Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların ebeveynlerinin içselleştirilmiş damgalanma algısının; Depresyon, anksiyete ve aile işlevselliğine olan etkilerinin araştırılması
Perception of internalized stigma of parents of children with autism spectrum disorder; Investigating the effects of depression, anxiety, and family functioning
- Tez No: 799893
- Danışmanlar: UZMAN HÜSEYİN AKSOY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Amaç; Otizm spektrum bozukluğu nörogelişimsel bir bozukluk olup; OSB tanılı çocuk ebeveynlerinde anksiyete, depresyonu gibi olumsuz durumların olduğu yapılan çalışmalar ile tespit edilmiştir. Ancak içselleştirilmiş damgalanma algısı, aile fonksiyonelliğini ve bunların birbiriyle olan ilişkisini araştıran çalışmalar nispeten azdır. Bizim çalışmamızın temel amacı; Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı olan çocukların bakım veren ebeveynlerinin; içselleştirilmiş damgalanma algısı, depresyon, anksiyete ve aile fonksiyonelliğinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, 15,10,2022-15,12,2022 tarihleri arasında Adana ili Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Psikiyatri kliniğinde ve Adana' da belirlenen 3 Aile Sağlığı Merkezine başvuran 3-12 yaş arası hastalar üzerinde kesitsel vaka kontrol çalışması olarak 102 vaka grubu 101 sağlıklı kontrol grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara yüz yüze yapılandırılmış anket formu ile sosyodemografik veriler, özgeçmiş, soy geçmiş, ailelerin otizme dair bilgi düzeyleri, sosyal yaşamlarına yönelik sorular sorulmuştur. Ruhsal Hastalıkların İçselleştirilmiş Damgalanma Algısı, Hastane Anksiyete Depresyon ve Aile APGAR ölçekleri uygulanmıştır. Bulgular: Vaka grubu katılımcılarının RHİDÖ puan ortalaması; 67,31 ± 8,91 bulunmuş olup, vaka grubunun %60, 8'i HAD Anksiyete ölçek puanına göre yüksek riskli iken kontrol grubunun %14,9'u yüksek riskli idi. Vaka grubu katılımcılarının %52' si HAD Depresyon ölçeğine göre yüksek riskli, kontrol grubunun ise %25,7' si yüksek riskli idi. Aile fonksiyonelliği vaka grubu katılımcı ailelerin %18,6'sı şiddetli disfonksiyonel iken kontrol grubu katılımcılarında bu oran %3,0 idi. Ebeveynlerin OSB nedeniyle yaşadıkları zorluklara bakıldığında %21,6 ile ilk sırada çocuğun konuşmaması, sosyal iletişim kurmaması, %16,7 ile ikinci sırada çok hareketli olması, saldırgan davranışları ve öfke nöbetlerinin olması OSB tanılı çocuğun tehlikeyi bilmemesi yer almaktaydı. Ebeveynlerin OSB ile ilgili olan istek ve beklentilerine bakıldığında ilk sırada %55,9 ile ücretsiz olan özel eğitim saatinin arttırılması iken ikinci sırada hizmet alanlarında OSB tanılı çocuklara öncelik verilmesi istenmiştir. RHİDÖ puanları arttıkça HAD Anksiyete ve HAD Depresyon puanları da anlamlı bir şekilde artmaktaydı. RHİDÖ puanı arttıkça Aile APGAR puanında anlamlı azalma tespit edilmiştir. Sonuç: OSB tanılı çocukların ebeveynlerinde damgalanma, anksiyete ve depresyon ve aile fonksiyonelliği çeşitli olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. OSB tanılı çocukların ailelerinin bu olumsuz yaşantılarının önlenmesi ve bu çocukların topluma kazandırılmaları için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Purpose; Autism spectrum disorder is a neurodevelopmental disorder; It has been determined by studies that parents of children with ASD have negative conditions such as anxiety and depression. However, studies investigating the perception of internalized stigma, family functioning, and their relationship to each other are relatively few. The main purpose of our study is; Caregiving parents of children diagnosed with Autism Spectrum Disorder; the perception of internalized stigma, depression, anxiety, and the study of family functioning. Material and Method: This study was carried out on 102 case groups and 101 healthy control groups as a cross-sectional case control study on patients between the ages of 3-12 who applied to the Child Psychiatry Clinic of Adana City Training and Research Hospital in Adana and 3 Family Health Centers in Adana between 15,10,2022-15,12,2022. Participants were asked questions about sociodemographic data, resume, genealogy, knowledge levels of families about autism, and their social lives with a face-to-face structured questionnaire. Internalized Stigma Perception of Mental Illnesses, Hospital Anxiety, Depression and Family APGAR scales were applied. Results: The mean RHiS score of the case group participants was 67.31 ± 8.91, and 60.8% of the case group was high risk according to the HAD Anxiety scale score, while 14.9% of the control group was high risk. 52% of the case group participants were at high risk according to the HAD Depression scale and 25.7% of the control group were at high risk. While 18.6% of the family functioning case group participants were severely dysfunctional, this rate was 3.0% in the control group participants. When the difficulties experienced by parents due to ASD were examined, the first place with 21.6% was that the child did not speak, did not communicate socially, the second place was that the child was very active, aggressive behaviors and tantrums were not known about the danger. When the requests and expectations of parents regarding ASD were examined, it was requested to increase the free special education hours with 55.9% in the first place, while the second place was to give priority to children with ASD diagnosis in the service areas. As RHIDS scores increased, HAD anxiety and HAD depression scores increased significantly. As the RHSI score increased, a significant decrease was found in the Family APGAR score. Conclusion: Stigma, anxiety and depression and family functionality in parents of children with ASD cause various negative outcomes. Families of children diagnosed with ASD More work is needed to prevent these negative experiences and to integrate these children into society.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocuk ve ergenlerin annelerinin depresyon, anksiyete, bağlanma ve içselleştirilmiş damgalanma algısının değerlendirilmesi
Evaluation of depression, anxiety, attachement and internalized stigma perception of mothers of children and adolescents with autism spectrum disorder
SEMA ÇAM SALİHOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBELNUR AVCİL
- Nörogelişimsel bozukluk tanısı alan çocukların annelerinde içselleştirilmiş damgalamanın psikolojik sonuçları: Bir model testi
Psychological consequences of affiliate stigma in mothers of children diagnosed with neurodevelopmental disorders: A model test
GAMZE KILIÇ
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocukların annelerine uygulanan tidal model temelli psikiyatri hemşireliği yaklaşımının içselleştirilmiş damgalanma ve psikolojik iyi oluşa etkisi
The effect of tidal model based psychiatric nursing approach applied to mothers of children diagnosed with autism spectrum disorder on internalised stigma and psychological well-being
ZAHİDE GÜL YAZGI DEMİR
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların ebeveynlerinin otizm algısının metafor analizi yolu ile incelemesi
Examination of parents of children with autism spectrum disorder by metaphor analysis of perception of autism
YASEMİN ZEYNEP İZCİ AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAL SEVEN
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuğu olan ebeveynlerinin evlilik doyumu
Mari̇tal satisfaction of parents with children with autism spectrum disorder
MUHARREM KOÇ
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. ÖZLEM HASKAN AVCI