Üniversite öğrencilerinde vejetaryen tip beslenmenin antropometrik ölçümler, beden benlik algısı ve obezite önyargısı ile ilişkisi
The association between vegetarianism and anthropometric measurements, body self perception, and obesity prejudice in university students
- Tez No: 802467
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL KIZILTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Son yıllarda vejetaryen beslenme ve bu tip beslenmenin sağlık üzerindeki etkileri dikkat çekmiştir. Vejetaryen tip beslenme bir akım, bir felsefe olmakla birlikte obezitenin yönetiminde tercih edilen bir beslenme tarzı olarak yer almaktadır. Ağırlık kazanımı davranışsal ve sosyal birçok faktöre bağlı gelişmektedir. Beden benlik algısının düşük oluşu ve obezite önyargısının varlığıda bu faktörler arasında yer almaktadır. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde vejetaryen tip beslenmenin antropometrik ölçümler, beden benlik algısı ve obezite önyargısı ile ilişkisinin değerlendirilmesi için planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırma, Eylül 2020 – Kasım 2021 tarihleri arasında 501 üniversite öğrencisi (erkek: 51 ve kız: 450) ile yapılmıştır. Öğrencilerin boy uzunluğu ve vücut ağırlığı beyana dayanarak alınmıştır. Çalışmada obezite önyargısını ve beden benlik algısını değerlendirmek amacıyla sırasıyla Obezite Önyargısı Ölçeği (OÖÖ) ve Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkileri Ölçeği (ÇYBBİÖ) uygulanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %14.2'si vejetaryen tip beslenmeyi tercih ederken vejetaryen tip beslenen kız öğrencilerin sıklığı vejetaryen erkek öğrencilerinden daha yüksek bulunmuştur (sırasıyla: % 11.9 ve % 2.3). Vejetaryen tip beslenme türlerinde ise en sık tercih edilen vegan tip beslenme olarak bulunmuştur (erkek öğrencilerin % 13.7'si, kız öğrencilerin % 5.8'i). Vücut ağırlığı ortalaması erkek öğrencilerde 75.9 ± 13.33 kg ve kız öğrencilerde 58.1 ± 9.99 kg, boy uzunluğu ortalaması erkek öğrencilerde 1.77 ± 0.06 m ve kız öğrencilerde 1.64 ± 0.05 m olarak tespit edilmiştir. Beden Kütle İndeks değerleri ortalaması ise erkek öğrencilerde 24.1 ± 3.96 kg/m2 ve kız öğrencilerde 21.5 ± 3.31 kg/m2 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin omnivor (vejetaryen olmayan) veya vejetaryen olma durumlarına göre antropometrik ölçümleri açısından anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05). Obezite Önyargısı Ölçeği'nin değerlerinde ise öğrencilerin % 66.5'i obeziteye önyargıya eğilimli (%7.6'sı erkek ve % 58.9'u kız), % 11.5'i obeziteye karşı önyargılı (% 0.8'i erkek ve % 10.7'si kız) olarak saptanmıştır. Her iki cinsiyette de vücut ağırlığı ve BKİ değerleri ile obeziteye karşı önyargı arasında anlamlı bir ilişkisi bulunmamıştır (p>0.05). Vejetaryen tip beslenen öğrencilerin daha fazla önyargıya eğilimli oldukları tespit edilmiştir (p0.05). Bu araştırma sonucu, vejetaryen tip beslenmeyi tercih eden öğrencilerde antropometrik ölçümler ve beden benlik algısının daha düşük, obezite önyargısının ise daha yüksek olduğu saptanmıştır. Vejetaryen tip beslenmedeki tercih veganlığa yöneldiğinde obeziteye karşı önyargının arttığı söylenebilir. Vejetaryen tip beslenmede diyetten çıkarılan besinler yerine alternatif besinler eklendiğinde ağırlık yönetiminde sağlıklı bir beslenme tarzı olabilir; ancak bu beslenme tarzı kontrol edilemediği taktirde sağlık sorunlarına ve veganlığa kaydıkça psikososyal bozukluklara neden olabileceği de unutulmamalıdır.
Özet (Çeviri)
In recent years, vegetarian diets and their effects on health have gained attention. While vegetarianism is a movement and a philosophy, it is also a preferred dietary style for managing obesity. Weight gain is influenced by various behavioral and social factors. The presence of a low body image perception and obesity prejudice has been shown to be among these factors. In this study, the relationship between vegetarian diets and anthropometric measurements, body self-perception, and obesity prejudice in university students were planned and evaluated. The research was conducted with 501 university students (n, male: 51 and female: 450) between September 2020 and November 2021. The students' heights and weights were obtained based on self-reporting. The Obesity Prejudice Scale (GAMS-27 Obesity Prejudice Scale) and the Multidimensional Body-Self Relationship Questionnaire (MBSRQ) were applied respectively to evaluate obesity prejudice and body self-perception. Female vegetarian students were found to be more common than male vegetarian students (11.9% and 2.3%, respectively). Among the types of vegetarian diets, the most commonly preferred type is veganism (13.7 % of male students and 5.8 % of female students). The average body weight was found to be 75.9 ± 13.33 kg for male students and 58.1 ± 9.99 kg for female students, while the average height was determined to be 1.77±0.06 m for male students and 1.64 ± 0.05 m for female students. The mean BMI values were found to be 24.1 ± 3.96 kg/m2 for male students and 21.5 ± 3.31 kg/m2 for female students The anthropometric measurements of students were not significantly different based on their omnivorous or vegetarian status (p>0.05). According to the values of the Obesity Prejudice Scale, 66.5% of the students were found to be inclined toward prejudice (7.6% were male and 58.9% were female), and 11.5% were prejudiced against obesity (0.8% were male and 10.7% were female). There was no significant relationship between body weight and BMI values and prejudice against obesity in both genders (p>0.05). It was found that vegetarian students were more inclined toward prejudice (p0.05). The results of this study have found that among students who prefer a vegetarian diet, anthropometric measurements and body self-perception are lower, while prejudice against obesity is higher. It can be assumed that the prejudice against obesity increases along with choosing a vegetarian diet and progressing towards veganism. Vegetarian diet can be a healthy diet for weight management when alternative foods are added to replace eliminated foods. However, it should not be forgotten that if this dietary style is not controlled, it can lead to health problems and psychosocial disorders as it leans towards veganism.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde Ortoreksiya Nervoza duygu düzenleme güçlüğü ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between Orthorexia Nervosa emotion regulation difficulty and personality characteristics in university students
SUDE KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ DEVECİ
- Üniversite öğrencilerinin veganlık ve vejetaryenlik eğilimlerinin sosyolojik analizi
Sociological analysis of university students' inclination towards veganism and vegetarianism
ŞEYMA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiPamukkale ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZUHAL ÇİÇEK
- Beslenme ve diyetetik öğrencilerinin vejetaryen/vegan beslenme üzerine bilgi, tutum ve davranışları ile diyet kaliteleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Assessment of knowledge, attitude and behaviour towards vegetarian/vegan eating among nutrition and dietetics students and its relation to diet quality
ELİF NAZ SEVGİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİzmir Demokrasi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEZBAN ESEN KARACA ÇELİK
- The relationship between dimensions of perfectionism, stressful life events and depressive symptoms in university students 'test of diathesis-stress model of depression'
Üniversite öğrencilerinde mükemmelliyetçi kişilik özelliği ve yaşam olaylarının depresyon belirtileriyle ilişkisi 'Depresyona yatkınlık-stress modelinin incelenmesi'
MURADİYE ORAL
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. NURAY KARANCI
- Predictors of pathological eating attitudes among Turkish university students
Üniversite öğrencilerinde patolojik yeme tutumlarını yordayan değişkenler
ECE SEDA ZABUNOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY KARANCI