Geri Dön

Çölyak hastalarında sosyoekonomik düzey ile glutensiz diyet uyumu arasındaki ilişki

The relationship between socioeconomic level and gluten-free diet compliance in celiac patients

PDF İndir

  1. Tez No: 803243
  2. Yazar: YUNUS BAYDEDE
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAÇMAZ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Çölyak, Glutensiz diyet, Sosyoekonomik Düzey, Celiac, Gluten-free diet, Socioeconomic Level
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Adıyaman Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 76

Özet

Ömür boyu sürecek glutensiz diyet çölyak hastalığının mevcut tedavisini oluşturur. Hastalığın prognozu açısından en önemli belirteç diyete uyumdur. Düşük sosyoekonomik düzeye sahip bireylerin hem glutensiz diyet uyumu hem de gıda ve bakıma erişim oranları daha düşük olabilir. Bu, değerlendirilmesi gereken önemli bir ilişkidir. Bizde bu çalışmamızda glutensiz diyet uyumuna, sosyoekonomik düzeyin etkisini değerlendirmeyi amaçladık. Adıyaman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji polikliniğinde takipli olan, polklinik kontrolüne gelen ve görüşme esnasında en az bir yıllık hastalık tanısı olan çölyak hastalarıyla yüz yüze görüşüldü. Çalışmamızda hastaların diyete uyum durumunu değerlendirmek amacıyla rutin tetkik edilen nutrisyonel parametreler,çölyak otoantikorları, AST, ALT, ALP, GGT, Albumin, hemogram parametreleri değerlendirildi. Bu parametrelerin hastaların gelir durumu, eğitim durumu, meslek, ailedeki kişi sayısı vb.. sosyoekonomik düzeyi gösteren anket verileri ile karşılaştırılması amaçlandı. Hastaların sosyoekonomik düzeyinin glutensiz diyet uyumu üzerine olan etkisini araştırma amacıyla sosyoekonomik düzeyi gösteren bir anket düzenleyip en az bir yıllık çölyak tanısı olan hastalara yüz yüze görüşme şeklinde uygulandı. Çölyak hastalarında otoantikorın negatifleşmesi için en az 6 aylık bir süre geçmesi gerekmektedir. Tanı konduktan sonra en az bir yıllık süre geçmiş olan hastaları çalışmamıza dahil ettik. Çalışmamızda elde edilen yaş, cinsiyet gibi veriler genel literatür bilgisi ile uyumludur. Katılımcıların diyet uyumunu değerlendirmek amacıyla t-TG IgA sonucu pozitif olan hastaların diyete uymadığı ve t-TG IgA sonucu negatif olan hastaların ise diyete uyumlu olduğu kabul edildi. Bunun yanında diğer otoantikorlar da değerlendirildi. Ayrıca değerlendirilen tüm otoantikorlar negatif olan hastalar diyete uyumlu kabul edilip bakılan antikorlardan herhangi biri pozitif olan hastaların da diyete uyumsuz olduğu kabul edilen başka bir gruplandırma yapıldı. Çalışmamızda t-TG IgA sonucuna göre diyet uyumu değerlendirildiğinde, tanı alma yaşı ile glutensiz diyet uyumu arasında anlamlı fark gösterilememiştir (p:0,336). Fakat herhangi bir antikor pozitifliği ve tüm antikorların negatif olma durumuna göre diyet uyumu değerlendirildiğinde anlamlı farklılık görülmüştür (p:0,007). Bakılan tüm antikorları negatif olan katılımcıların tanı alma yaşının daha düşük olduğu görülmüştür. Katılımcıların t-TG IgA sonucuna göre diyet uyumu değerlendirildiğinde tanı aldıktan sonraki geçen süre ile glutensiz diyet uyumu arasında anlamlı fark saptanmıştır (p:0,011). Aynı şekilde herhangi bir antikor pozitifliği ve tüm antikorların negatif olma durumuna göre diyet uyumu değerlendirildiğinde de anlamlı bulunmuştur (p:0,016). Bizim çalışmamızda folik asit eksikliği ile diyet uyumu arasında anlamlı bir ilişki görülmüştür ve diyete uyum gösteren katılımcıların folik asit düzeyinin anlamlı olarak daha yüksek olduğu gösterilmiştir (p:0,003). Bunu yanında Ast (p:0,007), Alt (p:0,039) ve Alp (p:0,020) düzeyleri ile diyet uyumu arasında da anlamlı bir ilişki bulunmuş olup bu parametrelerin diyete uyum gösteren çölyak hastalarında anlamlı olarak daha düşük düzeyde olduğu gösterilmiştir. Yapmış olduğumuz çalışmada katılımcılar aylık gelir durumuna göre gruplandırıldı. Ancak diyet uyumu üzerine anlamlı bir sonuç bulunamadı (p:0,372). Fakat çalışmamızda gelir durumu ile diyet uyumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç bulunmamakla beraber gelir düzeyi arttıkça katılımcıların diyete uyumunun oransal olarak daha fazla olduğu görüldü. Bu durum bize sosyoekonomik düzeyin glutensiz diyet uyumu üzerine etkisinin tam olarak anlaşılabilmesi için daha uzun süre takipli ve daha fazla katılımcının olduğu daha çok çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir. Ayrıca yapmış olduğumuz çalışma; düşük sosyoekonomik düzeye sahip bireylerin hem glutensiz diyet uyumu hem de gıda ve bakıma erişim oranları daha düşük olabileceğini göstermektedir. Bu durum değerlendirilmesi gereken önemli bir ilişkidir. Çünkü düşük sosyoekonomik düzeye sahip hastaların zorluklarına odaklanarak ve kaynaklar gerektiği gibi yönlendirilerek glutensiz diyet uyumunu iyileştirecek yeni stratejiler geliştirilebilir.

Özet (Çeviri)

A lifelong gluten-free diet forms the current treatment for celiac disease. The most important indicator for the prognosis of the disease is compliance with the diet. Individuals with low socioeconomic status may have lower rates of both gluten-free diet compliance and access to food and care. This is an important relationship that needs to be evaluated. In this study, we aimed to evaluate the effect of socioeconomic level on gluten-free diet compliance. We interviewed face-to-face with celiac patients who were followed up in Adıyaman University Hospital Gastroenterology Polyclinic, who came to the polyclinic control and who had a diagnosis of disease for at least one year during the interview. In our study, routinely examined nutritional parameters, celiac autoantibodies, AST, ALT, ALP, GGT, Albumin, and hemogram parameters were evaluated in order to evaluate the dietary compliance of the patients. It was aimed to compare these parameters with the survey data showing the socioeconomic level of the patients, such as income status, education level, occupation, number of people in the family, etc. In order to investigate the effect of the socioeconomic level of the patients on gluten-free diet adherence, we prepared a questionnaire showing the socioeconomic level and applied it to patients with a diagnosis of celiac disease for at least one year, as a face-to-face interview. In celiac patients, a period of at least 6 months is required for the autoantibody to become negative. We included patients who were at least one year after diagnosis. Data such as age and gender obtained in our study are compatible with general literature knowledge. In order to evaluate the dietary compliance of the participants, it was accepted that the patients with positive t-TG IgA results did not comply with the diet and the patients with negative t-TG IgA results were considered to be compatible with the diet. In addition, other autoantibodies were also evaluated. In addition, patients with negative autoantibodies evaluated were considered compliant with the diet, and patients with positive any of the tested antibodies were considered to be incompatible with the diet, and another grouping was made. In our study, when dietary compliance was evaluated according to the t-TG IgA result, no significant difference could be found between the age at diagnosis and adherence to gluten-free diet (p:0.336). However, when dietary compliance was evaluated according to any antibody positivity and all antibodies being negative, a significant difference was observed (p:0.007). It was observed that the age of diagnosis was lower in the participants whose all antibodies were negative. When dietary compliance was evaluated according to the t-TG IgA results of the participants, a significant difference was found between the time passed after diagnosis and gluten-free diet compliance (p:0.011). Likewise, it was found to be significant when dietary compliance was evaluated according to any antibody positivity and all antibodies being negative (p:0.016). In our study, a significant relationship was observed between folic acid deficiency and dietary compliance, and it was shown that the folic acid level of the participants who adhered to the diet was significantly higher (p:0.003). In addition, a significant relationship was found between Ast(p:0.007), Alt(p:0.039) and Alp (p:0.020) levels and diet compliance, and it was shown that these parameters were significantly lower in celiac patients who adhered to the diet. In our study, the participants were grouped according to their monthly income. However, no significant results were found on dietary compliance (p:0.372). However, in our study, although there was no statistically significant result between income status and diet compliance, it was seen that as the income level increased, the dietary compliance of the participants was proportionally higher. This shows us that more studies with longer follow-up and more participants are needed to fully understand the effect of socioeconomic status on gluten-free diet adherence. In addition, the work we have done; shows that individuals with low socioeconomic status may have lower rates of both gluten-free diet compliance and access to food and care. This is an important relationship that needs to be evaluated. Because new strategies can be developed to improve gluten-free diet adherence by focusing on the difficulties of patients with low socioeconomic status and by directing resources as necessary.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    896999

    Özel bir beslenme danışmanlığı merkezine başvuran çölyak hastalığına sahip kadınlara uygulanan glutensiz diyetin gastrointestinal semptomlar ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

    The effect of a gluten-free diet on gastrointestinal symptoms and quality of life in women with celiac disease who apply to a specialized nutrition counseling center

    MELİSA DÜŞMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜLKÜ DEMİRCİ

  2. Tez No

    831401

    Acil servise zehirlenme ile başvuran gebelerin geriye dönük incelenmesi

    Pregnants who apply to the emergency department with poisoningretrospective review

    SELMAN ÇOLAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Acil TıpOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LATİF DURAN

  3. Tez No

    808055

    Demir eksikliği anemisi olan 8-18 yaş arasındaki çocuklarda çölyak hastalığı taraması gerekliliğinin araştırılması

    Investigation of the need for celiac disease examining in children between 8-18 years with iron deficiency anemia

    ŞEYDANUR ÖZER KANAT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP YILDIZ YILDIRMAK

  4. Tez No

    607988

    Çölyak hastaları ve yaşadıkları sorunlar üzerine sosyolojik bir inceleme

    A sociological study on celiac patients and their problems

    DERYA KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    SosyolojiSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL YALÇIN

  5. Tez No

    518015

    Malnütrisyonlu hastalarda beslenme rejiminin sonuçları

    Results of nutrition regimens in patients with malnutrition

    AYCAN YILDIZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDicle Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF KENAN HASPOLAT

Geri Dön