Hârizmşahlar ve Karahıtaylar arasındaki ilişkiler
Relations between Khwârizmshahs and Qara Khitans
- Tez No: 802033
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEFER SOLMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Hârizmşahlar, Karahıtaylar, Atsız, vasal, Khwarizmshahids, Qarakhitays, Atsız, vassal
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Türkler Müslüman olmalarının öncesinde ve sonrasında Türkistan'da devletler kurmuşlardır. Bu devletlerden bir tanesi de Hârizm Bölgesi'nde kurulan Hârizmşahlardır. Her devlet gibi Hârizmşahların da komşu ülkeler ile çeşitli ilişkileri olmuştur. Temelleri Sultan Sencer döneminde Atsız ile atılan Hârizmşahlar Devleti'nin Moğol kökenli Karahıtaylar ile olan ilişkileri oldukça iniş çıkışlıdır. Birbirlerinden kültürel yönden çok fazla etkilenmeyen bu iki devletin münasebetleri askerî ve siyasi meseleler üzerine kurulmuştur. Taraflar arasında zaman zaman kurulup dağılan vasal-metbû ilişkisi vardır. Bu bağın şekillenmesinde Karahıtay hükümdarlarının çabası olduğu gibi Hârizmşahların da etkisi bulunmaktadır. Hârizmşahları yöneten hanedanın bazı fertleri tahta çıkabilmek için Karahıtay ordusunu kullanmak istemişlerdir. Bu talebin bedeli ise genellikle Hârizmşahların Karahıtaylara yıllık vergi ödemesi ve Hârizm'in zenginliklerini paylaşması şeklindedir. Destek karşılığında verilen vaatlerden de vasallık bağı doğmaktadır. Bu çalışmada iki devlet arasındaki vasallık bağının türü, karakteri ve bağlayıcılığı üzerinde durulması hedeflenmiştir. Bu bağın sürekliliği ve diğer Türk-İslam devletlerindeki uygulamalardan farklılıkları da odaklanılacak diğer noktalardandır. Tartışılacak bir diğer konu ise Karahıtayların Cengiz Han ve diğer Moğol kabileleriyle İslam ülkeleri arasında tampon bölge olması meselesidir.
Özet (Çeviri)
Turks established a number of states in Turkestan before and after their conversion to Islam. One of these states was the Khwarizmshahs established in the Khwarizm region. Like every state, the Khwarizmshahs also had various relations with neighboring countries. The relations of the Khwarizmshahs, whose foundations were laid with Atsız during the reign of Sultan Sanjar, with the Mongolian Qarakhitays were quite unstable. The relations of these two states, which were not culturally influenced by each other, were based on military and political issues. There was a vassal-suzerain relationship between the parties, which was established and dissolved from time to time. In the shaping of this bond, the Khwarizmshahs also had an influence as well as the efforts of the Qarakhitay rulers. Some members of the dynasty ruling the Khwarizmshahs wanted to use the Qarakhtay army to ascend to the throne. The price for this demand was usually the payment of an annual tax by the Khwarizmshahs to the Qarakhitays and the sharing of the wealth of Khwarizm. The promises made in return for support also gave rise to the bond of vassalage. This study aims to emphasize the type, character and binding nature of the vassalage bond between the two states. The continuity of this bond and its differences from the practices in other Turko-Islamic states are other points to be focused on. Another issue to be discussed is the issue of the Qarakhitays being a buffer zone between Genghis Khan and other Mongol tribes and Islamic countries.
Benzer Tezler
- Hârezmşâhlar Devleti-Abbâsi hilafeti münasebetleri
Relations between Khwarazmshah State-Abbasid caliphate
ZEHRA ERDEMİR
- Sencer sonrası Türkistan Bölgesinin siyasi durumu (XII. asırdan XIII. asrın başlarına kadar)
Political status of Turkistan Region after Sencer (From the XII. century to the beginning of the XIII. century)
MEHMET ULAŞ
- Cengiz Han Dönemi Moğollarda askerî teşkilat
Military organizations Mongols in Cengiz Khan Period
KOVAN NADER SABRI TAYIB
- Karahitay Devleti ve Mâverâünnehir'deki askerî faaliyetleri
The Qara Khitai State and military activities in Transoxiana
SEDAT SAYIN
