İstanbul'da verem savaş dispanserlerinde takip edilen tüberküloz hastalarında cepten sağlık harcamaları
Out-of-pocket health expenditures of tuberculosis patients who are registered at tuberculosis dispensaries in istanbul
- Tez No: 800653
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIL MARAL, DOÇ. DR. MELİH KAAN SÖZMEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, İstanbul'daki seçili Verem Savaş Dispanserleri'ne kayıtlı olup tedavisi devam eden tüberküloz hastalarının, tüberküloz tedavisi sırasında ceplerinden yaptıkları sağlık harcamalarının miktarını ve harcamaları etkileyen faktörler ile katastrofik maliyetlerle karşı karşıya kalan hanelerin oranını belirlemektir. YÖNTEM: Kesitsel olarak tasarlanan çalışmada tüberküloz hastalarına 01.03.2022-30.09.2022 tarihleri arasında telefon ile anket uygulanmıştır. Ankette sosyodemografik özellikler, tüberküloz durumuyla ilgili bilgiler, tüberküloz hastalığı döneminde cepten yapılan harcamalar ve hastaların maddi durumlarını belirlemeye yönelik sorular yer almaktadır. Tanı sonrası döneme ait doğrudan tıbbi, doğrudan tıbbi olmayan, dolaylı maliyetler ve toplam cepten sağlık harcamaları hesaplanmıştır. Toplam maliyetlerin yıllık hanehalkı gelirinin %20'sini ve harcanabilir hanehalkı gelirinin %40'ını aşması durumunda katastrofik maliyetlerle karşılaşıldığı kabul edilmiştir. BULGULAR: Çalışmaya dahil olan 124 hastanın %56.5'i (70) akciğer tüberkülozu, %43.5'i (54) akciğer dışı tüberküloz nedeniyle tedavi görmektedir. Tanı sonrası dönemde cepten sağlık harcamalarının %56'sı doğrudan tıbbi olmayan maliyetler, %27'si dolaylı maliyetler ve %17'si doğrudan tıbbi maliyetler nedeniyle meydana gelmektedir. Doğrudan tıbbi olmayan harcamalar içinde en yüksek pay %35 ile yeme-içme için yapılan harcamalara ait olup bunu %24 ile takviye amaçlı gıda ve ilaç masrafları ve refakatçi için yapılan harcamalar, %17 ile ulaşım harcamaları takip etmektedir. Akciğer dışı tüberküloz tanısı alanların, evli olanların, sigortası olanların daha fazla toplam cepten sağlık harcaması yaptığı tespit edilmiştir (sırasıyla; p: 0.003, p: 0.046, p:0.037). Toplam maliyetleri yıllık hanehalkı gelirinin %20 sini aşan hanelerin oranı %4.8, harcanabilir hanehalkı gelirinin %40'ını aşan hanelerin oranı %75'dir. Akciğer dışı tüberkülozu olanların katastrofik maliyetlerle karşılaşma riski daha yüksektir ( yıllık hanehalkı geliri için OR: 13.232 %95 GA:1.116-156.917, harcanabilir hanehalkı geliri için OR: 3.807 %95 GA:1.256-11.539). SONUÇ: Türkiye'de tüberküloz hastaları Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı kapsamında ücretsiz sağlık hizmeti alsa dahi tüberkülozdan etkilenen hanelerin %4.8'i katastrofik maliyetlerle karşı karşıya kalmıştır. Cepten sağlık harcamaları içindeki en yüksek pay yeme-içme, ulaşım, takviye amaçlı gıda ve ilaç, refakatçi için yapılan harcamaları içeren doğrudan tıbbi olmayan maliyetlere aittir. Özellikle yeme-içme masrafları, cepten harcamalar içinde önemli bir yer kaplamaktadır. Doğrudan tıbbi olmayan maliyetleri azaltmak için yapılacak olan gıda destekleri, ücretsiz ulaşım hizmetleri gibi planlamalar ile tüberküloz hastalarının cepten yaptığı sağlık harcamaları ve buna bağlı olarak katastrofik maliyetlerle karşı karşıya kalan hanelerin oranı azaltılabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to determine the amount of out-of-pocket health expenditures of tuberculosis patients who are registered at selected Tuberculosis Dispensaries in Istanbul and whose treatment continues, and the factors affecting these expenditures and the proportion of households facing catastrophic costs. Method: In this cross-sectional study, a telephone questionnaire was applied to tuberculosis patients between 01.03.2022 and 30.09.2022. The questionnaire consisted of questions about sociodemographic characteristics, information about tuberculosis status, out-of-pocket expenses during the period of tuberculosis disease, and the financial situation of the patients. Direct medical, direct non-medical, indirect costs and total out-of-pocket health expenditures of the period after the diagnosis were calculated. Catastrophic costs are considered to be incurred if total costs exceed 20% of annual household income and 40% of disposable household income. Results: 70 (56.5%) of total 124 patients involved in the study are treated for pulmonary tuberculosis and 54 (43.5%) are treated due to extrapulmonary tuberculosis. In the post -diagnosis period, 56% of out-of-pocket health expenditures are directly due to non -medical costs, 27% indirect costs and 17% directly due to direct medical costs. The highest portion in non-medical expenditures belongs to the expenditures made for food and beverage with 35%, followed by 24% for supplementary food and drug expenses and expenditures made for companion and 17% for transportation expenditures. It has been found that those who are diagnosed with extrapulmonary tuberculosis, those who are married, and those who have insurance have more total health expenditures (p: 0.003, p: 0.046, p: 0.037, respectively). The proportion of households with total costs exceeding 20% of the annual household income is 4.8 % and the ratio of households exceeding 40% of the disposable household income is 75%. Those with extrapulmonary tuberculosis have a higher risk of encountering catastrophic costs. (For annual household income OR:13.232, 95% CI: 1.116-156.917, for disposable household income OR:3.807, 95% CI: 1.256-11.539). CONCLUSION: Even if tuberculosis patients receive free health care within the scope of the National Tuberculosis Control Program in Turkey, 4.8 %of households affected by tuberculosis faced catastrophic costs. The highest proportion in out-of-pocket health expenditures belongs to direct non-medical costs including food and beverage, transportation, supplementary food and medicine, and companion expenses. In particular, food and beverage costs occupy an important place in out-of-pocket expenses. Plans to reduce direct non-medical costs, such as food support and free transportation services, can reduce the out-of-pocket health expenditure of tuberculosis patients and thus the proportion of households facing catastrophic costs.
Benzer Tezler
- Dirençli tüberküloz olgularında epidemiyolojik faktörler
Epidemiologic factors for resistant tuberculosis cases
NECATİ TOPRAK
- Verem savaş dispanserlerinde kadrolu sosyal hizmet uzmanı çalıştırılmasının tedavi sürecine etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effects of employing permanent social workers in tuberculosis dispensaries on the treatment process
MELEK YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal Hizmetİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAVİDREZA HOSSEINZADEH ASL
- Tüberkülin cilt testi pozitif olan hastalarda akciğer grafisi ve toraks bilgisayarlı tomografi bulgularının karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
EVRİM EFE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Göğüs HastalıklarıSağlık BakanlığıKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DR. RENGİN ŞİRANECİ
- İstanbul'da nüks tüberküloz olguları: Reaktivasyon mu, reenfeksiyon mu?
Patients with recurrent tuberculosis in Istanbul: reactivation?, reinfection?
GONCA ÖCAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Göğüs Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ KILIÇASLAN
- İstanbul'da akciğer tüberkülozlu olgularda tanı ve tedavi gecikmeleri ardındaki dinamikler
Dynamics behind the diagnostic and treatment delays of patients with pulmonary tuberculosis in İstanbul
NEŞERİZ YEŞİM YASİN
Doktora
Türkçe
2013
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA KARABEY