Teknolojik gelişmeler ve yüksek teknoloji ihracatının ülkelerin ekonomik büyüme performansı üzerine etkisi
The effect of technological developments and high technology exports on the economic growth performance of the countries
- Tez No: 800983
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN HAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Ekonomik büyümenin dinamikleri, ülkelerin gelişmişlik düzeylerine göre farklılık gösteriyor. Teknolojik ilerleme ve beşeri sermayeye yatırım, özellikle ülkelerin refahını artırmak ve adil bir gelir dağılımını sağlamak için önemli. İnovasyon kritik bir rol oynamakta, ülkeler ekonomik büyümeyi sağlamak için bu yönlere öncelik vermekte, ayrıca teknolojiyi en üst düzeye çıkarmak ve ekonomik büyüme için itici bir güç olarak kullanmak istemektedir. Bu tez çalışması, 1995-2018 yılları arasında AB üyesi ülkeler için teknolojik gelişmelerin ve yüksek teknoloji ihracatının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemek için ekonometrik bir yöntem olarak Panel VAR analizinden yararlanmaktadır. Panel VAR analizinin sonuçları, Ar-Ge harcamaları ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Büyüme, Ar-Ge yatırımlarındaki artışın ekonomik çıktıda buna karşılık gelen bir artışa yol açtığını göstermektedir. Bununla birlikte analiz, yüksek teknolojili ihracatın ekonomik büyüme üzerindeki olumsuz etkisini de vurgulayarak, yüksek hacimli yüksek teknolojili ihracatın genel ekonomik genişleme üzerinde olumsuz etkileri olabileceğini öne sürmektedir. Ayrıca, işgücü, GCF ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi, işgücünün ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Granger nedensellik analizinin bulgularına dayanarak, farklı ekonomik değişkenler arasındaki nedensel ilişkiler açıklanmaktadır. GSYİH ile Ar-Ge harcamaları arasında tek yönlü, yüksek teknoloji ihracatı ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü, Ar-Ge harcamaları ile yüksek teknoloji ihracatı arasında tek yönlü ve GCF ile yüksek teknoloji ihracatı arasında çift yönlü bir ilişki olduğu kaydedilmiştir. AB üyesi ülkeler tüm bu sonuçlar çerçevesinde öncelikle ARGE teşviki yapmalı, teknolojik ilerlemeyi desteklemeli ve beşerî sermaye ile işgücü katılımına önem vermelidir. Bunları sağlarken ise dengeli bir ekonomik büyümeyi hedeflemelidir.
Özet (Çeviri)
The dynamics of economic growth vary across countries, depending on their level of development. Technological progress and investment in human capital are particularly important for increasing the welfare of countries and ensuring a fair distribution of income. In today's competitive market, where R&D expenditures and innovation play a critical role, countries prioritize these aspects to achieve economic growth. Moreover, there is a desire to advance technology to its highest level and harness it as a driving force for economic growth. This thesis study utilizes Panel VAR analysis as an econometric method to examine the impact of technological developments and high technology exports on economic growth for EU member countries between 1995 and 2018. The results of the Panel VAR analysis reveal a positive relationship between R&D expenditures and economic growth, indicating that an increase in R&D investments leads to a corresponding rise in economic output. However, the analysis also highlights the negative impact of high-tech exports on economic growth, suggesting that high-volume high-tech exports may have adverse effects on overall economic expansion. Furthermore, the examination of the relationship between labor force, GCF, and economic growth reveals that the labor force has a positive effect on economic growth. Based on the findings of the Granger causality analysis, the causal relationships between different economic variables are explained. It has been noted that there is a unidirectional relationship between GDP and R&D expenditures, a bidirectional relationship between high technology exports and economic growth, a unidirectional relationship between R&D expenditures and high technology exports, and a bidirectional relationship between GCF and high technology exports. Within the framework of all these results, EU member countries should primarily encourage R&D, support technological progress and give importance to human capital and workforce participation. While providing these, it should aim at a balanced economic growth.
Benzer Tezler
- OECD ülkelerinde beşeri sermaye ve ileri teknoloji ihracatının ekonomik büyümeye etkisi
The impact of human capital and advanced technology exports on economic growth in OECD countries
NAFİ KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonomiHatay Mustafa Kemal Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL ARSLAN
- Sınır ötesi elektrik ticaretinin gün öncesi piyasası fiyat oynaklığı üzerindeki etkisi: Türkiye örneği
Impact of cross-border electricity trade on day-ahead market price volatility: A case study of Turkey
MUSTAFA EMİN MALKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN ONAYGİL
- Türkiye'de ihracata yönelik dış ticaret politikası ve ihracatın yapısal analizi (1980-1987)
Başlık çevirisi yok
TANER BİÇER
- Bilgi ekonomisinin dış ticaret içindeki yeri: Türkiye örneği
Position of knowledge economy in the foreign trade: Case of Turkey
CANER EKİZCELEROĞLU
- The impact of incentives and subsidies on firms' innovation performance in Turkey
Türkiye'de teşvik ve sübvansiyonların firmaların yenilik performansı üzerindeki etkisi
AHMET İSKENDER
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY TAŞ