Geri Dön

Türkiye'de maddi servet ile yaşam koşulları arasındaki ilişkinin analizi

Analysis of the relationship between material wealth and living conditions in Turkey

  1. Tez No: 800536
  2. Yazar: TUĞBA GÜCENMEZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL UYANIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Politika Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 225

Özet

Servetin oluşumundaki ve dağılımındaki düzensizlikler, son yıllarda sosyo-ekonomik eşitsizliklerin artmasında ve siyasal, sosyal, ekonomik yapıdaki dengenin bozulmasında büyük bir rol oynamaktadır. Servetin sınıflar arasında eşit dağılımı; gelir ve yaşam koşullarının iyileşmesi, yoksulluğun azalması, sağlık, eğitim, ulaşım gibi hizmetlerin daha etkin hale gelmesi, sosyal adaletin gelişmesi, ekonomik kalkınmanın hızlanması ve sosyal refahın artması gibi sonuçlar meydana getirmektedir. Özellikle maddi servet bileşenleri ile gelir ve yaşam koşulları (aynı zamanda sosyal refah bileşenlerinin de) bileşenlerinin kesin olarak ölçülememesi, bu iki kavram arasındaki ilişkiyi açıklamayı zorlaştırmaktadır. Ancak sosyal politika için bu iki kavram arasındaki ilişki toplumsal yapıdaki sosyo-ekonomik eşitsizlikleri ortaya koymak açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma, Türkiye'de maddi servet dağılımı ile gelir ve yaşam koşulları arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, panel veri analizinde maddi servet değişkenleri (gelir, ücret, konut, otomobil vb. maddi mülkler, menkul kıymet) ile yaşam koşulları değişkenleri (konut kolaylıkları, ekonomik durum, gayrimenkul sahipliği, eğitim, demografi, sağlık durumu, işgücü durumu, gelir durumu) kullanılmıştır. Araştırmada; TÜİK Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (Panel) 2017 - 2020 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (Panel) ile Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması (Kesit) 2014 - 2021 arası yıllık mikro veri setlerinden yararlanılarak analizler yapılmıştır. Çalışmada iki ayrı regresyon tahmini kullanılmıştır. İlk aşamada çok değişkenli doğrusal regresyon analizi ile her yıl için ayrı ayrı modeller oluşturulmuştur. Daha sonra ise havuzlanmış panel veri ile tahmin çalışması yapılmıştır. Çalışmada, maddi serveti belirleyen en önemli unsur olarak mülk sahipliğidir. 2015 yılından günümüze tüm Türkiye'de maddi servette artış gözlemlenmiştir. Ancak maddi servet bölgeler arasında adil (eşit) dağılıma sahip değildir. Sosyo – ekonomik olarak gelişmiş olan bölgeler daha fazla servete sahiptir. Gelir ve yaşam koşulları göstergeleri (demografik özellikler, konut kolaylıkları, finansal (ekonomik) durum göstergeleri vb.) ile maddi servet arasında ilişki bulunmuştur. Hane halklarında sosyal sigorta güvencesi olması maddi serveti pozitif yönde ilişkilidir. Eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerin devlet (kamu) tarafından ücretsiz ya da çok küçük ücretler karşılığında sağlanması, yaşam koşullarının iyileşmesine ve sosyal refahın artmasına neden olmaktadır. Maddi servet ile gelir ve yaşam koşulları göstergesi olarak alınan değişkenler arasındaki ilişkiler incelendiğinde on dokuz gösterge değişkenin maddi serveti arttırıcı yönde ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Bunlar içinde IG (Bir ay boyunca geçinebilmek için hanenin sahip olması gereken en düşük aylık net gelirin ne kadar olacağı), IKIRA (Oturulan konut için ödenen aylık kira tutarı (TL) + Oturulan konutun yıllık izafi kirası), M2 (Oturulan konuttaki faydalanılan alanın metrekare (m2) olarak büyüklüğü), BRCOD (Son 12 ay içinde ev kirasının, faizli borç geri ödemesinin veya konut kredisinin planlandığı gibi ödenememe durumu) ve OS (Hane halkının otomobile (iş amaçlılar hariç) sahip olma durumu) değişkenleri her dönem için maddi serveti arttırıcı özelliğe sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan maddi servet ile gelir ve yaşam koşulları göstergesi olarak alınan değişkenler arasındaki ilişkiler incelendiğinde yirmi gösterge değişkenin maddi serveti azaltıcı yönde ilişkili olduğu görülmüştür. Özellikle KMS (Oturulan konuttaki mülkiyet şekli) ve FATOD (Son 12 ay içinde elektrik, su, gaz faturalarının planlandığı gibi ödenememe durumu), değişkenleri her dönem için maddi serveti azaltıcı yönde ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Irregularities in the formation and distribution of wealth play a major role in the increase in socio-economic inequalities and the deterioration of the balance in the political, social and economic structure in recent years. Equal distribution of wealth among classes produces results such as; improved income and living conditions, reduction in poverty, services such as health, education and transportation becoming more effective, development of social justice, acceleration of economic development and increase in social welfare. In particular, the inability to precisely measure the components of material wealth, income and living conditions (as well as the components of social welfare) makes it difficult to explain the relationship between these two concepts. However, for social policy, the relationship between these two concepts is very important in terms of revealing the socio-economic inequalities in the social structure. However, the relationship between these two concepts for social policy is very important in terms of revealing the socio-economic inequalities in the social structure. This study aims to reveal the relationship between material wealth distribution and income and living conditions in Turkey. Therefore, in the panel data analysis, tangible wealth variables (income, wages, housing, automobile, etc. tangible properties, securities) and living conditions variables (housing facilities, economic situation, real estate ownership, education, demographics, health status, labor force) status, income status). In the research; analyzes were made using annual micro data sets from 2014 to 2021, from the TÜİK Income and Living Conditions Survey (Panel) 2017 - 2020 Income and Living Conditions Survey (Panel) and Income and Living Conditions Survey (Section) 2014 - 2021. Two separate regression estimations were used in the study. In the first stage, separate models were created for each year with multivariate linear regression analysis. Then, an estimation study was made with pooled panel data. In the study, property ownership is the most important factor determining material wealth. Since 2015, an increase in material wealth has been observed all over Turkey. However, material wealth does not have a fair (equal) distribution among regions. Socio-economically developed regions have more wealth. A relationship was found between income and living conditions indicators (demographic characteristics, housing facilities, financial (economic) status indicators, etc.) and material wealth. Having social insurance coverage in households positively related to material wealth. The provision of basic services such as education and health by the state (public) free of charge or for very small fees leads to improved living conditions and increased social welfare. When the relationships between material wealth and variables taken as indicators of income and living conditions are examined, it is observed that nineteen indicator variables contribute to increasing material wealth. These include IG (How much will be the minimum monthly net income that the household should have in order to make a living for a month), IKIRA (Monthly rent paid for the house occupied (TL) + Annual relative rent of the house occupied), M2 (Square meter of the used area in the occupied house). (size in m2)), BRCOD (Failure to pay house rent, interest-bearing debt repayment or housing loan as planned in the last 12 months) and OS (Household car (except for business) ownership) variables for each period effect was found. On the other hand, when the relationships between material wealth and variables taken as indicators of income and living conditions are examined, it is seen that twenty indicator variables are associated with decreasing material wealth. It has been concluded that the variables of KMS (Ownership in the residence) and FATOD (Failure to pay electricity, water, gas bills as planned in the last 12 months) are related to decreasing material wealth for each period.

Benzer Tezler

  1. Evaluation of the fire potential index utilizing numerical weather prediction fields and remote sensing imagery

    FPI orman yangını potansiyeli indeksinin sayısal hava tahmin modeli alanları ve uzaktan algılama verisi ile hesaplanması

    FERAT ÇAĞLAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÖZGÜR DOĞRU

  2. Tanzimattan Cumhuriyet'e Türkiye'de aydınlar ve aydın sosyolojisi

    Başlık çevirisi yok

    İHSAN KESER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1986

    SosyolojiCumhuriyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ÇİVİ

  3. Anonim ortaklıkta yönetim kurulu üyesinin rekabet yasağı

    The prohibition of competition of the board member in joint stock companies

    BURCU GÜNAYDIN GÜLTEKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SITKI ANLAM ALTAY

  4. Birinci Meclis Döneminde siyasal rejim ve yürütme erki 1920-1923

    Political regime and the executive power in the First Term of The Assembly 1920-1923

    SİNEM ŞİRİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RIDVAN AKIN

  5. Kent meydanı: Kamusal-estetik çerçevede eleştirel bir değerlendirme

    Urban square: A critical approach within the concepts of 'public' and 'aesthetics

    NEVBAHAR ATALAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUR ESİN