Beslenme ve diyetetik öğrencilerinin vejetaryen/vegan beslenme üzerine bilgi, tutum ve davranışları ile diyet kaliteleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Assessment of knowledge, attitude and behaviour towards vegetarian/vegan eating among nutrition and dietetics students and its relation to diet quality
- Tez No: 844483
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KEZBAN ESEN KARACA ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Bilgi, tutum ve davranış, diyet kalitesi, vejetaryen, vegan, Diet quality, knowledge, attitudes and behaviour, vegetarian, vegan
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Vejetaryen ve vegan diyetler son yıllarda oldukça popülerleşmeye başlayan bir beslenme ve yaşam tarzı biçimidir. Ancak birçok çalışma sağlık çalışanlarının bu diyetler hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığını bildirmektedir. Beslenme ve diyetetik bölümü lisans öğrencileri arasında yapılan bu çalışmaya 328 kişi katılmış, 308 öğrencinin verileri değerlendirmeye alınmıştır. Bireylerin %95,2'si kadın (n:293), %4,9'u erkektir (n:15). Yaş ortalamaları 21,19±1,34 yıldır. Katılımcıların %5,8 (n:18) vejetaryen/vegan beslenirken, % 16,5'i (n:51) daha önceden bu diyetler ile bir dönem beslenmiştir. Araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu ile öğrencilerin vejetaryen/vegan diyetlere dair bilgi, tutum ve davranışları incelenmiş, besin tüketim sıklık formu ve besin tüketim kayıtları ile besin alımları değerlendirmeye alınmıştır. Diyet kalite indeksleri için Sağlıklı Yeme İndeksi (HEI-2015) ve Diyet Kalite İndeksi-Uluslararası (DQI-I) kullanılmıştır. Katılımcıların %93,9'unun HEI-2015 skoruna göre diyet kalitelerinin kötü %6'sının ise iyi diyet kalitesine sahip olduğu saptanmıştır. DQI-I skorlarına göre ise öğrencilerin %91,6'sının diyet kalitelerinin kötü olduğunu, %15'inin iyileştirilmesi gereken, %3,6'sının ise iyi diyet kalitesine sahip olduğunu göstermiştir. Vejetaryen beslenen bireyler ile yüksek HEI-2015 ve DQI-I skorları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0,001). Öğrencilerin %44,5'i vejetaryen/vegan diyetler hakkında yeterli eğitim almadıklarını belirtmişlerdir. Yeterli eğitim aldığını düşünenler ile diyet kalite skorları arasında bir ilişki bulunamamıştır (p>0,05). Öğrencilerin diyet kaliteleri ile vejetaryen/vegan beslenmeye dair bilgileri arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0,05). Öğrencilerin diyet kalitelerinin anlamlı ölçüde kötü olduğu ve geliştirilmesi adına çalışmalar yapılması gerektiği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda sağlık çalışanı adaylarının sıklıkla karşılaşacakları vejetaryen ve vegan diyetler hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının geliştirilmesi, ilerideki danışanları ile iletişimlerinin de gelişmesini sağlayacak, daha donanımlı ve profesyonel diyetisyenlerin yetiştirilmesine yardımcı olacaktır. Sağlık çalışanlarının vejetaryen ve vegan diyetler hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarını inceleyen daha büyük ölçekli çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Vegetarian and vegan diets are dietary patterns and lifestyle choices that have become increasingly more popular in recent years. And yet, many studies still report that healthcare professionals are inadequate about these diets. 328 undergraduate Nutrition and Dietetics students have joined this study, and 308 of the students' data had been evaluated. n=293 of the people who joined were female and n=15 of them were male. The average age was 21,19±1,34 years. n=18 of the students were following a vegetarian/vegan diet while n=51 of them had followed a vegetarian/vegan diet before. Students' knowledge, attitude and behaviour towards vegetarian/vegan diets were assessed with questionnaires. Meanwhile food frequency questionnaire and food records were used to determine their dietary intake. Healthy Eating Index -2015 and Dietary Quality Index-International were used to score the dietary intakes. Students' HEI-2015 scores indicated 93,9% were bad, 13% could be improved and 6% had good diet quality. Similarly the DQI-I scores showed 91,6% were bad diet quality,, 15% were to be improved and %3,6 had good diet quality. 44,5% of the students declared they had enough education on the topic of vegetarian/vegan diets. No correlation was found between the students that thought they had good knowledge of the diets and the dietary quality scores. (p>0,05) There was a significant correlation between vegetarian/vegan students and the DQI-I and HEI-2015 scores. (p=0,001) There were no significant correlation between the dietary qualities of the students and their knowledge on vegan/vegetarian diets (p>0,05). It was observed that students had significantly bad dietary quality and there needs to be more studies centered around improving the dietary qualities of university students. At the same time, since healthcare workers will be encountering people who follow these diets, they need to be improvement on the knowledge, attitude and behaviours they exhibit. So that the communication with the patients is improved and more professional. There's still need for more sizable studies about the knowledge, attitude and behaviours of healthcare workers.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde Ortoreksiya Nervoza duygu düzenleme güçlüğü ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between Orthorexia Nervosa emotion regulation difficulty and personality characteristics in university students
SUDE KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikIşık ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ DEVECİ
- Üniversite öğrencilerinde vejetaryen tip beslenmenin antropometrik ölçümler, beden benlik algısı ve obezite önyargısı ile ilişkisi
The association between vegetarianism and anthropometric measurements, body self perception, and obesity prejudice in university students
AYLAR KARGAR MOHAMMADINAZHAD
Doktora
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KIZILTAN
- Factors affecting the adherence of nutrition and dietetics students to the Mediterranean diet: A cross-sectional study
Beslenme ve diyetetik öğrencilerinin Akdeniz diyetine uyumunda etkili faktörler: Kesitsel bir çalışma
BERNA ŞENAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİNNUR OKAN BAKIR
- Beslenme ve diyetetik eğitimi alan öğrencilerin obeziteye karşı önyargı, tutum ve davranışlarının belirlenmesi
Determination of the prejudice, attitude and behavior of the students towards obesity who received training on nutrition and dietetics
BETÜL EDA İSPİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDAN ERCAN
- The effect of internalized weight bias of dietetics students at a foundation university in İstanbul on their stigmatizing attitudes, beliefs, and approaches toward individuals with obesity
İstanbul'da bir vakıf üniversitesindeki diyetetik öğrencilerinin içselleştirilmiş kilo önyargılarının obezitesi olan bireylere yönelik damgalayıcı tutum, inanç ve yaklaşımlarına etkisi
DERYA GÖKÇEN ÜSTÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM KAYA CEBİOĞLU