Gürsel Korat'ın romanlarında hatırlama ve unutmanın sosyolojisi
The sociology of remembering and forgetting in Gursel Korat's novels
- Tez No: 800688
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL AKÇA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Bellek, kültürel bellek, Gürsel Korat, hatırlama, unutma, Memory, cultural memory, Gürsel Korat, remembering, forgetting
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 453
Özet
Bireyin kimliği ve mazisinin saklandığı bellek, geçmişin muhafızı geleceğin yöneticisidir. Bu bağlamda bellek, bireyin toplum içerisinde yer edinmesinde ve kimliğini inşa etmesinde rol oynamaktadır. Toplumsal bellek, bireyin içinde bulunduğu grubun tarihini izlemesi ve çevresindeki olaylara dikkat kesilmesiyle bu verilerin etkileşiminin toplum tarafından bilinmesini sağlayan bellek türüdür. Belleğin esas taşıyıcısı olan kültür, bireyden ve toplumdan daha uzun ömürlü olduğu için bireysel ve toplumsal belleğin yetersiz olduğu noktaları tamamlamak amacıyla yeni bir bellek türü olarak kültürel bellek ortaya çıkmıştır. Temel dayanakları iletişim ve gelenek olan kültürel bellek, güncelliğinin ve sürekliliğinin yanı sıra tarihteki bilgileri de barındırmaktadır. Bu yönleriyle bellek, bireylerin, toplumların ve kuşakların hayatlarının önemli bir parçasını oluşturduğu için bu alana ilgi artmış ve bellek hakkında pek çok çalışma yapılmıştır. Bellek, hatırlama ve unutma sayesinde canlılığını korur. Hatırlama, bellekte muhafaza edilen veya unutulan verilerin çeşitli dışsal faktörler ve bellekte kalan izler yardımıyla bilince geri gelmesidir. Unutma ise bellekteki anıların veya bilgilerin gayriiradi olarak silinmesidir. Belleğe tesir eden pek çok kavram hatırlama ve unutmayı harekete geçirir. Bunlar; kıyafet, fiziksel özellikler, sembol, gelenek, din, tarih, rüya, kişiler, figürler, nesneler, anma törenleri, mekân, zaman, yabancılaşma, ataerkillik ve modernitedir. Modernite; kapitalizm, sekülerleşme ve ulus devletlerin dönüştürücü etkisiyle birlikte güçlenerek unutmayı besleyen bir yapı kazanır; modernitenin sonucu olan teknoloji, aşırı tüketim, hız, moda, şehirleşme, siyaset ve bilimdeki devrimlerin de unutmaya neden olduğu görülür. Bellek çalışmalarında muhakkak araştırılması gereken hatırlama ve unutmanın teorik olarak belirtilen kavramlar ışığında incelenmesi bu çalışmanın öncelikli özgün değerini oluşturmaktadır. Bellek çalışmaları sosyal bilimler sahaları üzerinden yürütülür. Edebî metinler de bireyin ve toplumun hayatını yansıttığından bellek çalışmaları için uygundur. Bu çalışmada Türk edebiyatının 'yeni tarihselci' yazarlarından Gürsel Korat'ın romanları, kültürel bellek taşıyıcılarına sıklıkla rastlandığı için tercih edilmiştir. Gürsel Korat'ın romanlarının hatırlama ve unutmanın sosyolojisi açısından incelendiği bu çalışma neticesinde roman kahramanlarının kurgulanması, olay örgüsünün kurulması ve tarihin yeniden sorgulanması esnasında kültürel bellek unsurlarından yararlanıldığı ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since the memory, in which the identity and past of the individual is stored, is the guardian of the past and the ruler of the future, it plays a role in the individual's taking place in society and building an identity. Collective memory is a type of memory allowing society to know and recognize the interaction of information through individuals tracking their group's history and paying attention to the events around them. Culture, as the main carrier of memory, is more long-lasting than the individual and society, so cultural memory emerges as a new type of memory to complement individual and social memory where they are insufficient. Cultural memory, which is mainly based on communication and tradition, contains historical information as well as its actuality and continuity. With these aspects, since memory constitutes an important part of the lives of individuals, societies and generations, the increasing interest in this area has led to many studies on memory. Memory maintains its vitality through remembering and forgetting. Remembering is the return of the data stored or forgotten in the memory to consciousness with the help of various external factors and traces left in the memory. Forgetting is the involuntary deletion of memories or information in memory. Many concepts such as dress, physical features, symbol, tradition, religion, history, dream, persons, figures, objects, commemorations, space, time, alienation, patriarchy, and modernity that affect memory activate remembering and forgetting. Modernity gains a structure that fosters forgetfulness by gaining strength with the transformative effect of capitalism, secularization and nation-states, and it is seen that the revolutions in technology, excessive consumption, speed, fashion, urbanization, politics and science, which are the result of modernity, also cause forgetting. The examination of remembering and forgetting, which must be investigated in memory studies, in the light of the theoretically mentioned concepts, constitutes the primary original value of this study. In this study, the novels of Gürsel Korat, one of the 'new historicist' writers of Turkish literature, are preferred because they are frequently encountered as cultural memory bearers. This study, in which Gürsel Korat's novels are examined in terms of the sociology of remembering and forgetting, has revealed that cultural memory elements are used during the fictionalization of the heroes of the novel, the establishment of the plot and the re-questioning of history.
Benzer Tezler
- Gürsel Korat'ın romanlarında yapı ve izlek
Structure and theme in Gürsel Korat's novels
GÜRHAN ÇOPUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN SÖYLEMEZ
- Yeni tarihselcilik açısından Gürsel Korat'ın romanları üzerine bir inceleme
A review on the Gürsel Korat's novels in terms of new historicism
NUR MEFTUN BUÇUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıErzurum Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KACIROĞLU
- Tiyatroda Fars tekniği ve bir model oyun: 'Çifte Nikah'
The Farce technique in theatre and a model play: 'Double Espousal'
BURAK AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıKadir Has ÜniversitesiFilm Drama Bölümü
ÖĞR. GÖR. GÜRSEL KORAT
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK ŞENOVA MURATOĞLU
- Türk sinemasında işçi sınıfı ve emek görünümleri
Representations of working class and labor in Turkish cinema
EREN AZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü SanatlarıKadir Has ÜniversitesiFilm Drama Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÜNSUR
ÖĞR. GÖR. GÜRSEL KORAT
- Beyaz Yalanlar adlı oyun ve oyunun yazım süreci
The writing process for the short play 'White Lies? written by Ayşe Bayramoğlu
AYŞE BAYRAMOĞLU