, Madalya, Portrait, Jewelry, Miniature, Cameo
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Görsel Sanatlar Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Görsel Sanatlar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Portre mücevheri çeşitli yöntemlerle, değerli malzemeler kullanılarak yapılan büyüklüğü 8-10 mm geçmeyen bir çeşit küçük ölçekli portre resim olarak tanımlamak mümkündür. Değerli taş ve kabuk işlenerek yapılanlar kameo, metal işleme veya metal döküm yöntemiyle yapılanlar kameo, boyama ve mine fırınlama yöntemiyle yapılanları da minyatür portre mücevherler olarak tanımlayarak gruplandırmak mümkündür. Her bir yöntemin kökensel olarak başlangıç tarihi antik çağlara dayansa da 16. yy. başlarında minyatür yönteminin portre olarak kullanılmasıyla ortak bir tarih kronolojisinde birleştiği görülmektedir. 16. yy' da Fransa'da başlayan minyatür portrelerin değerli süs taşlarıyla çerçevelenmesi, kameo ve madalyalara uyarlanarak insan vücudu üzerinde taşınabilir ve takılabilir bir işlevsellik kazanmıştır. Portre mücevherler ortaya çıktığı tarihten itibaren dört yüz yılı aşkın bir süre boyunca varlık göstermiş, tarih boyunca da gerek bürokratik gerek kişisel birçok işlev üstlenmiştir. Sevdiklerine kişisel hediyeler olarak verilen bu takılar, sadık destekçiler içinde hükümdarların sunduğu bir ödül olmuştur. Taşıyan kişinin sevgisinin, bağlılığının, inancının ve sadakatinin bir hatırlatıcısı olarak kullanılan portre mücevherler yakın ve özel tutulmuştur. Krallardan devrimcilere, soylulardan askerlere kadar her biri en ince ayrıntısına kadar işlenerek günümüze kadar gelmiş olan bu minyatür portreler yaratımlarının ardındaki duygusal ve kültürel duyguyu bize ulaştırmaktadır. Çağındaki moda anlayışından ve popüler kültürden uzak kalmayan Osmanlı İmparatorluğu'nda Tasvir-i Hümayun Nişanı olarak Sultan II. Mahmut döneminde ilk olarak Sırp Prens Milos Obrenoviç'e verilen ve padişahın portresi olan bu mücevheri, Prensin kendi yaptırdığı portresinde de açıkça görmek mümkündür. Minyatür portre mücevherler, onu taşıyan kişinin toplumsal yerini, statüsünü ve karakterini okumamızı sağlarken üretildiği coğrafya, kültür ve sanat anlayışıyla ilgili olarak da bilgi vermektedir. Tez konu olarak minyatür portrelerin ortaya çıktığı 16. yy'dan, fotoğraf makinesinin ortaya çıkışıyla birlikte popülerliğini ve işlevselliğini yitirdiği 19. yy'a kadar geçen süredeki tarih aralığını kapsamaktadır. Bu aralıkta görülen etkin sanat akımlarının, siyasi ve ekonomik olayların portre mücevhere ne oranda etki ettiği incelenerek bulgulamıştır. Bu çalışma için Avrupa kaynaklı araştırmalar mevcutken, ülkemizde bu konuyla ilgili kapsamlı bir çalışmanın yapılmamış olması da öncül bir çalışma olabilirliği açısından önemlidir. Resim ve mücevherin bir arada bir eserde kullanılması, yeniden üretilebilirliğinin güncel donanım ve ekipmanlar yardımıyla günümüze uygulanması, geçmiş ve bugün bağını tekrar kurarak yüzyıllar öncesine çağdaş bir bakışla bakmayı amaçlamaktadır. Veri kaynakları olarak sanat tarihi içerikli dokümanlar, portre minyatürler üzerine yazılmış yabancı kaynaklı kitaplar ve tezlerden yararlanılarak literatür taraması yapılmıştır. Böylelikle unutulan sanat ve tekniklerin tekrar gündeme getirilmesi, birçok farklı sanat disiplininde ki unutulmuş üretilerin çağdaşlaştırılarak güncel anlamlarla tekrar hayat bulması ve kazandırılması hedeflenmiştir. Bu nedenle portre mücevherin üretildiği ülke, tarihsel dönemdeki siyasi ve kültürel ortam, üreten sanatçı, kullanılan malzeme, üretim yöntemi, kullanım amacı gibi konular analiz edilerek gelişimi incelenmiştir. Tezin ikinci bölümünde, yeniden üretilebilirliği uygulamalı olarak gerçekleştirimiş yeniden üretim aşamasında, eskizler ve illüstrasyonlar hazırlanarak tasarlanarak, tasarlanan modellerin üretimi yapılmıştır. Tez, sanat tarihi, resim, heykel ve takı tasarımı alanlarıyla doğrudan ilişkilidir.
Özet (Çeviri)
It is possible to define portrait jewelry as a kind of small-scale portrait painting, the size of which does not exceed 8-10 mm, using various methods and precious materials. It is possible to classify those made by processing precious stones and shells as cameo, those made by metalworking or metal casting as medallions and those made by painting and firing enamel as miniature portrait jewels. Although the origin date of each method is based on ancient times, it is seen that the miniature method was used as a portrait at the beginning of the 16th century and combined in a common historical chronology. The framing of miniature portraits with precious ornamental stones, which started in France in the 16th century, has gained a portable and wearable functionality on the human body by adapting it to cameos and medals. Portrait jewelery has existed for more than four hundred years since its emergence and has undertaken many functions, both brocratic and personal, throughout history. These jewelry, which were given as personal gifts to their loved ones, became a reward offered by the monarchs among the loyal supporters. Used as a reminder of the wearer's love, devotion, faith and loyalty, portrait jewelery has been kept close and private. From kings to revolutionaries, from nobles to soldiers, these miniature portraits, each of which have survived to the finest detail, convey the emotional and cultural emotion behind their creations. In the Ottoman Empire, which was not far from the fashion sense and popular culture of its age, Sultan II. It is possible to see this jewel, which was first given to Serbian Prince Milos Obrenovic during the reign of Mahmut II and is the portrait of the sultan, in the portrait of the prince himself. While the miniature portrait jewels enable us to read the social place, status and character of the person who wears them, they also provide information about the geography, culture and art understanding in which they were produced. The thesis covers the date range from the 16th century, when miniature portraits emerged, to the 19th century, when the camera lost its popularity and functionality due to its invention. The effect of the active art movements, political and economic events in this range on the portrait jewelery has been examined and found. While there are European studies for this study, the absence of a comprehensive study on this subject in our country is important in terms of the possibility of a preliminary study. The use of painting and jewelery together in a work, the application of its reproducibility to the present with the help of up-to-date equipment and equipment, aims to look at centuries ago with a contemporary perspective by re-establishing the link between the past and the present. As data sources, literature review was made by using documents with art history, foreign-sourced books and theses on portrait miniatures. Thus, it is aimed to bring the forgotten art and techniques back to the agenda, and to bring the forgotten productions in many different art disciplines to life and bring them back to life with contemporary meanings by modernizing them. For this reason, the country where the portrait jewelry was produced, the political and cultural environment in the historical period, the artist who produced it, the material used, the production method, the purpose of use were analyzed and its development was examined. In the second part of the thesis, the reproducibility was realized practically, and the designed models were produced by preparing sketches and illustrations in the reproduction phase. The thesis is directly related to the fields of art history, painting, sculpture and jewelry design.
Benzer Tezler
- The Portroyal of women in magazine advertisements during 1996 in Turkey
Türkiye'de kadınların 1996 dergi reklamlarındaki rolleri
ÜLKÜ CİNGÜ
- Türk resim sanatında portre soyutlamaları - 1980 sonrası
Portrait abstraction in Turkish painting art - after 1980
AŞKIN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEYMUR RZAYEV
- Portre sanatı ve seramik malzeme ile uygulamalar
Portait art and applications with ceramic materials
OĞUZHAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarUşak ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
DOÇ. ŞİRİN KOÇAK ÖZESKİCİ
- Resim sanatında portre
Portraitmaking in painting
ORHAN ERKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. LEYLA VARLIK ŞENTÜRK
