Erzurum kültür yolu projesi kapsamında Zırnıklı Vehbi Bey Konağı'nın yeniden işlevlendirilmesi
Re-functioning of Zırnıklı Vehbi Bey Mansion within the scope of Erzurum cultural road project
- Tez No: 800741
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRİYE KAZAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Amaç: Bu çalışmada, restore edilmiş boş durumda ki Zırnıklı Vehbi Bey Konağı'nın yeniden işlevlendirilmesi için bir öneri sunulması amaçlanmaktadır. Yöntem: Tarihi yapılara verilecek yeni işlevler için uluslararası tüzük ve yönetmeliklerde ele alınan kavramlar incelenmiş olup, yeniden işlevlendirme kriterleri belirlenmiştir. Daha sonra kentsel ve yapı ölçeğinde ki yeniden işlev çalışmaları irdelenerek izlenilen yöntemler analiz edilmiştir. Çalışma konusu çevrenin ve Zırnıklı Vehbi Bey Konağı'nın değerlerini, potansiyellerini ve sorunlarını anlayabilmek için çevre ölçeğinde ve yapı ölçeğinde analizler yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu çevre kullanıcıları, esnaf ve EBB Kültür Yolu Projesi aktörleriyle anket çalışması yapılmıştır. Yapılan tüm analizlerin ortak payda da buluştuğu ve uluslararası yeniden işlevlendirme kriterlerine uygun işlev önerileri geliştirilmiştir. Bulgular: Erzurum Kültür Yolu Projesinde oluşturulan kültür aksı üzerinde Üç Kümbetler, Çifte Minareli Medrese, Ulu Cami, Erzurum Kalesi ve birçok sivil mimarlık yapıları bulunmaktadır. Çalışma kapsamında tescilli sivil mimarlık ürünleri olan konutların bir kısmı restore edilmiştir. Geçmişte konutların yoğun olduğu kale çevresinde, kentsel dönüşüm ve kültür rotası çalışmaları nedeniyle asıl yerleşimciler bölgeyi terk etmiş olduklarından restore edilen konutların yine konut olarak kullanılması pek mümkün değildir. Kale çevresinde restore edilen yapıların bir kısmına Müze, Erzurum Arşivi, Türk-Ermeni İlişkileri Araştıma Merkezi gibi işlevlerin verildiği, bir kısmının ise hala kullanım dışı olduğu görülmektedir. Çevrede yapılan analizlerde ve anket çalışması sonucunda, yeme içme faaliyetlerinin olmaması, sosyo kültürel mekanların kısıtlılığı, konaklama faaliyetlerinin olmadığı ve bu işlevlere ihtiyaç duyulduğu sonucuna varılmıştır. Bu çevrede restorasyon geçiren ve henüz işlev verilmeyen, geleneksel Erzurum evi mekanlarına sahip konaklardan biri de Zırnıklı Vehbi Bey Konağı'dır. Bu konak Erzurum'daki en eski konaklardan biri olup, çok programlı bir mekan organizasyonuna ve farklı girişlere sahiptir. Parçalı mekan organizasyonu ve sirkülasyonundan dolayı yapıya tek bir işlev vermek yerine birden fazla işlev verilmesi uygun bulunmuştur. Sonuç: Çevre ve yapıya ilişkin tüm analizler sonucu yapıya Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi (SOKÜM), atölye butik otel, kafe-restoran işevlerinin verilmesi, çevrenin ve kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte işlevler olduğu, yapının çok programlı mekânsal organizasyonuna uygun olduğu ve uluslararası düzenlemelerde yeni işlev kriterlerini karşılayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to propose a suggestion for the reuse of the restored and currently vacant Zırnıklı Vehbi Bey Mansion. Method: The reuse criteria were determined after the examining the concepts discussed in international regulations and guidelines regarding new uses for historical buildings. Then, the reuse studies at the urban and architectural scales were examines, and the methods employed were analyzed. In order to understand the values, potentials, and problems of the environment and the Zırnıklı Vehbi Bey Mansion analyses at both the environmental and architectural scales were conducted. As a results of the analyses, a survey was conducted with environmental users, merchants, and actors in the Erzurum Kültür Yolu Project. Based on the common denominators of all analyses, reuse proposals that meet international reuse critera were developed. Findings: Erzurum Kültür Yolu Project includes several architectural structures, including the historical Üç Kümbetler, Çift Minareli Medrese, Ulu Cami, Erzurum Castle structures and many other civilian architecture structures. Some of the registered civil architecture products have been restored as a part of the study. Due to urban transformation and cultural route works in the past, the original settlers of the area around the castle where the residences once densely layed have vacated, and it is not plausible to use the restored residences as a residence again. Though some restored structures are unused some of them have been given different functions such as a museum, the Erzurum Archives, and the Turkish-Armenian Relations Research Center. It was concluded, as a results of the environmental analyses and the survey, that there are no food and beverage activities, limited socio-cultural spaces, and a need for accommodation services. One of the restored traditional Erzurum buildings in the area with a function yet to be given is the Zırnıklı Vehbi Bey Mansion. Being one of the oldest mansions in Erzurum, the Zırnıklı Vehbi Bey Mansion has a multi-programmed space organization and different entrances. It was deemed appropriate to assign multiple functions rather than a single one dur to its fragmented spatial organication and circulation. Result: Based on all of the analyses of the environment and the building, it was concluded that the assignment of a Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi (SOKÜM), boutique hotel, cafe-restaurant, and workshop spaces to the building is appropriate. These functions meet the needs of the environment and users, are suitable for the multi-programmed spatial organization of the building, and meet new function criteria in international regulations.
Benzer Tezler
- Kültürel miras varlıklarının korunmasında yerel halkın algısı: Erzurum Kültür Yolu Projesi örneği
Local people in the protection of cultural heritage assetsperception: Example of Erzurum Culture Road Project
ORHAN DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAVİT YEŞİLYURT
- Erzurum'da geç dönem Osmanlı konaklarına ilişkin koruma kararları ve uygulamaları: Feyzullah Efendi konağı ve Işıklılar konağı örnekleri
Conservation decisions and practices regarding late period ottoman mansions in Erzurum: Examples of Feyzullah Efendi mansion and Işıklılar mansion
KÜBRA KESKİN
- Kentsel koruma alanlarında kamu eliyle yapılan kentsel dönüşümler üzerine bir inceleme: Erzurum Kalesi ve çevresi kentsel ve 3. derece arkeolojik sit alanları Kültür Yolu Projesi örneği
A study on the urban transformations led by local government in urban protected areas: The example of Erzurum Castle and its surroundings urban and 3rd – degree archaeological sites, Culture Road Project
RESUL AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAtatürk ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN TOY
- Pandemi sürecinin kentsel kamusal mekânlara sosyo-psikolojik yansıması: Erzurum örneği
Socio-psychological reflection of the pandemic process in urban public spaces: The case of Erzurum
ŞEBNEM ZEKİYE KOKARCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAtatürk ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA BATUHAN
- Kentsel yeşil alanların arsa rayiç bedellerine etkisi: Erzurum örneği
Research the effects of urban green spaces on land market values: Erzurum case
FERAY SAYGILIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaErciyes ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BARIŞ ERGEN