Kavram anlam sembol ilişkileri açısından iletişim sosyolojisinde sosyokültürel başarı parametreleri ölçeği
Scale of sociocultural success parameters in communication sociology from the perspective of concept meaning symbol relationships
- Tez No: 803066
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SERDAR ERCİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halkla İlişkiler, Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Public Relations, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: İletişim Sosyolojisi, Ölçek Geliştirme, İletişim ve Algı, Başarı Parametreleri Ölçeği, Kavram, Anlam, Sembol İlişkileri, Sociology of communication, Scale Development, Communication and Perception, Success Parameters Scale, Concept, Meaning, Symbol Relations
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
İletişim sosyolojisi, insanlar arasındaki iletişimi inceleyen bir sosyoloji dalıdır. İletişimin toplumsal boyutu söz konusu olduğunda, kavramlar, kavramlara yüklenen anlamlar ve iletişimi oluşturan işaret, sembol vb. tüm araçlar toplumsal yapının anlaşılması ve açıklanması açısından oldukça önemlidir. Bilimsel araştırmaların sosyal bilimler açısından temel kısıtları, veri toplama ve analiz yöntemleri, ideolojik bağnazlıklar, yanlılık ve bilimsel tasarıma uygun olmayan ampirik değerlendirmeler başta olmak üzere, özellikle hedef kitlenin insan olması ve insanın kişisel, sosyal, kültürel, ekonomik vb. farklılıklarıdır. Bu kısıtlar yapılan araştırmaların geçerlilik ve güvenilirlik gibi bilimsel niteliği belirleyen temel unsurlar açısından sorun oluşturmaktadır. Bu nedenle kapsamlı ve kendi içerisinde iç denetim mekanizmaları bulunan bir ölçüm aracı geliştirilmesi hem sosyal bilimlerin doğası hem de ilgili literatür açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada sosyal bilimler alanında kavram-anlam-sembol ilişkileri açısından farkındalık oluşturmak, kavramların subjektif yapısına dikkat çekmek, dilin öznel ve nesnel unsurlarını ortaya koymak, kişiler ve kültürlerarası farklılıkları dil ve algı düzeyleri açısından ortaya koymak, yeni ve kapsamlı bir ölçüm aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla literatür araştırmaları, alınan uzman görüşleri ve yapılan istatistiksel hesaplamalar sonucunda başarı parametrelerinin ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirilmiş ve geliştirilen ölçek Antalya İli Antalya Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu evreninde uygulanmıştır. Antalya Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu 2023 yılında aktif eğitim süreci devam eden öğrenci sayısı esas alınarak örneklem büyüklüğü hesaplanmış, bu doğrultuda belirlenen 725 kişiye ulaşılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği faktör analizi yöntemi ile sağlanmıştır. Temel bileşenler analizlerine göre ölçek, üç faktör (boyutta) toplanmıştır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin bulgular Cronbach alfa (İç tutarlılık) testi ile analiz edilmiştir. Kapsam, geçerlilik, oran, indeks hesaplamaları sonucunda“İş-Kariyer”,“Maddiyat-Ün”,“Etik-Ahlaki Değerler”, olmak üzere üç alt boyutlu 34 maddelik bir ölçüm aracı geliştirilmiştir. Uygulama sonuçlarına göre tüm boyutlar içerisinde başarının ilişkilendirildiği en düşük boyut etik değerler, en yüksek boyut ise maddiyat-şöhret boyutudur. Katılımcıların cinsiyet, yaş, medeni durum bölüm ve sınıf gibi demografik özelliklerine göre başarı algı düzeylerinin (boyutlara göre) anlamlı biçimde farklı olduğu tespit edilmiştir. Başarı algısının ilişkilendirildiği boyutlardan başarı ile ilişkilendirilme düzeyi en düşük olan faktör etik değerler boyutu olarak belirlenmiş ve bu faktörü sırasıyla iş-kariyer, maddiyat-ün boyutları takip etmiştir. Ölçeğin yapısal olarak yüksek düzeyde güvenilir ve üç boyutlu yapıya uyum içinde olduğu görülmüştür. Katılımcıların seçtiği sembollere göre başarı algı düzeylerinin anlamlı şekilde farklı olduğu bu nedenle başarı algısı ile seçilen semboller arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Kavramsal metafor analizi sonuçlarına göre başarı kavramı belirli kalıplar üzerinden ve daha az detay (metafor) kullanarak ifade edilirken, ahlak kavramı daha fazla ifade ile kapsamlı ve farklı şekillerde (metaforla) ifade edilmiştir. Mevcut biçimiyle ölçeğin, sosyal bilimlerin farklı alanlarında kavram anlam sembol ilişkileri açısından, başarı-ahlak kavramlarının değişken olarak yer alacağı araştırmalarda güvenle kullanılabileceği ve yeni metodolojik yaklaşımlar için farklı bir perspektif sunacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Communication sociology is a branch of sociology that studies the communication between people. When it comes to the social dimension of communication, concepts, the meanings assigned to these concepts, and all the tools that make up communication, such as signs, symbols, etc., are all essential for understanding and explaining the structure of society. The fundamental limitations of scientific research in social sciences include data collection and analysis methods, ideological biases, prejudice, and empiric evaluations that are not suitable for scientific design, especially due to the fact that the target audience is human and humans have personal, social, cultural, economic, etc. differences. These limitations pose problems in terms of the basic elements that determine the scientific quality of research, namely validity and reliability. Therefore, developing a comprehensive measurement tool with internal control mechanisms is crucial for both the nature of social sciences and the related literature. The purpose of this study is to raise awareness regarding the concept-meaning-symbol relationships in social sciences, drawing attention to the subjective nature of concepts, revealing the subjective and objective elements of language, identifying the differences between individuals and cultures in terms of language and perception, and developing a new and comprehensive measurement tool. In order to achieve this aim, a scale was developed to measure the success parameters based on literature research, expert opinions, and statistical calculations. The scale was applied to the population of Antalya Mediterranean University School of Social Sciences, with a sample size calculated based on the number of active students in the 2023 academic year. The structural validity of the scale was ensured using factor analysis. According to the principal component analysis, the scale is divided into three factors (dimensions). Findings regarding the reliability of the scale were analyzed using the Cronbach's alpha (internal consistency) test. As a result of the scope, validity, ratio, and index calculations, a 34-item three-factor structure-based measurement tool was developed, consisting of“Career,”“Wealth-Fame,”and“Ethical-Moral Values”. According to the results of the study, the lowest dimension that success was associated with was ethical values, while the highest dimension was wealth-fame. It was found that the participants' levels of success perception according to their demographic characteristics such as gender, age, marital status, section, and grades differed significantly (by dimensions). The factor with the lowest level of correlation with success was the ethical values dimension, followed by the job-career and wealth-fame dimensions, respectively. It was observed that the scale was structurally highly reliable and in accordance with a three-dimensional structure. It was also found that the participants' levels of success perception differed significantly depending on the symbols they chose, so there was a significant relationship between success perception and the selected symbols. According to the results of conceptual metaphor analysis, the concept of success was expressed in certain patterns and with less detail (metaphor), whereas the concept of morality was expressed in more detail and in various ways (with metaphor). The scale, as it stands, can safely be used in studies in different areas of social sciences where success-morality concepts are considered as variables and can provide a different perspective for new methodological approaches.
Benzer Tezler
- Organonscape, atmospheric relations and sound ethnobiology of kemençe in and around Trabzon
Trabzon ve çevresinde organonscape, atmosferik ilişkiler ve kemençenin ses etnobiyolojisi
UĞUR ASLAN
Doktora
İngilizce
2021
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Toplumsal etkileşimde bir sembol olarak moda: Kimliğin oluşumunda anlam ve işlevi
The fashion as a symbol in social interaction: Meaning and function in the formation of identity
SEMİHA SERPİL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE YAVAŞGEL
- Ambalaj tasarımında kullanılan kültürel sembollerin satın alma davranışı üzerine analizi
Cultural symbols used in packaging design analysis on purchase behavior
AYŞE İRİ ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2022
ReklamcılıkMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KIVANÇ NAZLIM TÜZEL URALTAŞ
- Gençlerin tüketim davranışlarını etkileyen sosyo-kültürel faktörler: Sakarya Üniversitesi ve Kırgızistan - Türkiye Manas Üniversitesi örneği
Socio-cultural factors influencing youth consumption behaviours: The case study at Sakarya University and Kyrgyzstan-Turkey Manas University
ALİ SAYGILI
Doktora
Türkçe
2011
SosyolojiSakarya ÜniversitesiSosyoloji Bölümü
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ÖZKUL
DOÇ. DR. HAYATİ BEŞİRLİ
- Kültürel bağlamda simgesel anlamın mimariye yansıması ve farklı kültürlerde incelenmesi
Başlık çevirisi yok
SİMGE ESİN