Sokak sanatında mekânsal çeşitlilik
Spatial diversity in street art
- Tez No: 800191
- Danışmanlar: PROF. NURDAN GÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Sokak Sanatı, Grafiti, Mekân, Mekânsal Çeşitlilik, Street Art, Graffiti, Art Space, Spatial Diversity
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Sokak sanatı, Antik Çağ'daki duvar yazılarından başlayarak haberleşme, isyan göstergesi, aidiyet duygusunun dışavurumu gibi farklı amaçlar doğrultusunda yıllar boyunca güçlü bir ifade aracı olarak kullanılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren stil, renk ve mekân bakımından büyük bir değişime uğrayan grafiti, özellikle en parlak dönemi olan 1970-80'lerde New York şehrini adeta bir sergi mekânı haline getirmiş, grafiti yazarlarının artışıyla oluşan rekabet, sanatçıları farklı mekân arayışına yöneltmiştir. Metro vagonlarını mekân olarak tercih eden sanatçılar sayesinde grafiti kısa zamanda ara sokaklardan çıkıp şehrin dört bir yanına yayılarak dikkat çekmiş, kaykay-sörf tahtaları, müzik klipleri, galeriler gibi farklı mekânlarda yer almaya başlamıştır. Font, renk ve mekân tercihlerindeki değişimle yeni türlerin ortaya çıkışı, sanat hareketinin tüm türlerini içinde barındıran sokak sanatı adıyla tanımlanmasına ortam hazırlamıştır. Sokak sanatında çalışmaların genellikle kamusal alanlarda yer almasına karşın sanatçıların farklı mekânsal tercihleri olduğu ve bu sebeple olarak farklı kitlelere ulaştıkları görülmektedir. Bununla birlikte sokak sanatında çalışmaların taşıyıcı mekânları konusunda sanatçıların kamusal alanları sınırsız birer sergi alanı gibi kullanmaları, buna bağlı olarak da çalışmaların bulundukları mekânla bütünleşerek izleyiciye alışılmışın dışında mekânsal birer deneyim sundukları anlaşılmaktadır. Bu araştırmada sanatçıların mekân seçimlerinin ve buna bağlı olarak mekânsal çeşitliliğin, sokak sanatının izleyiciyle buluşmasındaki rolünün açıklanması amaçlanmıştır. Araştırmada literatür tarama ve doküman incelemesi yapılarak sokak sanatı ile ilgili tez, makale, dergi, kitap, internet kaynaklarına ve sanatçıların biyografik incelemelerine ulaşılmıştır. Nitekim 1980'lerden itibaren sanatçıların değişim gösteren mekânsal tercihleri, sokak sanatının sadece grafiti çeteleri arasında tanınırken zamanla metrolarla tüm şehri dolaşan, rap ve hip hop turneleriyle farklı kıtalara yayılan, müzelerde sergilenerek elit kesimle buluşan ve sanat dünyasında kendine yer edinen bir sanat hareketi haline gelmesinde önemli bir rol oynamaktadır.
Özet (Çeviri)
Street art has been used as a powerful means of expression over the years, starting from the graffiti in Antiquity, for different purposes such as communication, an indication of rebellion, and the expression of a sense of belonging. Graffiti, which has undergone a great change in terms of style, color and space since the second half of the 20th century, turned New York City into an exhibition venue, especially in the 1970s-80s, which was its heyday, and the competition created by the increase of graffiti writers led artists to seek different places. Thanks to the artists who preferred subway cars as venues, graffiti soon came out of the side streets and spread all over the city, drawing attention, and began to take place in different places such as skateboard-surfboards, music clips, and galleries. The emergence of new genres with the change in font, color and space preferences has prepared the environment for the art movement to be defined as street art, which includes all types. Although the works in street art are generally in public spaces, it is seen that the artists have different spatial preferences and therefore they reach different audiences. In addition to this, it is understood that the artists use the public spaces as an unlimited exhibition space regarding the carrier spaces of the works in street art, and accordingly, the works integrate with the space they are in and offer the audience an unusual spatial experience. In this research, it is aimed to explain the role of the venue choices of the artists and accordingly the spatial diversity in meeting the street art with the audience. In the research, literature review and document analysis were made and thesis, article, magazine, book, internet resources and biographical reviews of the artists were reached. As a matter of fact, the changing spatial preferences of the artists since the 1980s have played an important role in the transformation of street art into an art movement that traveled all over the city by subway, spread to different continents with rap and hip hop tours, met the elite in museums, and gained a place in the art world, while it was only known among graffiti gangs plays a role.
Benzer Tezler
- Exploring the interplay between physical environment characteristics and place attachment: A case of Selimiye neighbourhood in İstanbul
Fiziksel çevre özellikleri ile yere bağlılık arasındaki karşılıklı ilişkinin keşfi: Selimiye mahallesi örneği
SARE UYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Kent hakkı ve kentsel katılım bağlamında kendin yap pratikler
Do-it-yourself practices in the context of right to the city and uurban participation
GÖKÇE ÖCAL
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Sahneye sokaktan bakmak: Mekân-politika ilişkisinin serencamı olarak Ankara Sanat Tiyatrosu
Looking at the stage from street: Ankara Sanat Tiyatrosu as the reflection of space-politics relationship
SAFİYE SİDAR ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR DEDE
- Tüketim ve üretim diyalektiğinde kentsel praksisin dışsallaşma hâli: Sokak sanatı
The externalization of urban praxis in the dialectic of consumption and production: Street art
BURCU KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. ZEYNEP GÜNAY